Pagina principala
|
|
 Vos in vedrina Immagin del bus de l’ozòno pussée grand de tutt i temp sora l’antartide (settembre del 2006). Foto: NASA. La riduzion de l'ozonosfera e ‘l bus de l'ozonosfera a hinn du fenòmen correlàa cont la riduzion de l'ozòno stratosferich, e quand che se parla di chi fenòmen chi a se voeur indicà:
El strat de l’ozòno a l’è on schèrmo fondamentàl de fermà i radiazion mortìfer per la vita in su la Tèrra, el se forma soratùtt ind la stratosfera sora i latitudin tropicaj, inscambi la circolazion globàl la tend poeu a mucciànn su pussée sora i alt latitudin e i pòli. El meccanismo de formazion del bus a l’è divèrso de quèll del suttigliàss ai latitudin de mèzz del strat de l’ozono, ma tutt e du i fenòmen hinn caosàa de fàa che i alògen, soratùtt el clòro e ‘l bròmo, catalizzen i reazion distruttrìs de l’ozòno. I compòst responsàbil paren che sìen soratutt miss denter ind l'atmosfera per via di attivitàa di òmen. I fenòmen stratosferich a hinn nò de vèss sconfondù cont el fàa che l’ozòno a l’è on ossidant fòrt e per i organismi vivént, a l’è on gas assosènn velenos, donca dannós se l’è present a bassa quòta, indoe el pò formàss, e in quèll caso chì a l’è on inquinant atmosferegh segondari che ‘l se forma adrée, de sòlit , a di combustion, e ‘l gh’hà di caratteristich sterilizzant per ògni forma de vita. Inscambi, in alta quòta, a l’è on gas fondamentàl per la vita in su la Tèrra, de già che el surbìss i ragg ultraviolètt dannós, e quèll strat chì el pò suttigliàss ma minga descomparì del tutt, dato che dòpo el strat de ozòno i ragg UV inluminarìssen l’ossigen in del strat atmosfsregh adrée e de conseguenza el se farìss su anmò de l’alter ozòno.
 Te 'l savevet che ...La Vall d'Òssola (italian: Val d'Ossola; todesch: Eschental), ciamada anca domà Òssola, l'è ona vall bella granda in de la Provincia del Verban-Cusi-Òssola, che la corespond pù ò manch al lett de la Tos. L'è compòsta de sett vall laterai principai: Vall Anzasca, Vall Antròna, Vall Bugnanch, Vall Dever, Vall Antigòri, Vall Formazza e Vall Vigezz. La Vall Isorn la vegn considerada ona vall minor. El pont d'inconter di vari vallad l'è Dòmm, el paes che l'è anca el "capploeugh" stòregh de la zòna. Alter center important de la vall a hinn Villa d'Òssola e Crevola d'Òssola. In de la Val d'Òssola a gh'è 38 comun e pussee de 67.000 abitant. (Va inanz)
 In di olter lengovI des Wikipedie con pussee de articoi: Ingles, Cebuan, Todesch, Svedes, Frances, Olandes, Russ, Spagnoeul, Italian, Arab Egizzian Alter lengov minoritari: Piemontes, Catalan, Sardegnoeul, Galles, Galizzian, Ciovasch, Alemann, Sicilian, Tatar de Crimeja, Mannes.
Sota 'l pont de s'cif e s'ciaf Che diga l'è borlada sgiò el 1 de dicember 1923 in la bergamasca? Risposta
 Un proverbi a cas
"L'è mej en cativ credet che 'n bon dèbet" |
 Ocio!
 WikipediaWikipedia l'è un'enciclopedia libera e portada inanz apena de utent volontari. El so obietiv l'è de menà la cognossenza libera a tucc e in pussee lengov che se po. I nost Cinch Pilaster inn:
Una vos de scriver
 Cossa se po fà?
|
