2022
Jump to navigation
Jump to search
20g - 21g - 22g
1970au 1980au 1990au 2000au 2010au - 2020au 2030au 2040au 2050au 2060au 2070au
2017 2018 2019 2020 2021 - 2022 - 2023 2024 2025 2026 2027
2022 yw trydedd flwyddyn Pandemig COVID-19. Yn gynnar yn y flwyddyn, mae tensiynau'n cynyddu yn Wcrain; Rwsia ymosod ar 24 Chwefror.
Digwyddiadau[golygu | golygu cod y dudalen]
Ionawr[golygu | golygu cod y dudalen]
De Affrica: yn dilyn tan yn y senedd
Cwpl milwrol Bwrcina Ffaso
- 1 Ionawr
- Ffrainc yn derbyn arlywyddiaeth Cyngor yr Undeb Ewropeaidd
- Angladd o Desmond Tutu.[1]
- 2 Ionawr
- Mae adeilad senedd De Affrica yn cael ei ddifrodi'n fawr gan dan.
- Mae protestiadau gwrth-lywodraeth yn dechrau yn Casachstan.
- 7 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae nifer heintiadau COVID-19 a gofnodwyd yn cyrraedd 300,000,000.
- 8 Ionawr - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 a gofnodwyd gan y Deyrnas Unedig yn cyrraedd 150,000.
- 10 Ionawr - Mae Boris Johnson wedi'i frodio mewn dadl arall dros gasglu'r cyfnod clo yn Downing Street.
- 13 Ionawr - Y Tywysog Andrew, Dug Caerefrog yn rhoi'r gorau i'w deitlau brenhinol seremoniol.[2]
- 15 Ionawr - Mae ffrwyno'r llosgfynydd "Hunga Tonga" yn Tonga yn achosi tswnamis ar draws y Cefnfor Tawel.
- 16 Ionawr - Mae'r chwaraewr tenis Novak Djokovic yn cael ei alltudio o Awstralia ar ol dadlau dros ei statws brechlyn COVID-19.[3]
- 20 Ionawr - Mae Zara Rutherford yn dod y merch ieuengaf i hedfan o gwmpas y byd yn unigol, yn 19 oed.[4]
- 21 Ionawr - Mae streic aer yr Saada, Iemen, yn lladd dwsinau o bobl.
- 23 Ionawr - Storm drofannol Ana yn taro Madagascar, Malawi a Mosambic.
- 24 Ionawr - Cwpl milwrol Bwrcina Ffaso.
- 25 Ionawr - Mae'r Heddlu Metropolitan yn cyhoeddi ymchwiliad i bartion sy'n torri'r cyfnod clo Downing Street.
- 29 Ionawr
- Tenis: Ashleigh Barty yn ennill teitl senglau'r merched an Agored Awstralia.
- Mae Sergio Mattarella yn cytuno i wasanaethu ail dymor fel Llywydd yr Eidal.
- 31 Ionawr - Tenis: Rafael Nadal yn ennill teitl senglau'r dynion an Agored Awstralia.
Chwefror[golygu | golygu cod y dudalen]
.jpg)
- 4 Chwefror - Seremoni agoriadol Gemau Olympaidd y Gaeaf 2022 yn Beijing.[5]
- 5 Chwefror
- Ddechrau'r Pencampwriaeth y Chwe Gwlad: Cymru'n colli i Iwerddon yn y gem agoriadol.
- Seiclon Batsirai yn taro Madagascar.
- 6 Chwefror - Elisabeth II yw'r frenhines Brydeinig gyntaf i deyrnasu am 70 mlynedd.
- 8 Chwefror - Pandemig COVID-19: Mae nifer heintiadau COVID-19 a gofnodwyd yn cyrraedd 400,000,000.
- 10 Chwefror - Cressida Dick yn cyhoeddi ei hymddiswyddiad fel Comisiynydd Heddlu Metropolitan Llundain.
- 15 Chwefror
- 18 Chwefror - Storm Eunice yn taro'r Deyrnas Unedig.
