صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۹۹۷٬۹۰۶ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

نصیحت‌نامه مشهور به قابوس‌نامه کتابی به زبان فارسی از قرن پنجم هجری است که تألیف امیر عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر زیاری است. تألیف این کتاب به سال ۴۷۵ هجری قمری است. قابوس‌نامه کتابی اندرزنامه است و مطالب آن به صورت نصیحت و پند بیان می‌شوند. نویسندهٔ قابوس‌نامه، عنصرالمعالی کیکاووس، از امیرزادگان دودمان زیاریان بود. او این کتاب را برای فرزندش گیلانشاه، در قالب ۴۴ فصل و یک مقدمه نوشت؛ به این قصد که اگر پسرش پس از او حکومت را حفظ کند یا به رتق و فتق کارهای دیگر بپردازد، بداند چگونه وظایف خود را انجام دهد. کیکاووس همچنین بدین شکل به تربیت فرزند، رسوم لشکرکشی، مملکت‌داری، آداب اجتماعی و دانش و فنون متداول آن دوره پرداخته‌است. گرچه مخاطب اثر، گیلانشاه است ولی کیکاووس در مقدمه توضیح داده‌است که دیگران هم می‌توانند از این اثر استفاده کنند و نویسنده کوشیده‌است کتاب همهٔ انسان‌ها را دربرگیرد. قابوس‌نامه یکی از نخستین اندرزنامه‌ها به فارسی دری و یکی از شاخص‌ترین آن‌هاست. پنج نسخهٔ خطی از قابوس‌نامه شناخته شده‌است که دارای اختلاف‌هایی در انشا هستند. این کتاب متنی ساده و نزدیک به فارسی معیار امروزی دارد و اندرزها، ضرب‌المثل‌ها، حکایت‌ها و شعرها در سراسر آن درهم آمیخته‌اند. گرچه بیشتر قابوس‌نامه به نثر ساده نوشته شده‌است، در میانهٔ آن رباعیاتی نیز آمده‌است که اکثراً از خود کیکاووس هستند، ولی این اشعار از کیفیت کمتری نسبت به نثر او برخوردارند. در این کتاب از زبان عربی به‌طور محدودی استفاده شده‌است.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… قیمت یک بطری کوکاکولا به مدت ۷۳ سال یک نیکل بود؟ (در تصویر)
… هدف جرج فردریک واتس از ترسیم پس‌ از طوفان، تداعی توحید الهی بدون به تصویر کشیدن مستقیم خدا بود؟
… جمهوری دموکراتیک کنگو در قاره آفریقا، هم‌نام و همسایه با کشور مستقل دیگری به نام جمهوری کنگو است؟
… در آکیتو — جشن سال نوی بابِلی — کاهن اعظم بر صورت پادشاه، دو بار سیلی می‌زد و گوش‌هایش را می‌کشید؟
… خنده در بیش از ۶۰ گونه از جانوران کارکرد ارتباطی دارد؟
… اگر سال کبیسه نداشته باشیم، فصل‌ها به مرور از جای خود خارج می‌شوند و در یک دوره ۷۰۰ ساله، شروع تابستان در نیم‌کره شمالی از ماه ژوئن به ماه اکتبر منتقل خواهد شد؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۸ فروردین ۱۴۰۳ خورشیدی) ۹۹۷٬۹۰۶ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت