Wikipedia:Olayama
Fa'anö zura si bohou
Sura amilita
![](http://web.archive.org./web/20230818053313im_/https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Kidney_%E2%80%93_acute_cortical_necrosis.jpg/115px-Kidney_%E2%80%93_acute_cortical_necrosis.jpg)
Fökhö mbua no fökhö salua na ibörögö awuwu halöŵö mbua ba wanafi'ö fefu zi ta'unö si so ba mboto moroi ba nidanö giö si lalö ba waya. Fökhö da'e tola alua ia ha ba ginötö sadogo-dogo (lafotöi akut) ba ma zui arara (lafotöi kronis).
Fökhö mbua si föföna andrö (salua ba zi lö arara) alua ia na ambö ndro sangele ba mbua ma zui na abobo mbua börö wa'alabu niha, ma na mesokho mbua. Fökhö mbua sarara si to'ölönia no ida'i-da'i wa'aluania ba töra tölu waŵa wa'ara. Itugu ara itugu abölö-bölö ia ba afuriatania bua andrö tekiko ma laŵa'ö no irugi mbosi si lima (latötöi ba li Inggris end stage renal disease).
Na no irugi mbosi si lima, ba lö tola mudalu-daluni sa'ae mbua andrö. Lö lala wame'e ena'ö sökhi wohalöŵönia mangawuli simane me föna.
Ibörötaigö ia fökhö da'e na so wökhö gulo, na alaŵa wa'abölö-bölö wamangele ndro, ma na abao mbua, ma zui na no mokara bakha ba mbua. Baero da'ö tola göi fao khönia wökhö tanöbö simane fökhö tödö, fa'alaŵa ndro, fökhö döla ba fökhö wa'alö ndro. (Baso dohu-tohunia)Gambara amilita
![](http://web.archive.org./web/20230818053313im_/https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Lady_with_an_Ermine_-_Leonardo_da_Vinci_-_Google_Art_Project.jpg/300px-Lady_with_an_Ermine_-_Leonardo_da_Vinci_-_Google_Art_Project.jpg)
Salua föna
- 01/08/1774: Isöndra oksigen Joseph Priestly, mamaduhu'ö zi no göi isöndra Carl Wilhelm Scheele fönania. Moguna sibai oksigen ba mboto niha. Andrö wamohanu-hanu niha ba wangowuloi oksigen.
- 02/08/1934: Adolf Hitler tobali samatörö negara Jerman nifotöi Führer.
- 02/08/1990: Isuwö Kuwait Saddam Hussein, tobali börö wasuwöta Teluk Persia.
- 03/08/2000: Soeharto, presiden Indonesia föna, resmi tobali nigohi huku börö wanayagö gefe yayasan sosial si no ifasindro.
- 04/08/1961: Tumbu Barack Obama, presiden Amerika Serikat föna.
- 06/08/1991: Tim Berners-Lee mamotokhi nifotöi World Wide Web ma asese la'adogo'ö www (eluahania, u'ö samasui ulidanö) ba zato, si tobali böröta internet (eluahania, u'ö samakhai) ni'oguna'öda ma'ökhö.
- 08/08/1967: Tefasindro ASEAN, angowuloa negara si so ba Asia Tenggara: Indonesia, Malaysia, Filipina, Singapura ba Thailand.
- 09/08/1945: Itorugö bom yaŵa Nagasaki, Jepang, Amerika Serikat.
- 09/08/1965: Merdeka Singapura moroi khö Malaysia.
- 15/08/1947: Merdeka India moroi khö Britania Raya.
- 16/08/1972: Tebörögö wangoguna'ö ejaan li Indonesia nifotöi EYD (Ejaan yang Disempurnakan).
- 17/08/1945: Lafa'olo ba zato zura Proklamasi Kemerdekaan Indonesia nibaso Soekarno ba Mohammad Hatta tobali ngaluo wamerdeka Indonesia.
- 18/08/1945: Tefa'olo duhe wondrakö negara nifotöi Undang-Undang Dasar Republik Indonesia ba rafe PPKI (Panitia Persiapan Kemerdekaan Indonesia).
- 24/08/1962: Tebörögö TVRI
- 26/08/1883: Towura hili Krakatau same'e mate töra 36.000 ngahönö niha
Hadia ö'ila?
- wa Yasato Harefa, sama'anö amakhoita li Niha (Tata Bahasa Daerah Nias, 2002) no göi samösa komponist soya mamazökhi sinunö?
- wa sanura gamakhoita li Niha raya (A grammar of Nias Selatan, 2001) tenga Ono Niha, ba hiza no samösa niha Australia sotöi Lea Brown?
- wa so göi gamakhoita li Niha nisura ba li Indonesia (Struktur Bahasa Nias, 1983) niraka Departemen Pendidikan dan Kebudayaan Indonesia?
- wa buku amakhoita Li Niha fondrege atua no tesura ba li Jerman: Kurzgefasste Niassische Grammatik (1892) ba Niassische Sprachlehre (1913)?
Halöŵö bö'ö Wikimedia
Baero Wikipedia ba so göi na sa proyek tanö bö'ö multi-bahasa khö Wikimedia Foundation:
![]() |
Commons Girö-girö media
|
![]() |
Wiktionary Kamus
|
![]() |
Wikisource Ngawalö gumbu
|
![]() |
Wikinews Ngawalö duria
| |||
![]() |
Wikibooks Ngawalö mbuku
|
![]() |
Wikiquote Ngawalö gamaedola
|
![]() |
Wikispecies Ngawalö spesies
|
![]() |
Wikiversity Ngawalö wamomaha
| |||
![]() |
Wikivoyage Ngawalö wanörö
|
![]() |
Wikidata Wikidata
|
![]() |
Meta-Wiki Koordinasi Wikimedia
|
![]() |
MediaWiki Software Wiki
|