حضرت مسلم ابن عقیل (شہادت: 9 ذوالحجۃ 60ھ) حضرت علی کرم اللہ وجہہ دے بھائی حضرت عقیل ابن ابوطالب دے بیٹے سن یعنی امام حسین علیہ السلام ے چاچا زاد بھائی سن ۔انہاں دا لقب سفیر حسین علیہ السلام تے غریبِ کوفہ (کوفہ دا مسافر) سی ۔واقعۂ کربلا توں کچھ چر پہلے جدوں کوفہ دے لوگاں نے امام حسین علیہ السلام نوں خط بھیج کے کوفہ آن دی دعوت دتی تاں انہاں نے حضرت مسلم ابن عقیل نوں صورتحال دا جائزہ لین لئی کوفہ روانہ کیتا۔ اوتھے پہنچ کے انہاں نوں صورتحال مناسب لگی تے انہاں نے امام حسین علیہ السلام نوں خط بھیج دتا کہ کوفہ آن چ کوئی قباحت نہیں۔ مگر بعد چ یزید نے عبید اللہ ابن زیاد نوں کوفہ دا گورنر بنا کے بھیجیا جس نے حضرت مسلم بن عقیل تے ان دے دو کم سن فرزنداں نوں شہید کروا دتا۔
جدوں امام حسین علیہ السلام نے حضرت مسلم بن عقیل نوں کوفہ جان دا حکم دتا تے اس وقت اوہ مکہ چ سن ۔ اوتھوں اوہ مدینہ گئے جتھے انہاں نے روضۂ رسول ﷺ اتے حاضری دتی فیر اپنے دو پتراں محمد تے ابراہیم جنہاں دیاں عمراں ست تے اٹھ سال دیاں سن، نوں لے کے کوفہ چلے گئے۔ کوفہ چ انہاں نے مختار بن ابی عبیدہ ثقفی دے گھر قیام کیتا۔ کوفہ والےآں نے انہاں دی بیعت شروع کیتی جنہاں دی تعداد 30 ہزار تک پہنچ گئی۔ انہاں نے امام حسین علیہ السلام نوں خط لکھ دتا کہ کوفہ آن لئی حالات سازگار نیں۔ اس وقت کوفہ دا گورنر نعمان بن بشیر سی ۔
جدوں ایہ خبر یزید تک پہنچی تے اس نے بصرہ دے گورنر عبید اللہ ابن زیاد نوں پیغام بھیجیا کہ اوہ جلد کوفہ پہنچ کے نعمان بن بشیر دی تھاں گورنر دا عہدہ سمبھالے تے مسلم بن عقیل دا سر کٹ کے یزید کول بھیجے۔ ابن زیاد نے کوفہ پہنچ کے گورنری سنبھالی تے حضرت مسلم بن عقیل امیر مختار دے گھر توں صحابیِ رسول درود حضرت ہانی بن عروہ دے گھر منتقل ہو گئے۔ ابن زیاد نے فوج نوں انہاں نوں پھڑن لئی بھیجیا تاں حضرت ہانی بن عروہ جنہاں دی عمر اس وقت 90 سال سی ، نے اپنے مہمان نوں حوالے کرن توں انکار کر دتا۔ حضرت ہانی بن عروہ نوں قید کر لیا گیا۔ اس اتے وی انہاں نے انکار کیتا تے انہاں نوں بنھ کے پنچ سو کوڑےآں دی سزا دتی گئی جس دے دوران جدواں وہ بے ہوش ہو گئے تے ان دا سر تن توں کٹ کے لٹکا دتا گیا۔
حُلاس بن عمرو راسبی تے اسدا بھائی نعمان بن عمرو، کوفہ دے رہن والے تے اصحاب علی ابن ابی طالب وچوں سن . خلافت علی آپ کوف شہر رئیس شهربانی سن . شروع چ آپ تے آپ دے بھائی نعمان، عمر سعد نال سن. بعد چ آپ تے آپ دے بھائی امام حسین دے لشکر نال آملے . حُلاس کربلا چ عمرو بن سعد دے لشکر نال آئے تے جنگ شروع ہون توں پہلے آپ تے آپ دے بھائی امام حسین دے لشکر چ آگئے تے پہلے حملے چ یزیدی فوج نال لڑدے ہوئے شہید ہوئے۔
