Ape
| Tereg̃uahẽ porãite Vikipetãme, opaite tembikuaa hekosãsóva renda, opavave ikatúva ohai.
|
Marruéko—héra tee hína Mburuvi Marruéko ha'e peteĩ tetã hekosãsóva ojejuhúva Mageréve-pe, Áfrika ipehẽngue yvatépe, oñehembe'ýva paraguasu Atlántiko rehe ha para Yvy mbytépe rehe.
Upe ypo'i Hivyraytã ombojei Marruéko Európa yvyrusúgui. Ijerére ojejuhu kuarahyresẽ ngotyo tetã Arhélia —yvy pehẽngue ã mokõi retãgui oñohembe'ýva oñembotýma ary 1994 guive—, ñemby kuarahyreike gotyo ojejuhu upe yvy hérava Kuarahyreike Saára, yvate gotyo ojejuhu tetã Epáña, oñohembe'y yvy ha y rupive —Ceuta, Melilla ha opa umi plazas de soberanía— ha ñemby gotyo Mauritáña. Marruéko oñembojára Kuarahyreike Saára ijyvy apekue pehẽnguére, oiko rire ary 1975-pe Epáña ñesẽ upe kolóniagui ojehero akue Saára Epáñagua.
Marruéko ha'e upe tetã árave ojejuhuvehápe oiko tapichakuéra oñemoarandúva karaiñe'ẽre. Ary 1984 guive ary 2017 meve, Marruéko ha'e akue tetã peteĩva Áfrika pegua noĩri Áfrika Joatýpe. Hákatu, ojeheja toike jey tetã Marruéko upe atýpe, ára 30 jasyteĩ ary 2017-pe, oiko jave Amandaje Guasu 28ha Áfrika Joaty pegua, Etiopia retãme.
- 1516.— Omano Fernando II Aragõ megua, «el Católico». Omenda rire Isabel I Castilla pegua rehe, ombojoaju hetãnguéra.
- 1556.— Chínape oiko yvyryrýi táva Shaanxi-pe, pe yvyryrýi oporojukavéva Yvy ape ári. Omano amo 830 000 tapicha.
- 1783.— Heñói Stendhal (Henri Beyle), haihára Hyãsia pegua.
- 1832.— Heñói Édouard Manet (ta'angápe), moha'angahára Hyãsia pegua.
.jpg)
… karai Isaac Newton (ta'angápe), herakuãite peteĩ tembikuaatyhára katupyryvéva ramo, oñemoarandu avei pe alkimía rehe ha oguereko hógape heta aranduka oñe'ẽva alkimía rehegua.
… ikatu jahecha ñande resa añónte rupive pe Thiomargarita magnifica, techa mbotuichaha jeporu'ỹre, upéva hína pe vakytéria ituichavéva.
… sa'ary XIX jave, karai Simón Bolívar-gui oiko irundy tetã mburuvicha ramo Ñemby Amérika-pe?
… ára 14 jasyapy jave, ojegueromandu'a Pi ára, ojoguaitégui mba'éichapa ojehai papapy π (3,14) ha ojehai pe arange amo Tetãvore Joapykuérape (3/14).
… Poyvi Paraguái ijojaha'ỹ ha'anga mokõivagui, tenondépe he'íva "República del Paraguay" (palma ha olivo ojejokuáva iguýpe, peteĩ mbyja sa'yju mimbíva apu'a hovy mbytépe), hapykuépe he'íva "Paz y Justicia" (peteĩ leõ ha peteĩ gorro frigio).
Vikipetã ha'e tembiapo ohekáva jajapo hag̃ua oñondivepa peteĩ ñe'ẽryrupavẽ iñe'ẽ hetáva, opavavéva ikatu ohai ha oñemoarandu hese, oñemopyendáva internet-pe wiki rembiporu rupive. Ko'ápe, roipota rejuhukuaaha opaite tembikuaa hekosãsóva, upéva he'ise marandu ndaijapúiva, ikatu jaikuaa moõguipa oúva, ha ikatúva oñemoambue térã ojehai jey. Ko tembiapo oguata umi tekorã ombohapéva rupive ha opa imarandu oñemyasãi Creative Commons BY-SA rupive ha upe rupi ikatu ojepuru ojepotaháicha imarandu, oĩramo tekorã jepururã guýpe. Nde avei ikatu ohai ha omoambue Vikipetã marandu, reike va'erãnte nde réra reheve ha remba'apo va'erã umi tekorã tenondeguáva, ha'éva "jahai va'erã mba'e ikatúva jaikuaa porãite iñañeteha" ha "marandu imba'eguasúva opavavépe".
Opa umi ohaíva ha omba'apóva ko'ápe oipytyvõ potahápe kyre'ỹ ha oñembyaty oñondive peteĩ aty oñepytyvõvape, tendota'ỹva, oiporavo ha omba'apo joáva. Ndahasýi reñepyrũ hag̃ua, rehaikuaa avañe'ẽme ha reporandu va'erãnte pe ndereikuaáiva. Iporãite ñañemongetávo, upéicha ñamba'apo porãve ha ituichavéta ko ñane rembiapo.
| Tembiapokuéra ambuéva | ||
|
Vikipetã oiko Wikimedia rupive, aty viruremimono'õ'ỹva omboguatáva tembiapokuéra hekosãsóva heta ñe'ẽme:
| ||