- 20 Chwefror - Diwedd o Gemau Olympaidd y Gaeaf yn Beijing.
- 21 Chwefror - Argyfwng yr Wcrain: Vladimir Putin yn cydnabod annibyniaeth Donetsk a Luhansk.
- 24 Chwefror - Argyfwng yr Wcrain: Rwsia'n lansio ymosodiad ar Wcrain.
- 25 Chwefror - Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Cyrff chwaraeon a diwylliannol sy'n gosod sancsiynau ar Rwsia.
Mawrth[golygu | golygu cod y dudalen]
Theatr Mariupol
- 2 Mawrth
- 4 Mawrth
- 7 Mawrth - Pandemig COVID-19: Mae'r doll marwolaeth COVID-19 wedi'i chofnodi yn cyrraedd 6,000,000.
- 8 Mawrth
- Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Mae'r Cenhedloedd Unedig yn amcangyfrif bod 2,000,000 wedi dianc Wcrain.
- Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Arlywydd Wcrainaidd Volodymyr Zelenskyy yn amerch Ty'r Cyffredin yn y Deyrnas Unedig.
- 9 Mawrth - Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Heddluoedd Rwsia yn cynnal ymosodiad awyr ar ysbyty mamolaeth yn Mariupol.
- 10 Mawrth - Daw priodas o'r un rhyw yn gyfreithlon yn Tsile.
- 11 Mawrth - Gabriel Boric yn dod yn Arlywydd Tsile.[6]
- 12 Mawrth - Goresgyniad Wcráin gan Rwsia yn 2022: Ar ddechrau cynhadledd Llafur Cymru y Blaid yn Llandudno, Mark Drakeford yn beirniadu ymateb llywodraeth y DU i'r ymosodiad Rwsia ar Wcrain.[7]
- 13 Mawrth - Diwedd o Gemau Paralympaidd y Gaeaf yn Beijing.
- 16 Mawrth
- Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Rwsia'n gadael Cyngor Ewrop.
- Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Mae grymoedd Rwsia yn bomio theatr yn Mariupol, lle'r oedd sifiliaid wedi bod yn cysgodin.[8]
- 19 Mawrth - Diwedd o Bencampwriaeth y Chwe Gwlad 2022.[9]
- 27 Mawrth - 94ain Gwobrau'r Academi.
- 30 Mawrth - Daeth yr Aelod Seneddol San Steffan Jamie Wallis allan fel trawsryweddol.[10]
Ebrill[golygu | golygu cod y dudalen]
.jpg)
- 1 Ebrill - Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Mae lladd sifiliaid yn nhref Bucha wedi'i ddadorchuddio.
- 3 Ebrill - Etholiad Hwngari.
- 7 Ebrill - Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Mae Rwsia wedi'u atal o Gyngor Hawliau Dynol y Cenhedloedd Unedig.
- 8 Ebrill
- Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Mae gorsaf reilffordd Kramatorsk yn cael ei tharo mewn ymosodiad roced.
- Dechrau llifogydd yn KwaZulu-Natal, De Affrica.
- Mae prisiau bwyd byd-eang yn cyrraedd eu lefel uchaf ers 1990.
- 10 Ebrill - Mae Imran Khan yn cael ei ddiswyddo fel Prif Weinidog Pacistan; Shehbaz Sharif yn ei le.
- 12 Ebrill - Pandemig COVID-19: Mae Boris Johnson a Rishi Sunak yn cael dirwy am fynychu partion sy'n torri rheolau.
- 13 Ebrill - Pandemig COVID-19: Mae nifer heintiadau COVID-19 a gofnodwyd yn cyrraedd 500,000,000.
- 20 Ebrill - Tenis/Ymosodiad Rwsia ar Wcrain: Mae chwaraewyr o Rwsia a Belarws wedi'u gwahardd o Bencampwriaeth Wimbledon 2022.
