Wikipedia:Houptsyte

Vorarlbergisch

Grüaß Gott, habedere und willkomme uf dr alemannische Wikipedia! D freie Enzyklopedi, wo alle mittua künnand.

Artikel fianda

Artikel nooch Kategorie:
Alle Kategorie • Bruuchtum • Ernährung • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musig • Natur • Persona • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Vrkehr • Würtschaft • Wüsseschaft

Themaportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liachtastua Schwiiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Technik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikel • Lässige Artikel • Artikel nooch Dialäkt • Audioufnahma vo Artikel • Ufnama vu Dialäktwörtr • A Fabel in verschidnä Dialäkt übersetza • Alemannische Ortsnäma • Alemannische Tiernäma • Alemannische Pflanzanäma

D Alemannische Wikipedia

D alemannische Wikipedia isch a Enzyklopedi i dr Dialekt vom alemannische Sprochroum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liachtastua, vo Oberbade, vom Schwobaland und vo Voradlberg.

Dia Enzyklopedi wachst durch d freiwillige Hilf vo allna, wo eappas in irer Mundard beiträga wänd. Yträg künnand vo allna Bsuechar gschriba und gändrat wörra. Alle siand härzlich yglade mitzmacha. Bringand öüar Wiassa i und healfand so mit, s Alemannische z pfleaga, ufzumwearta und z erhalta. Di erschta Schritt siand ganz uafach!

Wer mir vo dr Alemanische Wikipedia siand und was mir wänd, fiandasch in üsrem Profil.

D Inhalt vo dr Wikipedia dürfand frei kopiert und verbreitet wörra.

Bis jetz git s bi dr alemannische Wikipedia 29.462 Artikel.

Artikel vo dr Wocha: Gall Morel

Dr Gall Morel (vo Geburt Benedikt Morel; * 24. März 1803 z Sankt Fyde; † 16. Dezämber 1872 z Äisidle) isch e Benediktinermönch im Chlooster Äisidle gsi.

Dr Pater Gall het füfzg Joor lang als Filosofy- und Literaturlehrer und Räkter vo dr Chlooschterschuel z Äisidle gschaffet und isch au dr Bibliotekaar und dr Archivaar vom Chlooschter gsi. Do het er die berüemti Büechersamlig vergrösseret, für die uralte Handschrifte und früeche Truck gluegt und bsunders au d Musigbiblioteek uspouet. Dr Morell het von es paar Abteilige vo dr groosse Biblioteek und au vo dr Bildersammlig e rächte Katalog gschribe. Mit den Arbeite am ryche Äisidler Buechbestand isch dr Benediktiner bi de Fachlüüt i dr Schwiiz und au im Ussland bekannt worde. Me het iin denn au us Sanggallen um Hilf bätte, wo me döört spöter dr Katalog vo dr Sanggaller Chlooschterbiblioteek gmacht het. Und er het über d Archiv vo de Chlööschter Pfäfers, Muri, Rhynau und Santurbe und no vil anderne gforschet, no bevor die drufabe wäge der nöie Politik ufghobe worde sind. Anne 1840 isch dr Morell drby gsi, wo me z Bade die Schwiizerischi Gschichtsforschendi Gselschaft gründet het, und 1859 het men en is Komitee vo däm Verein gwäält. Er het au wider ghulfe anne 1843 dr Gschichtforschend Verein vo de füüf Oort gründe. (…dr ganz Artikel leasa)

Früenere Artikel vo dr Wocha:

Häasch gwiasst ...

Hìmmelfàhrtskìrìch

no dr Zärsteerung

... dàss d’ Hìmmelfàhrtskìrìch z’ Lukjaniwka iim Àbzug vu da rüssischa Truppa àm Morga vum 25. März 2022 dur a rüssischer Pànzer vollschtandig zärschteert worra-n-ìsch?
... dass s Krimgebirge wege de Höchi e Wetterschaide bildet und sich am Chüstestraife im Süüde meriri Kurort bildet hend, wie Jalta, Aluschta oder Sudak?
... dàss d ukràinisch Volleybàllschpìelera Olha Tratsch vu 2014 bis 2020 fìr dr elsassischa Verain ASPTT Mulhouse gschpìelt hàt?
.. dass di ukrainisch Komponischti Stefanija Turkewytsch uf dr Flucht vor dr Rote Armee uf Großbritannie emigriert isch?
... dass de Ferieort Frunzenskoje (Фрунзенское) a de Südchüste vo de Krim 1991 sin alt Name Partenit wider öbercho het, wo de Ort zu de Ukraine cho isch?
... dàss dr ukràinisch Presidànt Wolodymyr Selenskyj vun’ra rüssischschproochiga jìddischa Fàmìlia schtàmmt?

Alemannische Nochrichta:

15. Dezämber 2022:
Ernst Burrens Figuren sitzen «nume no vor em Färnseh» (SRF)
9. Dezämber 2022:
Warum man in Hawaii mehrere Mütter und Väter hat (SRF)
8. Dezämber 2022:
«Was ich schon lange fragen wollte...» (SRF)
7. Dezämber 2022:
„Es stimmt nicht, dass der Dialekt verschwindet“ (Neue Rottweiler Zeitung)
6. Dezämber 2022:
Singende Schwaben aus Schmiden (Stuttgarter Zeitung)

Mea Nochrichta uf Dialäkt-Nöüigkeita

16. Dezämber

1773: As Indianer verchlaideti Burger vu Boston entere Schiff vu dr änglische East India Company un mache drei Ladige Tee kaputt. Mit däre Boston Tea Party (Bild) fangt dr US-amerikanische Unabhängigkaitschrieg aa.
1859: Dr dytsch Sprochwisseschaftler un Märlisammler Wilhelm Grimm stirbt.
1936: D Schwyzer Bolitikeri un Bundesreti Elisabeth Kopp chunnt uf d Wält.
1959: Dr dytsch Bolitiker Ingo Wellenreuther chunnt uf d Wält.