Plata prinzipala
-
Articul dl mënsAvënt
L Avënt (dal latin adventus; gherdëina: Avënt, badiot: Advënt, fascian: Avent) ie l tëmp de l'ann ulache l mond cristian se njenia ca per la nascita de Gejù Bambin. Aldò de la tradizion sibe catolica che evangelica scumëncia l Avënt cun la bespres la sëira dan la prima dumënia d'Avënt y cun chël scumëncià nce l nuef Ann de la Dlieja.
-
Foto dl mënsFoto dl mëns
Pic (badiot: Piz) ie n crëp y na mont te la Dolomites che ie aut 2.363 m y pusiziunà a mesa Gherdëina danter i chemuns de Urtijëi y Santa Cristina. L ie n crëp a forma de piramida. La pert a uzidënt tl chemun de Urtijëi ie la plu ërta cun saisom la peles de Pic y fina ju cun roes tla Gran Val di Tuei. Da pert de sud iel na gran tëmpla che fina ora tla mont de Sëurasas. Dessot a urient di banc de Sëurasas ie l Sas Pecol cunesciù dai arpizadëures per se alené.
-
Rest dl mondChimica
La chimica é la sciënza che stüdia la composiziun dla materia y so comportamënt sön la basa de chësta composiziun. Al ti vëgn ince dit la “sciënza zentrala” deache ara conliëia les atres sciënzes naturales sciöche l’astronomia, la fisica, les sciënzes di materiai, la biologia y la geologia.
Dal II secol dan Crist inant s’ál svilupé a pié ia dal Egit tolemaich l’alchimia, na totalité de conescënzes sön la materia y sön sües trasformaziuns aladô de convinziuns filosofiches y esoteriches. Dal’alchimia s’á svilupé la chimica moderna do la revoluziun scientifica y se svilupëia tres inant.
Avënt
L Avënt (dal latin adventus; gherdëina: Avënt, badiot: Advënt, fascian: Avent) ie l tëmp de l'ann ulache l mond cristian se njenia ca per la nascita de Gejù Bambin. Aldò de la tradizion sibe catolica che evangelica scumëncia l Avënt cun la bespres la sëira dan la prima dumënia d'Avënt y cun chël scumëncià nce l nuef Ann de la Dlieja.
Foto dl mëns
Pic (badiot: Piz) ie n crëp y na mont te la Dolomites che ie aut 2.363 m y pusiziunà a mesa Gherdëina danter i chemuns de Urtijëi y Santa Cristina. L ie n crëp a forma de piramida. La pert a uzidënt tl chemun de Urtijëi ie la plu ërta cun saisom la peles de Pic y fina ju cun roes tla Gran Val di Tuei. Da pert de sud iel na gran tëmpla che fina ora tla mont de Sëurasas. Dessot a urient di banc de Sëurasas ie l Sas Pecol cunesciù dai arpizadëures per se alené.
Chimica
La chimica é la sciënza che stüdia la composiziun dla materia y so comportamënt sön la basa de chësta composiziun. Al ti vëgn ince dit la “sciënza zentrala” deache ara conliëia les atres sciënzes naturales sciöche l’astronomia, la fisica, les sciënzes di materiai, la biologia y la geologia.
Dal II secol dan Crist inant s’ál svilupé a pié ia dal Egit tolemaich l’alchimia, na totalité de conescënzes sön la materia y sön sües trasformaziuns aladô de convinziuns filosofiches y esoteriches. Dal’alchimia s’á svilupé la chimica moderna do la revoluziun scientifica y se svilupëia tres inant.
Articul en vidrina
Les Dolomites, a chëres che al ti vëgn ince dit Crëps slauris, é na morona de crëps dles Alpes orientales talianes, a süd dla morona priniziala dles Alpes che tol ite n raiun danter les regiuns Trentin-Südtirol, Venet y Friul-Unieja-Giulia o plu avisa les provinzies de Balsan, Trënt, Belum, Udin, Pordenone, Vicenza y Verona cun na picera pert ince te l’Austria (les Dolomites de Lienz). Le crëp plü alt dles Dolomites é la Marmoleda (3342 m), le su dlaciá de döt le raiun y gran scenar dla Pröma Gran Vera[1]...."Dolomites"
Imaja en vidrina
.JPG){kind=small}
Cie possi pa fé?
N valguna regules per scrijer sun la Wikipedia Ladina:
1.Chësta ie na lerch per duc, respeteiela! Nia l adurvé per fé retlam o polemiches.
2.Wikipedia ie neutrala y ne muessa nia repurté minonghes subietives.
3.Indicheia ti articuli che te scrijes la funtanes scrites che revardea i contenuc.
4.Sce ne te ses nia da ulà scumencé, cëleti ala ujes fundamenteles.
5.Sce l ie mesun, jonteti pro suinsom al articul che te scrijes l idiom ladin che te adroves cun l Template che ie da abiné tla tabela "Variantes locales dl ladin"
N proverb ladin
“Do San Berto n’á le tëmp plü degun famëi”
- ↑ Cultura Ladina, Lois Ellecosta, Intendënza Ladina, Balsan, 2007, pl. 14