28-a de junio

junio 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

La 28-a de junio estas la 179-a tago de la jaro (la 180-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 186 tagoj restas.

Je la 28-a de junio okazis, interalie:

Eventoj[redakti | redakti fonton]

550: Konsekro de la Preĝejo de la Sanktaj Apostoloj en Konstantinopolo
572: Mortigo de la konkerinto de Italio Alboino, la reĝo de lombardoj
1098: Kruckavaliroj konkeris Antioĥion
1147: Rekonkero: kristanaj armeoj komencis 4-monatan sieĝon de Lisbono, finitan per liberigo de la urbo de la regado de maŭroj
1228: Germana imperiestro kaj reĝo de Sicilio kaj Jerusalemo Frederiko la 2-a ekiris de Brindizio al la 6-a krucmilito
1243: Inocento la 4-a iĝis papo
1245: La 13-a koncilio de Katolika Eklezio komenciĝis en Liono
1389: En la batalo de Kosova Kampo (baseno) malvenko de Serbio, kiu iĝis vasalo de Otomana Imperio konkeronta Balkanan duoninsulon
1461: Eduardo la 4-a kroniĝis kiel reĝo de Anglio
1495: Unua itala milito: venko de franca armeo kontraŭ la hispana-napola en la batalo de Seminara
1514: Fondo de Santiago de Kubo
1519: Karlo la 5-a iĝis imperiestro de la Sankta Romia Imperio
1569: Pola Sejmo voĉdonis Lublinan Union pri la Respubliko de Ambaŭ Nacioj inter la Krono de la Regno de Pollando kaj Grandprinclando Litovio - subskribita la 1-an de julio, kaj fine ratifita de la reĝo Sigismondo la 2-a la 4-an de julio
1575: Japanio: kunligitaj fortoj de Oda Nobunaga kaj Tokugawa Ieyasu venkis en la Batalo de Nagashino
1635: Gvadelupo fariĝis franca kolonio
1651: Tritaga batalo de Beresteĉko komenciĝis - la plej granda tera batalo de la 17-a jarcento gajnita de poloj, batalantaj kontraŭ tataroj kaj kozakoj gvidataj de Bohdan Ĥmelnickij
1657: Sveda diluvo: sveda armeo post mallongdaŭra sieĝo konkeris kastelon en Złotów kaj bruligis la urbon
1660: Venko de pola-litova armeo kontraŭ la rusa en batalo de Połonka (nun en Bresta regiono)
1758: Sepjara Milito: Aŭstria Korpuso de generalmajoro Ernst Gideon von Laudon atakis prusan provizokonvojon en la Batalo ĉe Domašov
1763: Tertremo en Hungario kaj Slovakio (Komárno)
1783: Parizo: Antoine Lavoisier kaj Pierre-Simon Laplace raportis en la Akademio de Sciencoj de Francio pri la kompleksa strukturo de akvo
1794: Insurekcio de Kościuszko: en Liepāja oni solene anoncis eksplodon de la ribelo en Duklando Kuronio kaj Zemgalio; dum tumulto en Varsovio oni pendumis 8 altrangajn polajn perfidulojn kaj spionojn de la Rusia Imperio
1807: Dua brita invado al Plata-Rivero: John Whitelocke alteriĝis en Ensenada provante rekapti Bonaeron, sed estis venkita
Franca invado al Rusio
- 1812: Venkoj de pola-franca armeo en la unuaj bataloj de Dziawałtów kaj Rykontai (Vilno-regiono) - Grande Armée de Napoleono okupis Vilnon
- 1812: Sejmo de Varsovio anoncis sin konfederacio kaj deklaris restarigon de la pola-litova ŝtato
1831: Novembra ribelo kontraŭ la Rusia Imperio: rusaj trupoj okupis Kaŭnon
1838: Viktoria kroniĝis kiel reĝino de la Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando
1840: Germanio: Friedrich Fröbel fondis unuan infanĝardenon en Bad Blankenburg
