Romania

România
Watawat Eskudo
Awiting Pambansa: Desteapta-te, române!
Kinaroroonan ng  Romania  (kahel) – sa lupalop ng Europa  (maputing kahel & puti) – sa Unyong Europeo  (maputing kahel)  —  [Gabay]
Kabisera at pinakamalaking lungsod	Bukarest
Wikang opisyal	Rumano
Kinilalang wikang panrehiyon	Unggaro, Romani
Pamahalaan	Unitary semi-presidential republic
• Pangulo	Klaus Iohannis
Kalayaan  Digmaang pangkalayaan ng România
• Idineklara	10 Mayo 1877
• Ikinilala	13 Hulyo 1878 (Kasunduan ng Berlin)
Lawak
• Kabuuan	238,391 km2 (92,043 mi kuw) (Ika-78)
• Katubigan (%)	3%
Populasyon
• Pagtataya sa 2004	22 355 551 (Ika-49)
• Senso ng 2011	19 599 506
• Kapal	82/km2 (212.4/mi kuw) (Ika-102)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2004
• Kabuuan	US$183.162 bilyon (Ika-46)
• Bawat kapita	US$10,025 (Ika-65)
Salapi	Leu (RON)
Sona ng oras	UTC+2 (EET)
• Tag-init (DST)	UTC+3 (EEST)
Kodigong pantelepono	40
Kodigo sa ISO 3166	RO
Internet TLD	.ro

Huwag ikalito sa Roma at Romana.

Ang Romania ay isang bansa sa timog-silangang Europa at ang mga kalapit bansa nito ay ang Ukraine, Moldova, Hungary at mga bansang Serbia at Bulgaria, ang ilang bahagi rin ng bansang ito ay nasa paligid ng Dagat Itim at ang Kabundukang Carpatos. Ang Romania ay kabilang din sa samahan ng NATO mula pa noong 2004 at naka-tayang sumali rin sa Unyong Europeo. Ito ay bahagi ng Unyong Europeo mula noong 1 Enero 2007. Gayundin isang miyembro ng NATO mula noong 29 Marso 2004. Bukod dito, nag-aakda ng Latin Union, ang Francophonie at ang OSCE.

Etimolohiya

Ang pangalan Romania ay nagmula sa Roma o ang Imperyong Romano (Eastern) at emphasizes ang mga pinagmulan ng mga bansa bilang isang lalawigan ng Roman Empire. Sa Late unang panahon, ang Roman Empire ay madalas na tinatawag sa Latin Romania. Ang ilang mga historians-claim na ang medyebal Byzantine Empire ay dapat na matawag Romania, ngunit ideya na ito ay hindi tinanggap. Ang pangalan "Romania" ay ginagamit din para sa mga grupo ng mga European lupain kung saan Romansa wika ay lumitaw.

Politika

Romania ay isang demokratikong republika. Ang mga mambabatas ng pamahalaan ng Romanian binubuo ng dalawang kamara, ang Senat (Senado), na may 137 mga miyembro (bilang ng 2004), at Camera Deputaţilor (Chamber of Deputies), na may 332 mga miyembro. Ang mga miyembro ng parehong kamara ay napili sa halalan gaganapin tuwing apat na taon. Ang chairman, chief executive, ay inihalal na rin sa pamamagitan ng mga sikat na boto sa bawat limang taon (hanggang sa 2004 ay apat na taon). Ng pangulo ng appoints ang prime ministro, na ulo ng gobyerno, na ang mga miyembro ay nasa i hinirang ng kanya. Ang pamahalaan ay sumasailalim sa isang parlyamentaryo boto ng pag-apruba.

Kasaysayan

Ang makabagong Romania ay umusbong mula sa teritoryo ng makalumang Romanong probinsya ng Dacia, at nabuo ito noong 1859 mula sa pagsasanib ng Moldavia at Wallachia. Ang bagong bansa na tinawag nang Romania simula noong 1866, ay naging malaya mula sa Imperyong Ottoman noong 1877. Sa katapusan ng Unang Digmaang Pandaigdig, sumanib rin ang Transylvania, Bukovina at Bessarabia sa Kaharian ng Romania. Sa katapusan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ang mga teritoryo na bumubuo sa makabagong-panahong Moldova ay sinakop ng Unyong Sobyet, at nang maglaon ay naging isang sosyalistang republika at miyembro ng Warsaw Pact ang Romania. Pagkatapos ng Himagsikan ng 1989, ang Romania ay muling naging isang demokrasiya at kapitalistang ekonomiya.

Tingnan din

• Oradea

Mga sanggunian

Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.