Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 136.127 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Полна месечина

Месечина — единствен природен сателит на планетата Земја и најблиско небесно тело до неа. Со околу една четвртина од пречникот на Земјата (споредливо со ширината на Австралија), таа е најголемиот природен сателит во Сончевиот Систем во однос на големината на неговата планета, петти по големина сателит во Сончевиот Систем, и е поголема од која било позната џуџеста планета. Месечината е објект со планетарна маса кој формирал диференцирано карпесто тело, што ја прави сателитска планета според геофизичките дефиниции на терминот. На Месечината и недостасува значајна атмосфера, хидросфера или магнетно поле. Нејзината површинска гравитација е околу една шестина од Земјината (0,1654 g); Јупитеровата месечина Ија е единствениот сателит во Сончевиот Систем за која се знае дека има повисока гравитација и густина.

Кружи околу Земјата на просечно растојание од 384.400 км или околу 30 пати поголемо од пречникот на Земјата, нејзиното гравитациско влијание малку го продолжува денот на Земјата и е главниот двигател на плимата и осеката на Земјата. Орбитата на Месечината околу Земјата има орбитален период од 27,3 денови. За време на секој период од 29,5 денови, количината на видлива површина осветлена од Сонцето варира од 0 до 100%, што резултира со месечеви мени кои ја формираат основата за месеците од месечевиот календар. Месечината е плимно заклучена за Земјата, што значи дека должината на целосната ротација на Месечината околу сопствената оска предизвикува нејзината иста страна (блиската страна) секогаш да биде свртена кон Земјата, а нешто подолгиот месечев ден е ист како орбиталниот период. Според тоа, 59% од вкупната површина на Месечината може да се види од Земјата преку поместувања на поради либрација. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот
Münster, St.-Lamberti-Kirche, Westportal -- 2021 -- 9082.jpg
Западниот портал на црквата „Св. Ламберт“ во Минстер, Германија.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Маличкото Езеро (јужно од Охридското, кое е вон сликата) на карта од 1898 г.
На денешен ден…

Денес е 18 мај 2023 г.

Настани:

1925  Извршен е масакр во пиринското село Дабница врз месното население од страна на месните чети на ВМРО на Ванчо Михајлов.
1954  Стапи во сила Европската конвенција за човекови права.
1974  Индија изврши прва јадрена проба во пустината во Раџастан, со што стана шеста држава која изврши јадрен тест.
1977  Во Москва за време на Дванаесеттото генерално собрание на ИКОМ, 18 мај е прогласен за Меѓународен ден на музеите.
1980  Стотици илјади луѓе ја презедоа контролата над јужнокорејскиот град Квангџу, по немирите во кои единиците на воената хунта убија најмалку двесте продемократски демонстранти.

Родени:

1711  Руѓер Бошковиќфизичар, математичар, астроном, филозоф и дипломат.
1814  Михаил Бакунин — руски револуционер.
1872  Бертранд Расел — англиски филозоф.
1872  Јане Сандански — македонски револуционер, војвода и еден од раководителите на ТМОРО.
1897  Френк Капра — американски филмски режисер.
1899  Душан Недељковиќ — српски филозоф и етнолог.
1908  Карл Колдевеј — германски поларен истражувач.
1909  Фред Пери — англиски тенисер.
1911  Биг Џо Тарнер — американски блуз-пејач.
1914  Борис Христов — бугарски оперски пејач.
1919  Маргот Фонтејн — англиска балерина.
1920  Јован Павле IIримски папа.
1934  Петар Ширилов — македонски писател.
1935  Иван Доровски — македонски и чешки поет.
1938  Силвана Арменулиќ — југословенска фолк-пејачка.
1960  Јаник Ноа — француски тенисер.
1962  Сандра Крету — германска пејачка.
1971  Бред Фридел — американски фудбалер.
1978  Рикардо Карваљо — португалски фудбалер.
1978  Тор Хушовд — норвешки велосипедист.
1979  Благој Нацоски — македонски оперски пејач.
1980  Ана Угриновска — македонска кајакарка.
1984  Ники Терпстра — холандски велосипедист.
1986  Алексеј Жуканенко — руски кошаркар.
1986  Наталија Осиповаруска балерина.
1986  Кевин Андерсон — јужноафрикански тенисер.
1988  Кевин Реза — француски велосипедист.
1994  Клинт Капела — швајцарски кошаркар.

Починале:

526  Јован Iримски папа.
1799  Пјер Огистен Карон де Бомарше — француски писател.
1800  Александар Суворовруски кнез и генералисимус.
1908  Карл Колдевеј — германски поларен истражувач.
1980  Ијан Кертис — англиски рок-музичар, член на групата „Џој дивижн“ (Joy Division).
2000  Домингос да Гуја — бразилски фудбалер.
2004  Елвин Џонс — американски џез-музичар.
2014  Добрица Ќосиќ — српски писател, академик и политичар.
2017  Крис Корнел — американски рок-музичар, член на групата „Саундгарден“ (Soundgarden).

Празници:

Меѓународен ден на музеите
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Commons-logo.svg
Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Wikinews-logo-51px.png
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Wiktionary-logo-51px.gif
Викиречник
Речник и лексикон
Wikiquote-logo-51px.png
Викицитат
Збирка на цитати
Wikibooks-logo-35px.png
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Wikisource-logo.png
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Wikispecies-logo-35px.png
Викивидови
Именик на видови
Wikiversity-logo-41px.png
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Wikimedia-logo-35px.png
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Wikidata-logo.svg
Википодатоци
База на слободни знаења
Wikivoyage-logo.svg
Википатување
Отворен туристички водич