1846: Belga inventisto Adolphe Sax ricevis patenton por saksofono
1881: Aŭstra-serba alianco estis sekrete subskribita
1886: Usona astronomo Christian Heinrich Friedrich Peters malkovris asteroidon Aletejo
1902: Usona Kongreso aprobis konstruadon de la Panama kanalo
Unua mondmilito
- 1914: Atenco de Sarajevo: aŭstra arkiduko Franz Ferdinand d'Este kune kun sia edzino estis mortpafitaj fare de Gavrilo Princip - senpera kaŭzo de la milito
- 1917: Grekio aliĝis al Alianco, kontraŭ Centraj Potencoj
- 1919: Subskribo de la Traktato de Versajlo finanta la unuan mondmiliton, en kiu 9 milionoj de soldatoj pereis kaj 20 milionoj vundiĝis
1919: Internacia Organizaĵo de Laboro fondiĝis dum Konferenco de Parizo
1921: Reĝlando de Serboj, Kroatoj kaj Slovenoj akceptis konstitucion
1922: Irlanda Enlanda Milito komencita: batalo de Dublino
1924: Dua Pola Respubliko: dispone de la prezidento Stanisław Wojciechowski oni fondis entreprenon Ŝtataj Forstoj
1926: Germana kompanio Daimler-Motoren-Gesellschaft kuniĝis kun Benz & Cie, kreante aŭtomobilfabrikon Mercedes-Benz
1927: Krakovo: sur Vavelon estis metitaj cindroj de la pola poeto-profeto Juliusz Słowacki
1928: Kazimierz Bartel la kvaran fojon iĝis ĉefministro de Pollando
1936: Faŝista Franca Popola Partio fondiĝis
1938: Usono: 450-tuna meteoroido eksplodis super Pensilvanio
Dua mondmilito
- 1940: Germana okupado de Pollando: Pola Rezistomovado: Gestapo malkovris en Lodzo ĝis tiu ĉi tago 16 polajn konspirajn organizaĵojn; en Vilno, aneksita de Sovetunio, aperis lasta n-ro de pollingva Gazeta Codzienna (Ĉiutaga Gazeto); Rumanio, rezulte de soveta ultimato, cedis Besarabion al Sovetunio - taĉmentoj de Ruĝa Armeo eniris ankaŭ nordan Bukovinon (ĝis la 1-a de julio) - 40 000 polojn apartigis 50-kilometra zono; Nord-Afrika kampanjo: ordono de marŝalo Pietro Badoglio al regento de itala Libio marŝalo Italo Balbo pri la preteco ataki Egiption la 15-an de julio - samtage italo Balbo pereis apud Tobruko pro pafalterigo de lia aviadilo fare de propra kontraŭaviada defendo; agnosko de la Nacia Komitato de Libera Francio fare de brita registaro
- 1941: Germanaj regopovoj de Ĝenerala Gubernio ordonis forigi de preĝejoj la bustojn, bildojn kaj tabulojn de eminentaj poloj; sepa tago de la fulmomilita germana invado al Sovetunio: germana armeo konkeris Minskon kaj Kovel; unua partizana batalo kontraŭ Wehrmacht sub la komando de belorusa NKVD-funkciulo Vasil Korĵ; Orienta Fronto: trupoj de nord-okcidenta fronto retiriĝis al norda bordo de Daŭgavo, de ties elfluejo ĝis urbo Līvāni (Preiļi-regiono) kaj pli foren; en Lvovo finiĝis kelktaga pafmortigo de malliberuloj, farita de NKVD pro retiriĝado de la Ruĝa Armeo; Orienta Fronto: sovetaj trupoj de nord-okcidenta fronto retiriĝis malantaŭ Daŭgavo (orienta Latvio); Konsilio de Pola Diasporo en Ĉikago petas Usonan Ruĝan Krucon pri tuja savkampanjo favore al pola loĝantaro ekziligita al Siberio kaj restanta en Sovetunio; dutaga pogromo en Iași komenciĝis — rumanaj regopovoj ekzekutis pli ol 13 000 judojn; marioneta registaro de Albanio deklaris militon al Sovetunio