آپ قبیلہ ازو دے چشم و چراغ سن آپ حلاس بن عمرو راسبی دے سگے بھائی سن ۔ لشکر ابن سعد توں بغاوت کر کے شب عاشور امام حسین علیہ السلام دی بارگاہ وچ حاضر ہوئے تے جنگ مغلوبہ وچ شہید ہو کے حیات ابدی دے مالک بن گئے ۔
نعمان بن عمرو ازدی تے حلاس بن عمرو ازدی جو کوفہ وچ حضرت امیرالمؤمنین علیہ السلام دے اصحاب وچوں سن ۔نعمان اپنے بھائی حلاس بن عمرو ازدی دے نال عمر سعد دی فوج وچ کربلاء پہنچے مگر جدوں حق دی شناخت دی تاں حضرت امام حسین علیہ السلام دے لشکر نال جا ملے تے پہلے پہل شہداء وچ سرخرو ہوئے۔
هفهاف بن مُهَنَّد راسبی حسین ابن علی دے اصحاب وچوں سن جو عاشورا دے دن کربلا دی لڑائی چ یزیدی فوجاں نال لڑدے ہوئے شہید ہوئے.
آپ علی بن ابی طالب دے دوستاں وچوں سن . جنگ صفین چ آپ علی بن ابی طالب دے نال شامل سن. آپ حسن بن علی دے دوستاں وچوں سن.
جس وقت آپ نے سنیا کہ حسین بن علی مکہکوفہ ول سفر تے نکل پئے نیں ؛ آپ بصرہ وچوں کڑی نگرانی دے باوجود باہر نکل آئے تے کربلا ول ٹر پئے تے عاشورا دے دن عصر ویلے کربلا پہنچے ۔
آپ اوس ویلے کربلا پہنچے کہ لڑائی ختم ہو چکی تے عمر سعد دے لشکری اہل بیت دے خیمے لٹ رہے سن. اس حالت وچ آپ خیام حسین بن علی دے دفاع لئی کھڑے ہوگئے . دشمن دے کئی لشکریاں نوں قتل کرن مگروں آپ محاصرے چ آگے تے گھوڑے توں تھلے آگئے ۔ تے پیادہ جنگ جاری رکھی ایتھے تک کہ زخماں دی کثرپ وجہوں آپ شہید ہوگئے ۔
آپ عاشورہ دے دن امام حسین علیہ سلام دی شہادت مگروں ، اہل بیت دے خیمےآں دا دفاع کردےہوئے شہد ہوئے
ویکیپیڈیا ورتن والے
ویکیپیڈیا ورتوں کار جاں ورتنوالے اوہ لوک نیں جہڑۓ ویکیپیڈیا چ اپنا کھاتہ بناندے نیں، اس چ لکھن تے سنوارن دا کم کردے نیں تے انسائیکلوپیڈیا دی بہتری لئی اس چ لیکھ لکھن ، کیٹاگریاں بنان تے ہور دوجے کم کرن چ لگے ہوئے نیں۔ تے ویکیپیڈیا نوں ہر لحاظ نال اک کُھلا انسائیکلوپیڈیا دی شکل دین لئی اج دوجے نوں تعاون دیندے نیں۔
پنجابی ویکیپیڈیا ورتن والےآں دی گنتی ہن تک ۳۵,۲۶۵ ہوچکی اے۔ پر اینہاں چوں اک گھٹ گنتی ای مستقل پابندی نال اس منصوبہ چ شریک اے۔ اس توں وکھ غیر اندراج ہوئے ویکیپیڈیا ورتن والےآں دی اک وڈی گنتی اے جو اس منصوبہ چ کدی کدی شریک ہندی اے۔
ویکیپیڈیا دا حصہ بنو!
