მთავარი გვერდი

ეს არის თავისუფალი ენციკლოპედიის ქართულენოვანი პროექტი

ამჟამად ქართულ ენაზე ხელმისაწვდომია 164 420 სტატია.

გეოგრაფია · ისტორია · მეცნიერება · რელიგია · საზოგადოება · სამართალი · სპორტი · ხელოვნება · საქართველო

მეგზური · ხშირი შეკითხვები · ქართული კლავიატურის დაყენება · ფორუმი · მოთხოვნილი სტატიები

რჩეული სტატია

დვალეთი — საქართველოს ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მხარე; ამჟამად რუსეთის ფედერაციის შემადგენლობაში. მოიცავდა კავკასიონის ქედის ცენტრალურ ნაწილს, დარიალის ხეობასა და მამისონის უღელტეხილს შორის ტერიტორიას. ვახუშტი ბაგრატიონი (XVIII ს.) იხსენიებს დვალეთის ხევებს: კასრის-ხევი, ზრამაგა, ჟღელე, ნარა, ზროგო, ზახა, თრუსო და მაღრანდვალეთი (თანამედროვე ისტორიკოსთა ნაწილი ამ ორი უკანასკნელის დვალეთად მოხსენიებას შეცდომად თვლის). ქართული საისტორიო ტრადიციით, ეს ტერიტორია იბერიის სახელმწიფოს წარმოშობის (ძვ. წ. IV – ძვ. წ. III საუკუნეები) დროიდან იყო საქართველოს განუყოფელი ნაწილი. VI საუკუნის შუა წლებიდან დვალეთში ქრისტიანობა გავრცელდა. შემდგომში იგი ნიქოზის საეპისკოპოსო ეპარქიაში შედიოდა. დვალეთზე გადიოდა ამიერკავკასიიდან ჩრდილოეთ კავკასიაში მიმავალი გზა-გადასასვლელები. შუა საუკუნეებში ცნობილი იყო „გზა დვალეთისა“. საქართველოსათვის დვალეთის ხეობების გამაგრებას ჩრდილოეთიდან დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა. მონღოლთა შემოსევების (XIII საუკუნე) შემდეგ დვალეთში სახლდებოდა ჩრდილოეთიდან დევნილი ოსური მოსახლეობა. დვალეთის მკვიდრი მოსახლეობა, დვალები კი, თავის მხრივ, მასობრივად ინაცვლებდა კავკასიონის სამხრეთით. ერთიანი საქართველოს სამეფოს დაშლის (XV საუკუნე) შემდეგაც დვალეთი ქართლის სამეფოს შემადგენლობაში შედიოდა. XVII საუკუნის დასაწყისში მისი მოურავი იყო გიორგი სააკაძე. დვალელ მოღვაწეთაგან ცნობილნი არიან XI საუკუნის სასულიერო პირნი: მიქელ დვალი, იოანე დვალი და სვიმონ დვალი. აღმოსავლეთ საქართველოსთან ერთად დვალეთიც რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში შევიდა. მოგვიანებით, (1859) იგი თბილისის გუბერნიას ჩამოაჭრეს და თერგის ოლქს შეუერთეს. დვალეთის მატერიალური კულტურის ძეგლთაგან ჩვენამდე მოაღწია: მდინარეების არდონისა და ფიაგდონის სათავეებში აგებულმა სიმაგრეებმა — კასრის-კარმა და ხილკამ; ზროგოსა და მამისონის (ჟღელეს) ხეობებში ქრისტიანული ტაძრების ნანგრევებმა და სხვა.

სრულად...

