Kot d'Ivuar

Vikipedii
Hüpähtada: navigacii, Ecind
Kot d'Ivuaran Tazovaldkund
République de Côte d'Ivoire
 Flag
Flag of Côte d'Ivoire.svg
 Valdkundznam
Coat of arms of Ivory Coast.svg
Pälidn Jamusukro
Eläjiden lugu (2013) 23 919 000[1] ristitud
Pind 322 463[2] km²
Kot d'Ivuaran TazovaldkundRépublique de Côte d'Ivoire
Kel' francijan
Valdkundan pämez' Alassan Uattara
Päministr Daniel' Kablan Dunkan
Religii islam, hristanuskond, paganuz, ateizm
Valüt KFA:n frank (XOF)
Internet-domen .ci
Telefonkod +225
Aigvö UTC+0

Kot d'Ivuar, täuz' oficialine nimituz — Kot d'Ivuaran Tazovaldkund (franc. République de Côte d'Ivoire), om valdkund Päivlaskmaižes Afrikas, Atlantižen valdmeren Gvinejan lahten randal. Edel 1986 vot Kot d'Ivuaran nimitihe Elefantanlun Randan Tazovaldkund:aks. Pälidn om Jamusukro.

Istorii[redaktiruida | redaktiruida purde]

Vl 1960 elokun 7. päiväl Kot d'Ivuar tedoti ičeze ripmatomudes Francijaspäi.

Voziš 2002-2007 kaks' Rahvahanikoiden sodad oli valdkundas.

Jäl'gmäine Konstitucii om hüvästadud kaiken rahvahan referendumal vl 2000 kezan aigan.

Geografijan andmused[redaktiruida | redaktiruida purde]

Kot d'Ivuaran topografine kart.

Kot d'Ivuar om mavaldkundröunoiš Liberijanke (röunan piduz — 716 km) da Gvinejanke (610 km) päivlaskmas, Malinke (532 km) da Burkina Fasonke (584 km) pohjoižes, Gananke päivnouzmas (668 km). Ühthine röunoiden piduz — 3110 km. Randanpird om 515 km.

Reljef om tazo, pohjoižes om platoid. Valdkundan kaikiš korktemb čokkoim om Mont Nimba-mägi, 1752 m valdmeren pindan päl.

Kaikiš pidembad joged oma Sasandr, Bandam da Komoe. Kaik ned oma kos'kekahad da kožudas laivoiden ujumha ei edemba mi 65 km mererandpolelpäi.

Klimat om ekvatorialine suves da subekvatorialine pohjoižemb. Suves om tropižid mecoid, savannad enambištudas man pohjoižes da keskuses. Vihmoiden sezonan aigan paneb sadegid 1100 mm pohjoižes da 5000 mm suves.

Londuseližed pävarad oma kivivoi, londuseline gaz, almazad, metallad (mangankivend, raudkivend, kobal't, boksitad, vas'k, kuld, nikel', tantal).

Tobmuz[redaktiruida | redaktiruida purde]

Kot d'Ivuaran parlamentan pert' Jamusukros.

Ohjandusen form om unitarine prezidentine tazovaldkund. Valdkundan pämez' om prezident, hän om armijan päkäsknik da paneb päministrad radsijha, hänele sab säta käskusid. Kaik rahvaz valičeb prezidentad 5 vodeks. Varaprezident om Nacionaližen Suiman pämez'.

Parlament om üks'kodine Nacionaline Suim (fr.: Assemblée Nationale). Kaik rahvaz valičeb sen 225 ühtnijoid 5 vodeks üks'mandatižiš valičemižümbrikoiš.

Järgenduseližed valičendad parlamentha oliba vl 2010 kül'mkun 28. päiväl. Prezidentad valitihe järgenduseližen kerdan vl 2011 tal'vkun 4. päiväl.

Administrativiž-territorialine jagand[redaktiruida | redaktiruida purde]

   Kacu kirjutuz: Kot d'Ivuaran administrativiž-territorialine jagand.

Vspäi 2011 Kot d'Ivuaras om 14 ümbrikod, 2 niišpäi oma avtonomižed lidnad. Toižed 12 ümbrikod alajagase 31 agjaha (regionha), agjad — 95 departamentha. Departamentad alajagase 495 subprefekturha.

Eläjad[redaktiruida | redaktiruida purde]

Kot d'Ivuaras elädas iberijalaižed.

Kot d'Ivuaran kaikiš suremb lidn da ižandusen pälidn om Abidžan. Toižed sured lidnad (enamba 200 tuh. ristituid vl 2012, surembaspäi penembha): Buake, Daloa, Jamusukro (pälidn), Korogo.

Ižanduz[redaktiruida | redaktiruida purde]

Vl 2009 Kot d'Ivuaran päeksport oli kakao (33%), kivivoi (17%); toine eksport — kofe, pumaterialad, puvill, parfümerii, cement, bananad, ananasad, kala, pal'mvoi.

Homaičendad[redaktiruida | redaktiruida purde]

  1. Kot d'Ivuaran ristitišt vl 2014 redukun 1. päiväl. — Kot d'Ivuaran Tazovaldkundan Nacionaline statistikan institut (Ins.ci). (fr.)
  2. Kot d'Ivuaran pind. — Mail'man faktoiden kirj (Cia.gov). (angl.)

Irdkosketused[redaktiruida | redaktiruida purde]


Afrikan valdkundad
Afrikan valdkundad
Alžir | Angol | Benin | Botsvan | Burkina Faso | Burundi | Čad | Džibuti | Efiopii | Egipt1 | Ekvatorialine Gvinei | Eritrei | Gabon | Gambii | Gan | Gvinei | Gvinei-Bisau | Jemen1 | Kabo Verde | Kamerun | Kenii | Keskafrikan Tazovaldkund | Komoran Sared | Kongon Demokratine Tazovaldkund | Kongon Tazovaldkund | Kot d'Ivuar | Lesoto | Liberii | Livii | Madagaskar | Malavi | Mali | Marok | Mavrikii | Mavritanii | Mozambik | Namibii | Niger | Nigerii | Ruand | San Tome da Prinsipi | Seišelan Sared | Senegal | Sjerra Leone | Somali | Sudan | Suviafrikan Tazovaldkund | Suvisudan | Svazilend | Zambii | Zimbabve | Tanzanii | Togo | Tunis | Ugand

1 Om Azijas mugažo.