Saudi-Arabia

De Wikipedio
Saudia Arabia
المملكة العربية السعودية
al-Mamlaka al-‘Arabiyya as-Su’ūdiyya
Flag of Saudi Arabia.svg Emblem of Saudi Arabia.svg
Standardo di Saudia Arabia Blazono di Saudi-Arabia
Nacionala himno:
Aash Al Maleek
Saudi Arabia in its region.svg
Urbi:
Chefurbo: Riyadh
· Habitanti: 4.878.723 (2009)
Precipua urbo: Riyadh
Lingui:
Oficala lingui: Araba
Tipo: Monarkio
· Rejo: Salman bin Abdulaziz
Surfaco: (14ma maxim granda)
· Totala: 2.149.690 km²
· Aquo: neglijebla %
Habitanti: (41ma maxim granda)
· Totala: 27.136.977[1] (2010)
· Denseso di habitantaro: 12 hab./km²
Plusa informi:
Valuto: Riyal
Veho-latero: dextre
ISO: SA
SAU
682
Reto-domeno: .sa*, AlSaudiah*


Saudi-Arabia esas lando en Azia inter Jordania, Kuwait, Irak, Oman, Katar, Bahrain ed Unionita Araba Emirii che Reda maro e Araba maro. Lua chef-urbo esas Riad.

Historio[redaktar | redaktar fonto]

 Precipua artiklo: Historio di Saudi-Arabia

L'araba peninsulo ja habitesis plu kam 125 mil yari ante nun. Segun studii publikigita en 2011, l'unesma moderna homi qui koloniigis Azia trairis la stretajo Bab-el-Mandeb e pose Araba penisulo 75 mil yari ante nun.

La kulturo Dilmun, qua existis en la peninsulo samatempe kam Sumeriana ed Egiptiana civilizuri, komercis kun ta populi e kun altra populi de la peninsulo. Ante l'aparo dil Islamo, Arabia habitesis da nomada tribui di pastori. Muhamad unigis la tribui de la peninsulo dum la 7ma yarcento e kreis Mohamedana religio. Pos la morto di Muhamad en 632, islamo rapide expansis e konquestis teritorii de Persia e Bizancana imperio, irante til la nuna Pakistan este, e la nordo di Afrika ed Iberia, weste.

Multa rejii Mohamedana luktis l'unu kontre l'altru dum Mezepoko, til ke dum la 16ma yarcento, l'Otomani konquestis la regiono.

Muhammad ibn Abd-al-Wahhab, de la dinastio Saud, establisis stato unesme en 1744. Unesma Saud-stato duris til 1818. En 1824, la dinastio Saud riprenis povo e guvernis til 1891. En 1902 Ibn Saud konquestis Riad, e pos vinkis multa batalii til krear nuna Araba stato, en 1932. Ye la 3ma di marto 1938 petrolo deskovresis en la lando.

Dum la milito Araba-Israelana, Saudi-Arabia unionis su ad altra Araba landi por boikotar l'exportaco di petrolo ad Usa e Nederlando.

Politiko[redaktar | redaktar fonto]

Saudi-Arabia esas absoluta monarkio. La chefo di stato e di guvernerio esas rejo Salman bin Abdulaziz.

Ica seciono esas vakua, nesuficante detaloza o nekompleta. Vua helpo esas bonvenanta!

Geografio[redaktar | redaktar fonto]

Ica seciono esas vakua, nesuficante detaloza o nekompleta. Vua helpo esas bonvenanta!

Ekonomio[redaktar | redaktar fonto]

 Precipua artiklo: Ekonomio di Saudi-Arabia

Petrol-rezervo por adminime 260 miliardi bareli.

Demografio[redaktar | redaktar fonto]

Demografiala denseso di Saudi-Arabia, 2010.

Segun statistiki de The World Factbook por julio 2021, Saudi-Arabia havis 34 783 757 habitanti. La maxim multa (90%) esas Arabi. L'altra 10% esas Afro-Aziani.[2] Segun statistiki dil Unionita Nacioni, enmigranti esas 38,3% ek la habitantaro di la lando. Dum la komenco dil yari 1960a, on kalkulis ke ankore existis 300 mil sklavi en la lando. Sklaveso oficale abolisesis erste en 1962.

L'oficala linguo di la lando esas Araba.[2]

La religio kun maxim granda nombro di adepti esas Islamo, qua esas l'unika religio oficala. De 85% til 90% esas Sunni-Mohamedana e de 10% til 15% esas Shia-Mohamedana. Existas mikra komunitati di Ortodoxa kristani, protestanti, katoliki, Judi, Hindui, Buddhisti e Sikhi.[2] Malgre existar granda komunitato di enmigranti (plu kam 30% de la habitantaro), irga religio nekonciliebla kun l'oficala kredo esas restriktita. Ne-Mohamedani ne povas obtenar Saudi-Araba civitaneso, e kulto-loki de altra religii ne permisesas.[2]

Kulturo[redaktar | redaktar fonto]

Al Ardha esas la nacionala danso di Saudi-Arabia. Viri dansas kun espadi, dum ke tamburieri pleas e poeti kantas versi, segun beduina tradiciono.

Referi[redaktar | redaktar fonto]

  1. Alriyad Jurnalo
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Saudi Arabia - The World Factbook (Angla). URL vidita ye la 14ma di junio 2021.