ویکیپیڈیا اک آزاد انسائیکلوپیڈیا اے جہڑا وکھ وکھ بولیاں چ اے تے جس چ اسیں سارے رل مل کے لکھدے آں تے رل مل کے اسنون سنواردے آں ۔ منصوبۂ ویکیپیڈیا دی شروعات جنوری ۲۰۰۱ چ ہوئی، جدونکہ پنجابی ویکیپیڈیا دا مڈھ اکتوبر ۲۰۰۸ نوں انکیوبیٹر وچ رکھیا تے ۱۳ اگست ۲۰۰۹ نوں اینوں نارمل کر دتا گیا۔۔ فی الحال اس ویکیپیڈیا چ پنجابی دے ۷۰,۹۸۸لیکھ موجود نیں۔
پنجابی دا سبتوں پہلا اخبار ہندو پرکاش 1873 وچ امرتسر توں شروع ہویا ۔
شاہمکھی لپی وچ سبتوں پہلا اخبار امرت پترکا 1896 وچ جاری ہویا۔
تسیں جاندے او
• …کہ دنیا دا سب توں لمبا پہاڑی سلسلہ کوہ انڈیز اے جو جنوبی امریکا وچ واقع اے۔
• …کہ ایڈا لولیس (تصویر وچ ) نوں دنیا دی سب توں پہلی کمپیوٹر پروگرامر دے طور اُتے جانیا جاندا اے۔
• …کہ دنیا دا بدترین زلزلہ 1556ء نوں چین وچ آیا جس دے نتیجے وچ 8 لکھ 30 ہزار افراد ہلاک ہو ئے۔
• …کہ آرمینیا 301 عیسوی وچ عیسائیت نوں مذہب دے طور اُتے قبول کرنے والا پہلا ملک سی۔
• …کہ اسنوکر دی ابتدا 1875ء وچ ہندوستان توں شروع ہوئی۔
عام طور اتے پنجابی وچ: انگریزی لفظ Information لئی اردو لفظ اطلاع ورتیا جاندا اے پر پنجابی وچ :اطلاح لئی سار لفظ اے جسنوں ورتن دی لوڑ اے سار دی جمع ساراں اے : یعنی Informations یا اطلاعات اس لفظ نوں ورتیا چاہدا اے۔
اج دی گل
پنجابی بولی نوں قومانتری پدھر اتے لیاون لئی سانوں پنجابی چ لکھن تے پڑھن دی کوشش کرنی چاہیدی اے!
پنجابی شاہ مکھی وکیپیڈیا 24 اکتوبر 2008ء نوں شروع ہویا تے 13 اگست 2009ء نوں انکوبیٹر وِچوں نِکݪ کے ایہنے اک مکمل وکیپیڈیا دا درجہ حاصل کرلیا۔
پنجابی وکیپیڈیا اُتے اس ویلے ۷۰,۹۸۸ لیکھ موجود نیں۔ کِسے وی موضوع اُتے لیکھ لکھݨ توں پہلاں اس صفحا تلاش اُتے جا کے عنوان لِکھ کے تلاش کرن دی کوشش کرو، ممکن اے مطلوبہ لیکھ پہلاں توں موجود ہووے۔ جے لیکھ موجود نہ ہووے تاں تھلے خانے وچ عنوان لِکھ کے نواں لیکھ تحریر کیتا جاسکدا اے۔
ویکیپیڈیا دنیا دیاں وکھ وکھ بولیاں چ اکو ویلے لکھیا جاندا اے ۔ اصل ویکیپیڈیا دی شروعات انگریزی چ2001 (2001) چ ہوئیا۔ پنجابی ویکیپیڈیا اتے حالے تک ۷۰,۹۸۸ لیکھ نیں۔
بوہت سارے ہور ویکیپیڈیا وی موجود نیں؛ جنہاں چوں کچھ وڈے ویکیپیڈیا تھلویں نیں:
.jpg)
تے 