మాట్లాడుకుందాం

సంగీత సాహిత్యమే …

సంగీత సాహిత్యమే …

ఈ మధ్య ఒక పుస్తకంలో ఒక ఆలోచింప జేసే ప్రతిపాదన చూసాను. అది చూసిన తరువాత దానిలో నిజానిజాలెంతో మీ అందరి అభిప్రాయాలు తెలుసుకోవాలనిపించింది.

ముందుగా ఈ ప్రతిపాదన చేసిన మనిషి గురించి నాలుగుమాటలు.

ఈయనకు తన మాతృభాష మీద అసాధారణమైన అధికారం ఉండేది. యూనివర్సిటీ చదువుకు స్వస్తి చెప్పి రచనా వ్యాసంగం మీద దృష్టి పెట్టి పాత్రికేయుడిగా, వ్యాసకర్తగా, బహుగ్రంథకర్తగా, విశ్లేషకుడిగా, మేధావిగా ఎంతో పేరు తెచ్చుకున్న వ్యక్తి.
కొన్ని దశాబ్దాలపాటు విపరీతంగా చదవటం, వ్రాయటం ప్రధాన ఉద్యోగాలుగా పెట్టుకుని తనభాషలో ముఖ్యంగా వ్యాసరచనలో అసమానుడని మన్నలందుకున్న వ్యక్తి. భాషమీద ప్రేమకు ఇతరేతరకారణాలు అవసరంలేదని దానికదే కారణం అని నమ్మిన వ్యక్తి. తోటి…
పూర్తిగా »

పని అంటే ఏమిటి?

09-ఆగస్ట్-2013


పని అంటే ఏమిటి?

“పని” అంటే ఏమిటి? ఇదీ ఓ ప్రశ్నేనా “అనే సందేహం కలగడం సహజం.కానీ, పని గురించి మనకు చాలా విషయాలు తెలీవు.”పని”అంటే వ్యాపారం అని చెబుతుంది “శబ్ద రత్నాకరం”.వ్యాపారంలో వస్తు మార్పిడి గానీ, ద్రవ్య మార్పిడి గానీ ఉంటుంది.వ్యాపారం కానిదేదీ పని కాదు. సో..క్రియలన్నీ పనులు కావు.చేతలు కొన్ని పనులు కొన్ని.”ఏం పని చేస్తున్నావ్?” అని ఎవరైనా ప్రశ్నిస్తే—“ఏం చేయడం లేదు.పళ్లు తోము కుంటున్నాను” అని అనాలి.ఎందు కంటే పళ్ళు తోము కోవడం పని కాదు గనుక.ఎందుకు పని కాదు?ఇందు లో ఏ వ్యాపారం జరుగ లేదు గదా!నీ పళ్ళు నువ్వు తోము కుంటున్నావ్.ఇందులో వస్తు మార్పిడి గానీ,ద్రవ్య(డబ్బు) మార్పిడి గానీ జరగడం లేదు గదా.అందు…
పూర్తిగా »

అమ్మ(ల)భాష

అమ్మ(ల)భాష

ఒకసారి వాసిరెడ్డి నవీన్ గారు ఒక సభలో మాట్లాడుతూ మాండలికాలనేవి అన్ని ప్రాంతాల్లో ఉన్నాయన్నారు. ఉదాహరణకి కృష్ణాజిల్లాలో తన చిన్నప్పుడు విన్నమాట సిబ్బిరేకులు (ఈ సిబ్బిరేకుల్నికూరలచట్టి మీద మూతకు వాడేవారు నేను పెరిగిన పల్లెటూళ్ళో) ఇప్పుడు వినిపించడంలేదని చెప్పారు.

వేరే ప్రాంతాల్లో లేని మాటలు, ప్రయోగాలు, యాసలు అన్ని ప్రాంతాల్లో కనబడతాయనేది భాషాప్రియులకు అనుభవైకవేద్యం. ఒకే ప్రాంతంలో దగ్గర దగ్గరగావున్న ఊళ్ళలోకూడా కొన్నిసార్లు గమ్మత్తైన తేడాలు మాటలలో కనబడతాయి ….. బెజవాడ నుండి గుంటూరు వెళ్తే గేదెలు బర్రెలైనట్టు.

ఇదే తర్కాన్ని కొనసాగిస్తే ఒకఊరికి, అలాగే ఒక కుటుంబానికి, అసలు కేవలం ఒక మనిషికి ప్రత్యేకమైన యాస, ప్రయోగాలు, పదజాలం కనబడే అవకాశం వుంది.

మా…
పూర్తిగా »

కలకంఠి

కలకంఠి

చర్చకు ఆహ్వానం!

చిన్నతనంలో పి.సుశీల పాట విన్నప్పుడు ఎవరో అందమైన అమ్మాయి పాడుతున్నది అనిపించేది. అందం అంటే ఏవిటి అంటే సుశీల పాడిన కొన్ని పాటలు గుర్తొస్తాయి ఇప్పటికీ.
అలాగే లలితం, మృదులం అంటే బాలసరస్వతి గానం, మాధుర్యం అంటే జిక్కీ కంఠం ..
వారి పాటలను విన్నప్పుడు ఆయా విశేషణాలు గుర్తురావడమే కాక, ఆమాటలకు వారి కలస్వనాలు నిర్వచనాలుగా గోచరిస్తాయి.

