صفحهٔ اصلی
کاروانسرای دِیرِ گچین، یکی از بزرگترین کاروانسراهای ایران، در مرکز پارک ملی کویر قرار دارد. ویژگیهای منحصربهفرد این اثر باعث شده آن را «مادر کاروانسراهای ایران» بنامند. دیر گچین در بخش مرکزی شهرستان قم، ۸۰ کیلومتری شمال شرقی شهر قم (کیلومتر ۶۰ بزرگراه گرمسار)، و ۳۵ کیلومتری جنوب غربی ورامین واقع شدهاست. این بنا را بهخاطر داشتنِ گنبدی از جنس گچ دیر گچین نامیدهاند، اما اکنون چنین گنبدی در بنا وجود ندارد. بنای کاروانسرا مربوط به دوره ساسانی است و آن را در دوران سلجوقیان، صفویان، و قاجاریان مرمت و بازسازی کردهاند. شکل کنونی آن متعلق به دوران صفویه است. این کاروانسرا در راه باستانی ری به اصفهان مشهور به «راهِ دیر» قرار دارد. در پی تغییر جاده تهران به قم از راهِ دیر به مسیر حسنآباد در زمان امینالسلطان، دیر گچین متروکه شد و افراد محلی از آن برای نگهداری دام استفاده بردند. ساختمان دیر گچین بهصورت چهار ایوانیِ دورهٔ سلجوقی است و حدود ۱۲٫۰۰۰ متر مربع وسعت دارد. فضاهای موجود در آن را میتوان به فضاهای انسانی، دامی و رفاهی تقسیم کرد. این بنا دارای چهار برج گرد در گوشهها است و دو برج با قاعدهٔ نیمبیضی در دو سوی سردر اصلی قرار گرفتهاند که سردر، خود در وسط دیوار جنوبی جای دارد. در دیر گچین همچنین ۴۴ اتاق مسکونی یا حجره، ۴ تالار (اصطبل) بزرگ، مسجد، شبستان خصوصی (دستگاه مستقل و بخش اعیانی)، انبار علوفه، آسیاب، حمام و ۶ چشمه توالت وجود دارد.
- … مارگارت ابوت، گلفباز آماتور اهل آمریکا، هرگز نفهمید که قهرمان المپیک شدهاست؟ (در تصویر)
- … «زار» در یکای پول ایران، مثل دوزاری، مخفف هزار و معنای آن هزار دینار است؟
- … جمهوری یاقوتستان در شمالشرقی روسیه، وسیعترین زیرمجموعه تقسیمات کشوری دنیاست؟
- …فخرالدین اسعد گرگانی داستان ویس و رامین را در سدهٔ پنجم هجری، تحت تأثیر تاریخ اشکانیان سرود؟
- ...طوبی آزموده در شرایطی یکی از اولین مدرسههای دخترانه در ایران را در خانه خود دایر کرد که شیخ فضلالله نوری تأسیس مدارس دخترانه را حرام اعلام کرده بود؟
- … تا قبل از اخراج ایران از کمیسیون مقام زن ملل متحد در سال ۲۰۲۲، هیچ کشوری از این کمیسیون اخراج نشده بود؟
- زمینلرزه (تصویر خسارات) سهمگینی ترکیه و سوریه را لرزاند و بیش از ۹۸۰۰ نفر کشته و ۴۰۷۰۰ زخمی برجای گذاشت.
- پرویز مشرف رئیسجمهور سابق پاکستان، در سن ۷۹ سالگی درگذشت.
- دنبالهدار سی/۲۰۲۲ ئی۳ از نزدیکترین فاصله خود از زمین گذشت.
- بمبگذاری مسجد در پیشاور پاکستان ۱۰۰ نفر را کشت و بیش از ۲۲۰ نفر را زخمی کرد.
- پتر پاول به عنوان رئیسجمهور جمهوری چک انتخاب شد.
امروز: چهارشنبه، ۸ فوریه ۲۰۲۳ میلادی برابر ۱۹ بهمن ۱۴۰۱ هجری خورشیدی و ۱۷ رجب ۱۴۴۴ هجری قمری (UTC)
در ایران: روز نیروی هوایی
- رویدادها
- ۱۹۰۴ - جنگ روسیه و ژاپن به علت اختلافات مرزی آغاز شد.
- ۱۹۶۳ - عبدالسلام عارف با کودتا علیه دولت عبدالکریم قاسم قدرت را در عراق به دست گرفت.
- زادروزها
- ۱۷۰۰ - زادروز دانیل برنولی، ریاضیدان هلندیتبار سوئیسی.
- ۱۸۲۸ - زادروز ژول ورن، نویسندهٔ علمی–تخیلی، شاعر و نمایشنامهنویس فرانسوی.
- ۱۸۳۴ - زادروز دمیتری مندلیف، شیمیدان روس؛ پایهگذار جدول تناوبی عناصر شیمیائی.
- ۱۹۳۱ - زادروز جیمز دین، بازیگر آمریکایی هالیوود.
- درگذشتها
- ۱۷۲۵ - درگذشت پتر اول، تزار روسیه.
- ۱۸۰۴ - درگذشت جوزف پریستلی، شیمیدان و فیلسوف انگلیسی؛ کاشف اکسیژن.
- ۱۹۵۷ - درگذشت جان فون نویمان (در تصویر)، ریاضیدان آمریکایی مجاری الاصل.
- ۱۹۹۸ - درگذشت هالدور لاکسنس، نویسنده ایسلندی؛ برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۵۵.