- 22 Ebrill - Mae ffrwydrad mewn purfa olew anghyfreithlon yn y de-ddwyrain Nigeria yn lladd 110 o bobl.
- 24 Ebrill - Mae Emmanuel Macron yn cael ei ailaethol yn Arlywydd Ffrainc, gan drechu Marine Le Pen.
- 25 Ebrill - Elon Musk yn taro bargen i brynu Twitter.
Mai[golygu | golygu cod y dudalen]
- 5 Mai
- Etholiadau cynghorau lleol yng Nghymru, yr Alban a rhannau o Loegr.
- Etholiad y Gynulliad Gogledd Iwerddon.
- 6 Mai - Mae ffrwydrad yn y Gwesty Saratoga yn Havana, Ciwba yn lladd o leiaf 25 o bobl.
Diwylliant[golygu | golygu cod y dudalen]
Eisteddfod Genedlaethol (Tregaron)[golygu | golygu cod y dudalen]
Llenyddiaeth[golygu | golygu cod y dudalen]
- Gweler hefyd Llenyddiaeth yn 2022
Ffilm[golygu | golygu cod y dudalen]
- Save the Cinema, yn serennu Jonathan Pryce
Teledu[golygu | golygu cod y dudalen]
Cerddoriaeth[golygu | golygu cod y dudalen]
Albymau[golygu | golygu cod y dudalen]
- Cate Le Bon - '[11]
- Stereophonics - '[12]
Marwolaethau[golygu | golygu cod y dudalen]
Ionawr[golygu | golygu cod y dudalen]
.jpg)
- 2 Ionawr - Richard Leakey, 77, paleoanthropolegydd a gwleidydd[13]
- 6 Ionawr
- Peter Bogdanovich, 82, cyfarwyddwr ffilm[14]
- Sidney Poitier, 94, actor, cyfarwyddwr, actifydd a diplomydd[15]
- 9 Ionawr
- Maria Ewing, 71, soprano[16]
- Bob Saget, 65, actor a digrifwr
- 12 Ionawr - Ronnie Spector, 78, cantores[17]
- 14 Ionawr - Alice von Hildebrand, 98, gwyddonydd
- 17 Ionawr - Yvette Mimieux, 80, actores[18]
- 20 Ionawr - Meat Loaf, 74, actor a chanwr roc[19]
- 21 Ionawr - Felicia Donceanu, 90, arlunydd a chyfansoddwraig
- 22 Ionawr - Ellen Laan, 59, gwyddonydd
- 25 Ionawr
- Wyn Calvin, 96, actor a digrifwr[20]
- Barry Cryer, 86, comediwr
- Wim Jansen, 75, chwaraewr a rheolwr pel-droed
- 28 Ionawr - Guy Laporte, 69, chwaraewr rygbi'r undeb
- 30 Ionawr - Geoffrey Ashe, 98, hanesydd[21]
Chwefror[golygu | golygu cod y dudalen]
.jpg)
- 8 Chwefror - Bamber Gascoigne, 87, cyflwynydd teledu ac awdur
- 9 Chwefror - Sebastian Bieniek, 46, peintiwr
- 12 Chwefror - Carmen Herrera, 106, arlunydd
- 13 Chwefror - Aled Roberts, 59, gwleidydd, Comisiynydd y Gymraeg
- 15 Chwefror - P. J. O'Rourke, 74, dychanwr, newyddiadurwr a llenor gwleidyddol
- 16 Chwefror - Mona Saudi, 76, arlunydd
- 19 Chwefror
- Gary Brooker, 76, canwr-gyfansoddwr
- Kakuichi Mimura, 90, pel-droediwr
- 20 Chwefror - Stewart Bevan, 73, actor[22]
- 23 Chwefror - Antonietta Stella, 92, soprano
- 24 Chwefror
- Sally Kellerman, 84, actores[23]
- John Landy, 91, athletwr[24]
- 25 Chwefror - Shirley Hughes, 94, awdures plant
Mawrth[golygu | golygu cod y dudalen]
- 4 Mawrth
- Ruth Bidgood, 99, bardd[25]
- Iwan Edwards, 84, arweinydd corawl[26]
