Ana səhifə

Hamının redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olan Vikipediyaya xoş gəlmisiniz! Hazırda Azərbaycan dilində 197.635 məqalə mövcuddur.

Azərbaycan Teatr Coğrafiya Ədəbiyyat Fəlsəfə Astronomiya Tibb Biologiya Memarlıq Kino Elm Digər portallar

Hamının redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olan

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

197.635 məqalə arasından axtar

Hazırda Azərbaycan dilində 197.635 məqalə mövcuddur.

Həftənin seçilmiş məqaləsi

Roma imperiyasında xristianların təqibi — bütün Roma imperiyasında xristianlara qarşı b.e. I əsrindən başlayaraq b.e. IV əsrinə qədər davam edən sporadik və adətən lokal xarakter daşıyan təqiblər. Roma ilkin olaraq Roma paqanizmi və ellinistik din ənənələrində çoxtanrılı bir imperiya idi. Xristianlıq imperiyada yayıldıqca Roma imperator kultu ilə ideoloji qarşıdurmalara girmişdir. İnancları bütlərə sitayişi qadağan etdiyi üçün paqanların ilahiləşdirilmiş imperatorlara və ya digər tanrılara qurban vermək kimi əməlləri xristianlar üçün qeyri-əxlaqi idi. Dövlət və vətəndaş cəmiyyətinin digər üzvləri xristianları dövlətə xəyanətə, müxtəlif dedi-qodulardan ortaya çıxan cinayətlərə, qeyri-qanuni toplantılara və Romada mürtədliyə səbəb olan əcnəbi kultun tətbiqinə görə cəzalandırırdı. Romada ilk lokallaşmış təqib imperator Neronun (54–68) dövründə baş vermişdir. Daha ümumiləşmiş təqiblər Mark Avrelinin (161–180) dövründə gerçəkləşmişdir. Yaranan sakitlikdən sonra təqiblərə imperatorlar Desi Trayan (249–251) və Trebonian Qall (251–253) tərəfindən davam edilmişdir. Desinin dövründə xristianların təqibi xüsusilə genişmiqyaslı olmuşdur. İmperator I Valerianın (253–260) dövründəki təqib onun İran–Roma müharibələri zamanı baş tutan Edessa döyüşündə Sasani imperiyasının şahənşahı I Şapur (240–270) tərəfindən əsir götürülməsi ilə sona çatmışdır. Onun xələfi Qallien (253–268) təqiblərə müvəqqəti olaraq son qoymuşdur. (Davamı...)

Həftənin yaxşı məqaləsi

Qar dənəsi — yetərli bir ölçüyə çatmış, Yerin atmosferinə qar şəklində düşən tək bir buz kristalı. Hər bir dənə həddindən artıq soyuq olan bulud su damcılarını cəlb edərək, həddindən artıq doymuş hava kütlələrindəki bir toz hissəciyinin ətrafında damcıya dönür və donaraq kristal şəklində toplanır. Qar dənəsi atmosferdə müxtəlif temperatur və rütubət zonalarında hərəkət etdikcə mürəkkəb formalarda meydana çıxır ki, nəticədə hər bir qar dənələri bir-birindən öz detalları ilə fərqlənir. Onlar səkkiz geniş təsnifat və ən azı 80 fərdi variantlar üzrə təsnif edilə bilər. Buz kristalları üçün birləşmələrin meydana çıxa biləcəyi əsas formalar - iynəvari, sütunvari, lövhəvari və çubuqvari formalardır. Qar şəffaf buzdan əmələ gəlməsinə baxmayaraq ağ rəngdə görünür. Bu, qar dənələrinin kiçik kristallik küncləri tərəfindən bütün işıq spektrinin diffuzion əks olunması ilə əlaqədardır. (Davamı...)

Həftənin seçilmiş siyahısı

Sword Art Online seriyalarının siyahısı — Reki Kavahara tərəfindən yazılan və abec tərəfindən çəkilən eyniadlı fentezi ranobe seriyası əsasında çəkilmiş anime serialının seriyaları haqqındadır. Anime serialı A-1 Pictures, Genco və SAO Project tərəfindən istehsal olunmuş və Tomohiko İtonun rejissorluğu ilə çəkilmişdir. Serial iki arka bölünmüşdür: Aynkrad və Pəri rəqsi. Anime serialı Sword Art Online (SAO) adlı virtual reallıq dünyasında ilişmiş Kazuto "Kirito" Kiriqaya və Asuna Yuukinin başına gələn hadisələrdən bəhs edir. Onlar oyundan azad olmaq üçün 100 mərtəbəni təmizləməli və final bossu məğlub etməlidirlər. Ölüm oyunundan 3 ay sonra Kirito Asunanın bu dəfə SAO-nun xələfi olan və insanların pəri rolunda çıxış etdikləri ALfheim Online (ALO) adlı başqa virtual reallıq oyununda ilişdiyini öyrənir. Kirito oyuna daxil olur və bacısı Suquha "Lifa" Kiriqaya ilə birlikdə Asunanı xilas etməyə çalışır. Anime serialı 8 iyul 2012-ci ildən 23 dekabr 2012-ci ilə kimi Tokyo MX kanalında yayımlanmış və 25 seriya davam etmişdir. Daha sonra başqa 12 kanal tərəfindən yayımlanmışdır. Aniplex of Amerika animeni ingilis dilinə dublaj etmiş və 27 iyul 2013-cü ildə Adult Swim-in Toonami blokunda yayımlamağa başlamışdır.

