Wikipedia:Pagina principala
Bainvegni tar la Vichipedia rumantscha,
l'enciclopedia libra a la quala mintgin po contribuir – ils emprims pass èn fitg simpels! |
Artitgel da l’emna
Il charpin (Carpinus betulus), er fau alv u fau coller, tutga tar il gener Carpinus entaifer la famiglia Betulaceae. La spezia crescha sco planta da grondezza mesauna u sco chaglia en l’Europa e l’Asia dal Vest. Cuntrari a quai ch’il num fau alv u fau coller sugerescha, n’è la planta betg parentada cun il fau verd (Fagus sylvatica). La denominaziun ‹fau› deriva da la sumeglientscha exteriura cun il fau verd (grondezza, furma e muster dals gnervs da la feglia, scorsa glischa); areguard autras caracteristicas (habitus, fritgs) èn las duas spezias però dal tuttafatg differentas. Sco ‹fau alv› vegn la spezia designada perquai che ses lain è pli cler che quel dal fau verd. Er en autras linguas han ins fatg questa colliaziun (sistematicamain faussa) dal fau alv tar il fau verd, per exempel cun numnar l’emprim ‹Hainbuche› u ‹Hagebuche›. Dal num ‹Hainbuche› deriva er l’adjectiv ‹hanebüchen› (per ‹grop›, ‹rubiesti› resp. figurativ ‹maiudì›, ‹impertinent›) che sa referescha al lain dir e zai da la planta. Tar il charpin sa tracti d’ina planta che perda la feglia d’atun, che cuntanscha autezzas da 25 meters ed in diameter dal bist da fin in meter. En il Caucasus vegn la planta schizunt fin 35 meters auta. La vegliadetgna maximala munta a ca. 150 onns. En effectivs serrads furman ils bists mutagls da 8–10 meters lunghezza, en cas extrems da fin a 18 meters. Il bist ha per il pli in profil irregular ed è savens guersch.
Maletg da l’emna
Dapli rumantsch en la rait
Il suandant è ina survista da purschidas rumantschas sin Internet.
|
Davart Vichipedia
Vichipedia è in'enciclopedia online, cooperativa e gratuita. Disponibla en passa 280 linguas, tracta Vichipedia temas tipics per enciclopedias, ma era tals preschents en almanacs, lexicons geografics e publicaziuns spezialisadas. Vichipedia è libramain modifitgabla, vul dir che mintgin po contribuir als artitgels gia existents u crear novs. Mintga cuntegn vegn publitgà sut la licenza Creative Commons CC-BY-SA e po perquai vegnì copià e reutilisà sch'ils cundiziuns da la licenza vegnan observadas.
Participaziun
Vuls ta participar?
Vuls empruvar? Has basegn d'agid?
Gida a scriver e meglierar
Projects accumpagnants
|