- Dai Jones, 78, canwr, ffermwr a chyflwynydd radio-teledu[27]
- Colin Lewis, 82, seiclwr
- Shane Warne, 52, cricedwr[28]
- 5 Mawrth - Lynda Baron, 82, actores[29]
- 9 Mawrth - Marjorie Clark, Arglwyddes Clark, 97
- 17 Mawrth
- Alan Rees, 84, chwaraewr rygbi'r undeb
- Oksana Shvets, 67, actores
- 20 Mawrth - Adriana Hoffmann, 82, botanegydd
- 23 Mawrth - Madeleine Albright, 84, Ysgrifennydd Gwladol yr Unol Daleithiau
Ebrill[golygu | golygu cod y dudalen]
.jpg)
- 1 Ebrill - Richard Cyril Hughes, 89, addysgwr a nofelydd
- 3 Ebrill - June Brown, 95, actores
- 6 Ebrill
- Jill Knight, 98, gwleidydd
- David McKee, 87, awdur a darlunydd
- 12 Ebrill - Gilbert Gottfried, 67, actor a digrifwr
- 17 Ebrill - Radu Lupu, 76, pianydd
- 18 Ebrill - Syr Harrison Birtwistle, 87, cyfansoddwr
- 21 Ebrill
- Mwai Kibaki, 90, Arlywydd Cenia
- Jacques Perrin, 80, actor
- 29 Ebrill - Georgia Benkart, 74, mathemategydd
Mai[golygu | golygu cod y dudalen]
.JPG)
- 1 Mai - Ivica Osim, 80, pel-droediwr
- 9 Mai - Inge Viett, 78, awdures a derfysgwraig
- 10 Mai - Leonid Kravchuk, 88, Arlywydd Wcrain
- 11 Mai - Shireen Abu Akleh, 51, newyddiadurwraig
- 13 Mai - Teresa Berganza, 89, mezzo-soprano
- 15 Mai - Kay Mellor, 71, actores a sgriptiwraig
- 17 Mai - Vangelis, 79, cyfansoddwr
- 21 Mai - Rosemary Radford Ruether, 85, gwyddonydd
- 22 Mai - Dervla Murphy, 90, seiclwraig
- 26 Mai
- Dyfrig Evans, 43, actor a cherddor
- Ray Liotta, 67, actor
Mehefin[golygu | golygu cod y dudalen]
- 8 Mehefin
- Aurora Altisent i Balmas, 93, arlunydd
- Fonesig Paula Rego, 87, arlunydd
- 12 Mehefin
- Phil Bennett, 73, chwaraewr rygbi'r undeb
- Cen Llwyd, 70, bardd ac ymgyrchydd
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ "Desmond Tutu laid to rest at state funeral in Cape Town". Observer. 1 Ionawr 2022. Cyrchwyd 7 Ionawr 2022.
- ↑ "Prince Andrew loses military titles and patronages". BBC News (yn Saesneg). 2022-01-13. Cyrchwyd 13 Ionawr 2022.
- ↑ "Novak Djokovic: Tennis star deported after losing Australia visa battle" (yn Saesneg). BBC News. 16 Ionawr 2022. Cyrchwyd 16 Ionawr 2022.
- ↑ Levaux, Christian; Cotton, Johnny (20 Ionawr 2022). "British-Belgian teen becomes youngest woman to fly solo round the world". Reuters (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 20 Ionawr 2022. Cyrchwyd 21 Ionawr 2022.
- ↑ "2022 Winter Olympics officially begin". BBC Sport (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 4 Chwefror 2022. Cyrchwyd 4 Chwefror 2022.
- ↑ John Bartlett (11 Mawrth 2022). "Gabriel Boric, 36, sworn in as president to herald new era for Chile". The Guardian (yn Saesneg). Cyrchwyd 5 Ebrill 2022.
