Римски бројки
Бројни системи кај разни народи и култури | |
---|---|
Индоарапски броеви | |
Западноарапски • Источноарапски | |
Бенгалски • Гуџаратски • Гурмухски • Деваганарски (Индиски) • Синхалски • Тамилски | |
Балиски • Бурмански • Ѕонгкански (Бутански) • Јавански • Кмерски • Лаоски • Монголски • Тајландски | |
Источноазиски броеви | |
Виетнамски Јапонски Кинески (Суџојски) |
Корејски Стапчиња Хокиенски |
Азбучни броеви | |
Абџадски Арјабатини Гиски (Етиопски) Грузиски Грчки |
Ерменски Кирилични Римски Хебрејски |
Други системи | |
Атички Брамански Вавилонски Глаголични Егејски Египетски Етрурски Инуитски |
Кипу Кхаростенски Мајански Муискански Поле со урни Праисториски Чувашки |
Положбени системи по основа | |
Десетични (10) | |
1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 12, 16, 20, 30, 36, 60 повеќе… | |
Римските бројки се броен систем кој потекнува од Стариот Рим, а доста се користел и во средниот век, со мали измени. Броевите наведени во табелата се третирале како „основни“ и за нив постоеле основни знаци.
Арапски | Римски |
---|---|
1 | I |
5 | V |
10 | X |
50 | L |
100 | C |
500 | D |
1000 | M |
Останатите броеви се добиваат со додавање или одземање на знаци. На пример броевите после основниот број во горната табела се добиваат со додавање на знаци до „трето ниво“ а броевите непосредно до основниот број се добиваат со одземање на знак лево од претходниот основен број.
Пример 2 се добива со додавање на еден знак I до I, 3 со додавање на 2 знака II до I, 8 со додавање на 3 знака до V, 30 додавање на 2 знака XX до X. Додека пак броевите 4, 9, 40 итн. се добиваат на следниот начин. Пред бројот 5 (V) се става знак I (што значи 5-1 = 4) и IV e бројот 4. Пред X се става знакот I и се добива бројот IX (односно 10 - 1 = 9). Пред L се става X и се добива XL (т.е. 50-10=40). Пред М се става C и се добива CM (т.е. 1000-100=900), итн.
Еве некои римски броеви:
Арапски број | Римски број |
---|---|
1 | I |
2 | II |
3 | III |
4 | IV |
5 | V |
8 | VIII |
9 | IX |
10 | X |
20 | XX |
22 | XXII |
40 | XL |
50 | L |
79 | LXXIX |
90 | XC |
100 | C |
149 | CXLIX |
399 | CCCXCIX |
400 | CD |
500 | D |
900 | CM |
1000 | M |
Оваа статија за број е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |
|