- 1942: Operaco Reinhardt: al koncentrejo Majdanek germanoj alveturigis la 27-an kaj 28-an de junio ĉirkaŭ 1000 judojn de Protektorato Bohemio kaj Moravio; Wehrmacht komencis operacon Fall Blau por okupi sovetajn naftokampojn de Bakuo kaj Kuban — la somera ofensivo komenciĝis je la 3:15 en suda parto de la Orienta Fronto
- 1943: 50 poloj pereis pro kaŝado de judoj: venĝe pro helpo al judoj, germana ĝendarmaro ekstermis vilaĝon Cisie (proksime al Mińsk Mazowiecki), dum kiu oni pafmortigis 25 personojn (en tio virinoj kaj infanoj) kaj 3 judojn kaj en Cegłowo (proksime al Olsztyn) germana polico pafmortigis 25; Pola Rezistomovado: taĉmento de Pola Enlanda Armeo liberigis 29 malliberulojn el malliberejo en Mińsk Mazowiecki; en Przemyślany (proksime al Lvovo) germanoj likvidis filion de juda labortendaro en Kurowice - germanoj pafmortigis 250 virinojn kaj 200 judojn translokigis al Kurowice; nokte de la 28-a/29-a de junio soveta aviado atakis fervojan nodon en Orŝa, stacidomon en Karaĉev, kaj havenon en Tamani; Bomba Korpuso de RAF atakis Kolonjon
- 1944: En Wyszków germana polico pafmortigis 50 personojn pro mortigo de germana policano; fare de altranga komandanto de SS kaj de polico en ĜG Wilhelm Koppe estis transdonita ordono de Heinrich Himmler pafmortigi ĉiujn virojn en familioj de poloj, kiuj atencas kontraŭ germanoj kaj partoprenas sabotadon, kaj iliaj familianoj pli ol 16-aĝaj devus esti deportitaj al koncentrejoj; 4-a brigado de Pola Enlanda Armeo en distrikto Vilno detruis 4 pontojn, grupiĝo apud Tarnogród batalis kontraŭ germana polica traserĉo, taĉmento de EA elreligis trajnon inter Łuków kaj Lublin; Orienta Fronto: trupoj de Karelia Fronto liberigis Petrozavodsk kaj purigis de malamiko Kanalon Blanka maro - Balta maro; en Belorusa SSR finiĝis unua etapo de la operaco, dum kiu oni trarompis germanan defendon sur fronta longeco de 520 km kun transiro okcidenten ĝis 90-150 km — la Ruĝa Armeo liberigis Vicebskon; Sovetunio agnoskis novan registaron en Sirio
1945: Dua soveta okupado de Pollando: kreiĝis la Provizora Registaro de Nacia Unueco, kiun eniris komunistoj kaj reprezentantoj de kontraŭkomunista pola ekzila registaro: ĉefministro Edward Osóbka-Morawski, unua vicĉefministro Władysław Gomułka, dua vicĉefministro Stanisław Mikołajczyk
1946: Stalinismo: la Landa Nacia Konsilio dekretis pri puna respondeco pro deflankiĝo de nacieco en la jaroj 1939-1945
1947: Belorusa gimnazio en Regensburg akceptis la nomon Janka Kupala
1948: Disfendo inter Tito kaj Stalin: Komunista Partio de Jugoslavio estis forigita de Kominform — foresto de Josip Broz Tito en la kongreso markis politikan krizon en rilatoj kun Josif Stalin
1950: Korea milito: Nord-Koreio konkeris Seulon - masakro de komunistoj kaj simpatiantoj komenciĝis, sume pereis ne mapli ol 60 ĝis 100 mil homoj
1952: Kalifornio: en Long Beach okazis unua beleco-konkurso de Miss Universo
1956: Kontraŭkomunista ribelo de Poznań eksplodis; dum 3 tagoj oni uzis pli ol 10 mil soldatojn kun 360 tankoj - pereis 58 personoj, 600 vundiĝis, 850 arestitoj
1967: Israelo aneksis Orientan Jerusalemon