კანდიდატები

სხვა რჩეული სტატიები

დღის სტატია

გიორგი მარგველაშვილი (დ. 4 სექტემბერი, 1969, თბილისი) — ქართველი პოლიტიკოსი და ფილოსოფოსი. საქართველოს პრეზიდენტი 2013 წლის 27 ოქტომბრიდან. საქართველოს პრეზიდენტის მოვალეობის შესრულებას ინაუგურაციის შემდეგ, იმავე წლის 17 ნოემბერს შეუდგა. 2013 წლის მაისში უპარტიო გიორგი მარგველაშვილი მმართველმა კოალიციამ „ქართულმა ოცნებამ“ პრეზიდენტობის კანიდადატად დაასახელა, რომელმაც დამაჯერებლად გაიმარჯვა ხმათა 62,18 პროცენტით. მისი წარსული დაკავშირებულია პოლიტიკასთან, საზოგადოებრივ და საგანმანათლებლო საქმიანობასთან. 2012 წლის ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებში ოპოზიციური კოალიციის გამარჯვების შემდეგ „ქართული ოცნების“ მთავრობასთან შეერთებამდე, გიორგი მარგველაშვილი ცნობილი იყო, როგორც პოლიტიკური ექსპერტი. მას ათ წელზე მეტ ხანს ეკავა სხვადასხვა, მათ შორის, რექტორის თანამდებობა საქართველოს საზოგადოებრივ საქმეთა ინსტიტუტში (GIPA), რომელიც წამყვანი უმაღლესი განათლების ცენტრია სახელმწიფო მართვის, სამართლის, საერთაშორისო ურთიერთობებისა და ჟურნალისტიკის მიმართულებით.

სტატიები

დღის სურათი

[[ფაილი:თარგი:Potd/2022-11-27|center|300x300px|თარგი:Potd/2022-11-27 (ka)]]

რჩეული სურათები

სიახლეები

გაეროს შეფასებით, მსოფლიოს მოსახლეობამ 8 მილიარდს გადააჭარბა.
ნატაშა პირც-მუსარი სლოვენიის პირველ ქალ პრეზიდენტად აირჩიეს.
სტამბოლის თავისუფლების გამზირზე (სურათზე) მომხდარი ტერაქტის შედეგად, დაიღუპა 6 და დაიჭრა 53 პირი.
ბრაზილიის საპრეზიდენტო არჩევნებში ყოფილმა პრეზიდენტმა, მემარცხენე ლუის ინასიუ ლულა და სილვამ გაიმარჯვა.
კორეის დედაქალაქ სეულში მასობრივი ჭყლეტის შედეგად დაიღუპა 151, ხოლო დაშავდა 82 ადამიანი.
რიში სუნაკი გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ-მინისტრი გახდა.

მიმდინარე: რუსეთის შეჭრა უკრაინაში

27 ნოემბერი — ამ დღეს...

1095 : რომის პაპი ურბან II (სურათზე) კლერმონის საბჭოზე პირველ ჯვაროსნულ ლაშქრობას აცხადებს.

1295 : არჩეული წარმომადგენლები ლანკაშაირიდან მეფე ედუარდ I-მა ვესტმინსტერში პირველ „სანიმუშო პარლამენტის“ სხდომაზე დასასწრებად დაიბარა.

1895 : პარიზში ალფრედ ნობელი ხელს აწერს საბოლოო ანდერძს, რომლითაც მის ქონებას ნობელის პრემიას უძღვნის.

1971 : საბჭოთა კოსმოსური უპილოტო აპარატი მარს-2 პლანეტა მარსის ზედაპირზე დაეშვა.

1990 : ბრიტანეთის კონსერვატიული პარტია ჯონ მეიჯორს ირჩევს მარგარეტ ტეტჩერის შემცვლელად ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის პოსტზე.

2001 : კოსმოსურმა ტელესკოპმა ჰაბლმა მზის სიტემის გარე პლანეტა ოსირისზე წყალბადის ატმოსფერო აღმოაჩინა — პირველი ატმოსფერო მზის სისტემის გარეთა პლანეტაზე.

2005 : პირველი ადამიანის სახის გადანერგვა განხორციელდა ამიენში, (საფრანგეთი).

სხვა მოვლენები