Серби
Серби (серб Србиjа), официаллă ячĕ Серби Республики (серб Република Србија) — кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ Европӑри патшалӑх, Балкан ҫурутравӗн вӑтаҫӗр пайӗнче тата Хӑш-пӗр Паннон айлӑмӗнчи - тинӗсе тухмалли вырӑн ҫук. Тĕп хули — Белград. ООН членӗ 2000 ҫултан пуҫласа, 2012 ҫулхи пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче евроюз членӗсен кандидат статусне официаллӑ майпа туяннӑ.
Серб конституцийӗпе килӗшӳллӗн, унӑн йышӗнче икӗ автономи ҫӗршывӗ пур: Воеводинӑпа Кослово тата Метхия. 1999 ҫултанпа, 1244 ППО резолюцийӗ тӑрӑх, ВӐЛ протекторат айӗнче серби влаҫӗсене тӗрӗслесе тӑмаҫҫӗ. Вӑхӑтлӑх вырӑнти хӑй тытӑмлӑх институчӗсем, албанецсем ытларахӑшӗ шутланаканскерсем, пӗр енлӗн 2008 ҫулхи февралӗн 17 — мӗшӗнче никама пӑхӑнманни ҫинчен пӗлтернӗ, ӑна 97 патшалӑх-ООН членӗсем йышӑнаҫҫӗ.
Серби ҫурҫӗр Енче Венгрипе, ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ Енче — Румынийипе, хӗвелтухӑҫ енче — Болгарипе, кӑнтӑр — Хӗвеланӑҫ Енче-Ҫурҫӗр Македонийӗпе, кӑнтӑр — хӗвеланӑҫ енче-Албанипе (де-юра, де — фактора Косовпа гранит), хӗвеланӑҫ Енче-Хорватипе, Боснипе тата Герцеговинӑпа.
Пӗрремӗш тӗнче вӑрҫи вӗҫленсен Серби Сербсен, Хорватсен тата Словецсен патшалӑхӗн никӗслевҫи пулнӑ, каярахпа Югослави патшалӑхӗн пайӗ пулса тӑнӑ. Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи хыҫҫӑн Серби Федерацин Социализмлӑ Республикинчи Югослави составӗнче патшалӑх пулнӑ. 1992 ҫултанпа Сербипе Черногори федераци йышӗнче патшалӑх никӗслевҫисем тата патшалӑхсем пулнӑ: Чӑваш Республикин Союзӗн Югославий тата Сербипе Черногори Патшалӑх Союзӗн Союзӗ. 2006 ҫулта Сербипе Черногори Патшалӑх Союзӗ арканчӗ, Сербипе Черногори тулли праваллӑ патшалӑхсем пулса тӑчӗҫ.
Географи[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Македони Республикипе кăнтăр енче, Болгарипе, Румынипе тухăçра, Венгримпе çурçĕрте, Хорватипе, Боснипе Герцеговинăпа анăçра, Черногорипе тата Албанипе кăнтăр-анăçра чикĕсем тытать.
Пайланăвĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Виçĕ облаçсенчен пухăнать:
Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]
2006 çулхи çĕртме уйăхĕччен Серби тата Черногори конфедеративлă Патшалăх Ушкăнĕнче пулнă (ăнах Пĕчĕк Югослави теççĕ).