మంగళంపల్లి బాలమురళీ కృష్ణ చిన్ననాడు పాడుతున్నప్పుడు అచ్చం ఒక అమ్మాయి పాడుతున్నంత బాగా ఉండేదని చెప్పుకునేవారని ఆయనను దేవుడిగా కొలిచే ఒక శాస్త్రీయసంగీతాభిమాని మిత్రుడు చెప్పేవాడు.
ఇక్కడ నాకో సందేహం కలుగుతూంది. స్త్రీకంఠానికి సహజమైన సౌందర్యసౌకుమార్యాలు కాకుండా ఇంకేమైనా…
పూర్తిగా »

సినీ గీతం చక్కని కవిత్వం కావాలంటే?

సినీ గీతం చక్కని కవిత్వం కావాలంటే?

పోయిన సారి అడిగిన ప్రశ్న సినిమా పాట కవిత్వమేనా? కు స్పందించిన వారందరికీ కృతజ్ఞతలు.  వారి వ్యాఖ్యల వల్ల కొన్ని మంచి విషయాలు చర్చలోకి వచ్చాయి.

అన్ని రకాల ప్రక్రియల్లాగానే సినిమా పాటలలోకూడా మంచి చెడూ ఉన్నాయనీ, సాహిత్య విలువలువున్న పాటలు ఎన్నో కలవనీ,  వాటిలో చిక్కని కవిత్వం ఉందనీ ఎక్కువమంది అభిప్రాయపడ్డారు.  కవిత్వానికి గీటురాయి ఏమిటి అన్న ప్రశ్న ఈ సందర్భంలో రావడం తప్పని సరి.  ఎన్నెస్ మూర్తి గారు కాలపరీక్షకు నిలబడడం ఒక గీటురాయి గా పరిగణిస్తే, ఎస్ నారాయణస్వామి గారు కాలపరీక్షకన్నా చిక్కదనం, గూఢత, సంపూర్ణత, మనసునో మెదడునో తాకే గుణం ముఖ్యమని అభిప్రాయపడ్డారు.

సినిమా పాటలో కవిత్వాన్ని వెతకటమంటే..నీళ్ళతొట్టిలో ముత్యాలకోసం…
పూర్తిగా »

సినిమా పాట కవిత్వమేనా? చర్చకి మా ఆహ్వానం.

సినిమా పాట కవిత్వమేనా? చర్చకి మా ఆహ్వానం.

శ్రీశ్రీ తన సినీ గేయాల సంపుటి “పాడవోయి భారతీయుడా” మల్లాదిరామకృష్ణశాస్త్రిగారికి అంకితమిస్తూ ఆయన ‘తెలుగు సినీమా పాటకు సాహిత్య ప్రకాస్తి సంతరించిన ఆద్యులలో ప్రముఖుడు‘ అన్నారు.
ఇక్కడ రెండు విశేషాలున్నాయి.  ఒకటి మల్లాదిగారి విశిష్టత, రెండవది అసలు సినీమాపాటకు సాహిత్యవిశిష్టత.

సినీ సాహిత్యం సీరియస్ సాహిత్యం కానేకాదన్న వాదన మనకు అక్కడక్కడా అప్పుడప్పుడూ వినబడుతూ వుంటుంది. ఇది ఎప్పటినుండో నాకు వున్న ఒక ధర్మసందేహం కూడాను.

పైవాక్యాలలో మహాకవి శ్రీశ్రీ సినీమా పాటకు సాహిత్య ప్రకాస్తి వుందనే అభిప్రాయపడ్డారు.  కొన్నేళ్ళ క్రితం సినీమహాకవి వేటూరి సుందరరామమూర్తి ఒక టీవీఇంటర్వ్యూ లో ‘సినీ గీతం సామాన్యంకాదు. కావ్య గౌరవాన్ని సంతరించుకున్న ఒక ప్రక్రియ’ అన్నారు.

సినిమాపాటలను…
పూర్తిగా »

ఒక సామాజిక సంవాదం చెయ్యాలంటే కేవలం కవిత్వం మీదే ఆధారపడలేం

ఒక సామాజిక సంవాదం చెయ్యాలంటే కేవలం కవిత్వం మీదే ఆధారపడలేం

(ఆంధ్రజ్యోతి వివిధ లో అచ్చయిన అఫ్సర్ గారి ఇంటర్వ్యూ  పూర్తి పాఠం ఇదీ… )

అఫ్సర్…. ఈ పేరు తెలుగు సాహిత్య జీవులకు పెద్దగా పరిచయం చేయాల్సిన అవసరం లేదు . ఖమ్మం జిల్లాలో ఒక మారు మూల గ్రామం అయిన చింతకాని ఊరుబడి నుండి  టెక్సాస్ యూనివర్సిటీ దాకా అతని నడక,  మేధో యాత్రలో ఆలోచనల్ని ప్రోది చేసుకొనే క్రమం అంత సులువుగా జరిగింది కాదు. తండ్రి కౌముది నించి అభ్యుదయ సాహిత్య వారసత్వం, తల్లి వేపు కుటుంబం నించి వామ పక్ష రాజకీయాల ప్రభావం…వీటన్నీటి పునాది మీద నిర్మించుకున్న అస్తిత్వ వేదన అఫ్సర్.  ఆమెరికాలో ఉన్నా తన వూరితో  ముడిపడిన మూలాల వెతుకులాట అఫ్సర్.…
పూర్తిగా »