1969: Stonewall-tumulto - ekribeloj kaj manifestacioj de gejoj kaj transgenruloj en Novjorko, kiuj markas la komencon por la samseksema emancipiĝo kaj libereco
1972: Papo Paŭlo la 6-a eldonis buleon Episcoporum Poloniae coetus, kiu fiksis novan eklezian administracion sur Regajnitaj Teritorioj
1981: En Poznań en la 25-an datrevenon de la Ribelo de Poznań oni solene malfermis Monumenton al Viktimoj de la Ribelo de Poznań
1987: Iraka-irana milito: pro aviadila bombado kun iperito super la irana urbo Serdeşt 10 kurdoj mortis kaj 650 ekmalsanis
1987: Destrojero ORP Błyskawica (Fulmo) kiel unusola pola batalŝipo estis distingita per Ora Kruco de la Milita Ordeno Virtuti Militari
1991: Malfondo de la Konsilio de Reciproka Ekonomia Helpo
1992: Burhanuddin Rabbani iĝis prezidento de Afganio
1992: En Mongolio komenciĝis unua plurpartia parlamenta balotado
1993: Makedonio membriĝis al Unesko
1996: Verĥovna Rada akceptis konstitucion de Ukrainio
2000: Pola Milita Tombejo en Katin estis inaŭgurita apud Smolensk
2001: Estinta prezidento de Serbio kaj Jugoslavio Slobodan Miloŝeviĉ estis transdonita de serbaj regopovoj al la Internacia Pun-Tribunalo por Eksa Jugoslavio en Hago
2004: En Irako ekregis provizora registaro de Ijad Allaŭi, kio formale finis usonan okupadon de la lando
2005: Landoj engaĝitaj en la esplorprojekto ITER konsentas konstrui eksperimentan nuklean fuzian reaktoron en Cadarache (suda Francio)
2006: Pollando: en Gdańsk malfermiĝis Muzeo de Sukceno
2006: Montenegro aliĝis al Unuiĝintaj Nacioj
2009: Honduro: pro militista puĉo prezidento Manuel Zelaya estis senpostenigita
2010: Pierre Nkurunziza iĝis refoje prezidento de Burundo
2011: Sur fotoj faritaj de Kosmoteleskopo Hubble oni malkovris Kerberoson, la kvaran el kvin konataj lunoj de Plutono
2015: Lars Løkke Rasmussen la duan fojon iĝis ĉefministro de Danio
2016: En atenco al Internacia Flughaveno Istanbulo-Atatürk pereis 45 personoj kaj 239 vundiĝis
2017: En ŝipfarejo de Ŝanhajo surakviĝis unua ĉina raketa destrojero de la tipo 055
2020: Unuan parton de la prezidenta voĉdonado en Pollando gajnis Andrzej Duda kun la rezulto 43,50% - venkinta en la dua kontraŭ urbestro de Varsovio
2022: Invado de Rusio en Ukrainion:
- En la tuta lando okazas funebro pro pasinttagaj du krozmisilaj atakoj kontraŭ Komerca Centro en Kremenĉuk, kie ĝis nun oni konfirmis morton de 20 personoj kun 59 vunditoj, 37 estas serĉataj; urbestestro de Ĥersono estis forkondukita de okupantoj — urbestro de Melitopolo informis pri 500 homforkaptoj, en tio de infanoj; kadre de la 13-a interŝanĝo de militkaptitoj 16 ukrainaj soldatoj estis liberigitaj kun unu civilulo, en tio 5 grave vunditaj, ankaŭ oni redonis 46 korpojn, en tio 21 de la defendantoj de Mariupolo; ukraina flanko, pro misinformoj de la rusa, konfirmis uzon en la fronto de 7 specoj de artileriaj armiloj laŭ NATO-normoj
- Litovio plilongigis eksterordinaran staton ĝis mezo de septembro (enkondkitan la 24-an de februaro); tagon post la atako al Kremenĉuk Usono aldonis novajn sankciojn, i.a. al 200 oficiroj de Rusia armeo, blokante iliajn vizojn