صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۹۸۴٬۴۲۷ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

نقاشی‌ای از بی‌بی‌خانم

بی‌بی‌خانم استرآبادی (۱۲۷۴ ه‍.ق – ۱۳۳۹ / ۱۳۴۰ ه‍.ق) نویسندهٔ ایرانی و از فعالان حقوق زنان در جنبش مشروطه بود. بی‌بی‌خانم فرزند محمدباقرخان استرآبادی (ایشیک آقاسی باشی و بزرگ ایل انزاب) و خدیجه خانم، دختر «ملا کاظم مجتهد مازندرانی» از ندیمه‌های شکوه‌السلطنه، مادر مظفرالدین شاه و مدرس کودکان در دربار بود. خدیجه خانم پس از آشنایی با محمدباقرخان استرآبادی و کسب اجازهٔ شاه با او ازدواج کرد و برای زندگی با همسرش به روستای نوکنده رفت. پدر او همسران دیگری هم داشت و همین موجب شد خدیجه خانم همراه با دو فرزندش (بی‌بی و حسین‌علی)، خانهٔ همسر را به بهانهٔ زیارت ترک کند و مجدداً به دربار بازگردد و به تدریس کودکان دربار مشغول شود. در همین ایام محمدباقرخان در نوکنده به قتل رسید. این گونه بی‌بی‌خانم که همراه مادرش بود، هم سواد آموخت و هم توانست محیط حرمسرای شاه و دنیای بیرون از دربار را توأمان تجربه کند. او علی‌رغم مخالفت خانواده، با یک نظامی اهل قفقاز به نام موسی‌خان وزیری ازدواج کرد و از این پیوند صاحب هفت فرزند شد. بی‌بی‌خانم در روزنامه‌های حبل المتین، تمدن و نشریه مجلس مقاله می‌نوشت. بیشتر مقالات او در دفاع از آموزش دختران است. بی‌بی‌خانم همچنین اولین دبستان دخترانه ایران را به نام «مدرسه دوشیزگان» بنیان گذاشت و در این راه با مشکلات و موانع مواجه گردید. گروه‌های مذهبی علیه او فتوا صادر کرده، به توهین و فحاشی پرداخته و خانه‌اش را به آتش کشیدند. اثر مهم بی‌بی‌خانم استرآبادی کتابی به نام معایب الرجال است که آن را در پاسخ به رسالهٔ تأدیب النسوان نوشت و از دیدگاه مردسالارانه نویسندهٔ ناشناس رسالهٔ مذکور انتقاد کرد.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… شباهت ناقوس کلیسا به زنگ مدرسه، حسن رشدیه را وادار کرد برای رضایت مخالفان مدارس نوین، شعرخوانی را جایگزین نواختن زنگ کند؟ (در تصویر)
… لیلا زانا برای صحبت به زبان کردی هنگام خواندن سوگند نمایندگی و گذاشتن سربندی به رنگ پرچم کردستان در پارلمان ترکیه، محکوم به ۱۴ سال زندان شد و جایزه ساخاروف را دریافت کرد؟
… مردمان قبایل جیواروئن باور داشتند که با کوچک کردن و نگهداری سر دشمنان‌شان، قدرت آنان را تصاحب می‌کنند؟
… اعدام‌های ناموفق مکرر در بریتانیا، وزارت کشور را بر آن داشت که یک کتابچهٔ راهنما در این باره تألیف کند؟
… مستعان ۱۱۰ که توسط نهادهای رسمی به‌عنوان ابزاری که می‌تواند وجود ویروس کرونا در محیط را شناسایی کند معرفی شد، در واقع یک کلاه‌برداری بود؟
… هنگام انتخاب تیتر شاه رفت در روزنامهٔ اطلاعات، محمدرضا پهلوی هنوز در ایران بود؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۲۲ آذر ۱۴۰۲ خورشیدی) ۹۸۴٬۴۲۷ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت