Գլխավոր էջ

Վիքիպեդիա

Ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։

Շաբաթվա հոդված

Ռուս–թուրքական համատեղ ագրեսիա (նախահարձակ պատերազմ), 1920 թվականին տեղի ունեցած ռազմական հակամարտություն մի կողմից՝ աշխարհում չճանաչված երկու պետությունների՝ «հեղափոխական» բոլշևիկյան «կարմիր» Ռուսաստանի և «հեղափոխական» քեմալական «կարմիր» Թուրքիայի, մյուս կողմից՝ Ազգերի Լիգայի անդամ պետության՝ Հայաստանի Հանրապետության միջև։

Արևմուտքից 1920 թվականի սեպտեմբերի 22-ի լույս 23-ի գիշերը քեմալական Թուրքիան առանց պատերազմ հայտարարելու հարձակվեց Հայաստանի Հանրապետության վրա։ Թուրք-հայկական պատերազմը տևեց շուրջ երկու ամիս։ Սեպտեմբերի 28-ից ծավալվեցին վճռական ռազմական գործողությունները։ Ի սկզբանե պատերազմն անհաջող ընթացք ունեցավ հայկական կողմի համար։ Ոսոխը գրավեց Սարիղամիշն ու Մերդենեկը։ Պատերազմն ավարտվեց մի քանի փաստաթղթերով՝ հայ–թուրքական Ալեքսանդրապոլի պայմանագրով, հայ–ռուսական Երևանի համաձայնագրով, իսկ ապա՝ երկու առավել անօրինական պայմանագրերով՝ ռուս–թուրքական Մոսկվայի պայմանագրով և մի կողմից՝ Թուրքիայի, մյուս կողմից՝ Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի միջև կնքված Կարսի պայմանագրով։

Միաժամանակ, արևելքից, Հայաստանի դեմ ագրեսիվ՝ նախահարձակ պատերազմ ծավալեցին Ռուսաստանի զորքերը (11-րդ կարմիր բանակ)։ Ընդ որում, թե՛ պատերազմի ընթացքում՝ սեպտեմբեր–նոյեմբերին, թե՛ դրա նախապատրաստական շրջանում՝ գարնանը և ամռանը, ռուսական և թուրքական կողմերը լայնորեն օգտագործում էին ՀՀ ներսում իրենց «Հինգերորդ շարասյունները», որոնց վառ արտահայտությունը դարձան հայ բոլշևիկների Մայիսյան ապստամբությունը և ՀՀ ներսում բնակվող թուրքերի գրեթե չդադարող ապստամբություններն ու ավազակային գործողությունները...Ավելին⇒

Առաջարկել հոդված | Չափանիշներ

Նորություններ

Շարունակվող իրադարձություններ՝ Ռուս-ուկրաինական պատերազմ (2022) • Ադրբեջանական զինուժի ներխուժումը Հայաստան

հոկտեմբերի 8-ին պայթյունի հետևանքով ավերվել են Ղրիմի կամրջի (նկարում) մի քանի թռիչքներ։
2022 թվականի Գրականության Նոբելյան մրցանակը շնորհվել է ֆրանսիացի գրող Աննի Էռնոյին։
սեպտեմբերի 26-ին «Հյուսիսային հոսք» և «Հյուսիսային հոսք-2» գազատարների Դանիայի բացառիկ տնտեսական գոտում գտնվող խողովակի երեք հատվածներում վթար է տեղի ունեցել
սեպտեմբերի 16-ին Իրանի քուրդ փոքրամասնության անդամ 22-ամյա Մահսա Ամինիի մահվանից հետո երկրի մի շարք քաղաքներում բողոքի ցույցեր են սկսվել։
սեպտեմբերի 13-ին Ադրբեջանի զինված ուժերը Հայաստանի արևելյան սահմանների նկատմամբ լայնամասշտաբ ռազմական գործողություն են սկսել։
սեպտեմբերի 12-ին Բելգրադում ընթացող 2022 թվականի հունահռոմեական ոճի ըմբշամարտի աշխարհի առաջնությունում Արթուր Ալեքսանյանը չորրորդ անգամ է նվաճել աշխարհի չեմպիոնի տիտղոսը։
սեպտեմբերի 10-ին Վենետիկի միջազգային 79-րդ կինոփառատոնում Լորա Պոյտրասի «Ամբողջ գեղեցկությունը և արյունահեղությունը» վավերագրական կինոնկարը արժանացել է «Ոսկե առյուծ» մրցանակի։

Վերջերս մահացածներ՝ Ռոբբի Կոլտրեյն • Բորիս Մոիսեև • Ռաֆայել Չմշկյան • Վլադիմիր Գոլուբև • Ժան Լյուկ Գոդար • Վրույր Հարությունյան

Հաջորդ թողարկում | Պահոց | Խմբագրել

Գիտե՞ք, որ․․․

... Հայկական վարունգը ՝ (նկարում) թեև ունի վարունգի համ ու տեսք, բայց վարունգ չէ, այլ սովորական սեխի տարատեսակ։
... Ինկերի ճանապարհների ցանցի ընդհանուր երկարությունը գնահատվում էր 30 000 կմ, իսկ ամենաերկարը 6600 կիլոմետրից ոչ պակաս է:
... 2013 թվականին ստեղծվել է Չճանաչված պետությունների ֆուտբոլի կոնֆեդերացիա, որտեղ ընդգրկված են Արցախի և Արևմտյան Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքականները:
... Գի դը Մոպասանը, Ալեքսանդր Դյուման, Շառլ Գունոն և ուրիշներ բողոքել են Էյֆելյան աշտարակով Փարիզի տեսքը փչացնելու համար:
... 1935 թվականին ԽՍՀՄ-ում ընդունվել է օրենք, որով մահապատիժ էր սահմանվում արտասահման փախչող խորհրդային քաղաքացիների համար:

Հաջորդ թողարկում | Արխիվ | Խմբագրել

Ներկայացում

Վիքիպեդիան առցանց, բազմալեզու, խմբակային հանրագիտարանային նախագիծ է, որն աշխատում է վիքի ձևաչափով։ Նախագիծը նպատակ ունի տրամադրել ազատ, հավաստի և ստուգելի բովանդակություն, որը յուրաքանչյուրը կարող է փոփոխել և բարելավել։

Վիքիպեդիան առաջնորդվում է հիմնարար սկզբունքներով, իսկ բովանդակությունը հրապարակվում է Creative Commons BY-SA արտոնագրի ներքո։ Այն կարելի է պատճենել և օգտագործել՝ պահպանելով սույն արտոնագրի պայմանները։ Վիքիպեդիայում ողջ տեղեկատվությունը ներկայացված է ազատ, առանց գովազդի և իր օգտագործողների անձնական տվյալների օգտագործման։

Վիքիպեդիայի հոդվածների հեղինակները կամավորներն են։ Նրանք կոորդինացնում են իրենց ջանքերը համաձայն համայնքում ընդունված կանոնների և ուղեցույցների ու առանց առաջնորդների։

Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիայում կա՝
293 498 հոդված	385 ակտիվ խմբագիր

Համագործակցություն

Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։

Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ։

Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։

Նախագծի էջ | Հաջորդ թողարկում

Այս օրը պատմության մեջ

1794 թ. – Հնդկաստանի Մադրաս քաղաքում ստեղծվեց առաջին հայկական պարբերականը՝ «Ազդարարը»։
1851 թ. – ստեղծվեց Ռոյթերս լրատվական գործակալությունը։
1905 թ. – ստեղծվեց Միջազգային ավիացիոն ֆեդերացիան։
1926 թ. – Լոնդոնում լույս տեսավ անգլիացի գրող Ալան Միլնի առաջին գիրքը Վինի Թուխի մասին։
1960 թ. – մահացել է Աբրամ Իոֆեն, խորհրդային մեծ գիտնական (ծն. 1880 թ.)։
1967 թ. – մահացել է Ստեփան Զորյանը, հայ գրող, արձակագիր (ծն. 1889 թ.)։
1990 թ. – մահացել է Լեոնարդ Բերնսթայնը, ամերիկացի երգահան, դաշնակահար և դիրիժոր (ծն. 1918 թ.)։
2006 թ. – Կալինինգրադ քաղաքում օծվեց Սուրբ Ստեփանոս հայկական եկեղեցին։