Günün seçilmiş şəkli

Xəbərlər

Qrindavik vulkanının püskürməsi

• Azərbaycanda 2024-cü il "Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili" elan edilib.
• Azərbaycan Fransaya nota verib, səfirliyin iki əməkdaşı "persona non grata" elan edilib. Daha sonra Fransa da iki azərbaycanlı diplomatı "persona non grata" elan edib.
• Nigeriyanın Plato ştatının bir neçə kəndində silahlı qruplaşmaların hücumu nəticəsində 160 nəfər ölüb.
• Çexiyanın Praqa şəhərində baş verən atışmada 15 nəfər həlak olub.
• Belqradda iğtişaşlar zamanı polislər yaralanıb, 35 nəfər saxlanılıb.
• Andaman dənizindəki Bu-Bu adası yaxınlığında qayıq batıb, 73 nəfər xilas edilib.
• Qəzza zolağında davam edən müharibə nəticəsində ölənlərin sayı 21 mini keçib, 55 mindən çox insan isə yaralanıb.
• Həftələrlə davam edən zəlzələlərdən sonra İslandiyanın Qrindavik yaxınlığındakı Sundhnukurda vulkan püskürməsi (şəkildə) baş verir.
• Çinin Qansu əyalətinin Cişişan mahalında baş verən zəlzələ nəticəsində 140-dan çox adam ölüb.

Son ölümlər: Cəfər Yusifov, Yaşar Əliyev, Yalçın Əlizadə, Elliott Ervitt, Henri Kissincer, Fərman Quliyev, Metyu Perri, Bobbi Çarlton, Nazim Məcidov, Marti Axtisaari

Tarixdə bu gün

Vatslav Havel

• 1768 — Rusiyada imperator II Yekaterina tərəfindən dövriyyəyə kağız əsginaslar buraxılmışdır.
• 1791 — Yassıçəmən sülh müqaviləsinə əsasən Krım Rusiyanın tərkibinə qatılmışdır.
• 1958 — SSRİ Cinayət Məcəlləsindən "xalq düşməni" ifadəsi götürülmüşdür.
• 1989 — Vatslav Havel (şəkildə) Çexoslovakiya prezidenti seçilmişdir.
• 1991 — Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi məsələsi üzrə referendum keçirilmişdir.
• 1996 — Qvatemalada 36 il davam edən müharibə başa çatmışdır.

Digər günlər: 28 dekabr – 29 dekabr – 30 dekabr

Hazırda 29 dekabr 2023 (UTC) – Səhifəni yenilə

Bilirsinizmi…

Vikipediya məqalələrindən Botsvana haqqında məlumatlar…

• Okavanqo çayının Kalaharinin mərkəzi hissəsindəki tektonik bir nova çatdığı yerdə yaranan və heç bir okeanla əlaqəsi olmayan, planetin ən böyük daxili çay deltası Okavanqo deltası eyni zamanda dünyada heyvan sıxlığının ən çox müşahidə olunduğu ərazisi hesab olunur. Belə ki, ilin müəyyən vaxtlarında günəşdən qorunmaq və su içmək məqsədilə 200 mindən çox məməli həmin əraziyə axın edir.
• Dünyadakı ən böyük almaz ehtiyatı Botsvanada yerləşir. Qaboron şəhərindən 110 km qərbdə yerləşən Cvanenq almaz yatağı 720 m dərinliyədək yatağın ümumi ehtiyatı 428 milyon karata yaxındır.
• Afrika materikində ən çox fil Botsvanada yaşayır. 2023-cü ilin məlumatına görə ölkədə 130.451 ədəd fil yaşamaqdadır. Hər kvadrat kilometrə 1.28 fil sıxlığı ilə ölkə bu baxımdan materikin lideri mövqeyində qərarlaşıb.
• Lesoto və Esvatinidən sonra ümumi ölkə əhalisin ən yüksək Qazanılmış İmmun Çatışmazlığı Sindromuna sahib ölkəsi Botsvanadır. 22,35% ölkə əhalisi və ya 392 min nəfərə yaxın şəxs sözügedən virusa sahibdirlər. Hər il QİÇS-in səbəb olduğu xəstəliklərdən 5 mindən çox insan vəfat edir.

Kömək səhifələri

• Vikipediyaçılar
• Beş əsas prinsip
• Qaralama dəftəri
• Şablonlar
• Yeni başlayanlar üçün təlimat
• Tez-tez soruşulan suallar

Vikipediya

Vikimedia Fondunun digər layihələri

• Vikilüğət Lüğət
• Vikisitat Sitatlar
• Vikikitab Azad dərsliklər və təlimat kitabları
• Vikimənbə Azad əsər kitabxanası
• Vikixəbər Azad xəbər mənbəyi
• Vikiversitet Tədris materialları
• Vikinövlər Bioloji növlərin sistematikası
• Mediaviki Viki proqram təminatının təkmilləşdirilməsi
• Vikiverilənlər Ortaq verilənlər bazası
• Vikianbar Ortaq media anbarı
• Vikisəyahət Azad səyahət təlimatçası
• Meta-Viki Vikimedia koordinasiya mərkəzi

Türkdilli Vikipediyalar

• Cənubi Azərbaycan
• Başqırd
• Çuvaş
• Krım-tatar
• Qaqauz
• Qaraçay-balkar
• Qaraqalpaq
• Qazax
• Qırğız
• Özbək
• Tatar
• Tıva
• Türk
• Türkmən
• Uyğur
• Yakut