- ↑ "Drakeford: Beirniadu ymateb gweinidogion DU i argyfwng Wcráin". BBC Cymru Fyw. Cyrchwyd 16 Mawrth 2022.
- ↑ Hugo Bachega; Orysia Khimiak (22 Mawrth 2022). "A bomb hit this theatre hiding hundreds - here's how one woman survived". BBC. Cyrchwyd 5 Ebrill 2022.
- ↑ "Six Nations 2022 fixtures: match dates, TV channel schedule and latest odds". Daily Telegraph (yn Saesneg). 18 Ionawr 2022. Cyrchwyd 18 Ionawr 2022.
- ↑ "AS 'eisiau bod yn drawsryweddol ac wedi cael fy nhreisio'". BBC Cymru Fyw. 30 Mawrth 2022. Cyrchwyd 30 Mawrth 2022.
- ↑ Power, Ed (29 Ionawr 2022). "Cate Le Bon was stranded in Wales so she made a lockdown album". The Irish Times (yn Saesneg).
- ↑ Murray, Robin (6 Medi 2021). "Stereophonics Announce New Album 'Oochya!'". Clash (yn Saesneg). Cyrchwyd 30 Rhagfyr 2021.
- ↑ Stone, Andrea (2 Ionawr 2022). "Richard Leakey, trailblazing conservationist and fossil hunter, dies at 77". National Geographic (yn Saesneg). Cyrchwyd 3 Ionawr 2022.
- ↑ "Peter Bogdanovich Obituary". The Guardian (yn Saesneg). 7 Ionawr 2022. Cyrchwyd 8 Ionawr 2022.
- ↑ Stolworthy, Jacob (7 Ionawr 2022). "Legendary actor Sidney Poitier, first Black man to win Best Actor Oscar, dies aged 94". The Independent (yn Saesneg). Cyrchwyd 7 Ionawr 2022.
- ↑ "Opera singer Maria Ewing, wife of Peter Hall, dead at 71" (yn Saesneg). Edwardsville Intelligencer. 10 Ionawr 2022. Cyrchwyd 10 Ionawr 2022.
- ↑ "Ronnie Spector obituary". The Guardian (yn Saesneg). 13 Ionawr 2022. Cyrchwyd 13 Ionawr 2022.
- ↑ Gates, Anita (18 Ionawr 2022). "Yvette Mimieux, Who Found Fame With 'The Time Machine,' Dies at 80". The New York Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 19 Ionawr 2022.
- ↑ Taylor, Derrick Bryson (21 Ionawr 2022). "Meat Loaf, 'Bat Out of Hell' Singer and Actor, Dies at 74". The New York Times (yn Saesneg). ISSN 0362-4331. Cyrchwyd 21 Ionawr 2022.
- ↑ "Teyrnged Ieuan Rhys i Wyn Calvin, "tywysog chwerthin"". Golwg360. Cyrchwyd 28 Chwefror 2022.
- ↑ "We'll meet again in Avalon, Geoffrey Ashe". Sean Poage. 31 Ionawr 2022. Cyrchwyd 2 Chwefror 2022.
- ↑ "Doctor Who actor Stewart Bevan dies, aged 73" (yn Saesneg). Radio Times. 21 Chwefror 2022. Cyrchwyd 21 Chwefror 2022.
- ↑ Chung, Christine (24 Chwefror 2022). "Sally Kellerman, Oscar-Nominated 'MASH' Actress, Is Dead at 84". The New York Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 25 Chwefror 2022.
- ↑ "John Landy, responsible for Australia's 'finest sporting moment of the century', dies aged 91" (yn Saesneg). ABC News. 25 Chwefror 2022. Cyrchwyd 26 Chwefror 2022.
- ↑ "Ruth Bidgood Obituary". Seren Books (yn Saesneg). Cyrchwyd 14 Mawrth 2022.
- ↑ Dunlevy, T'Cha (5 Mawrth 2022). "Obituary: Montreal choir conductor Iwan Edwards's 'passion was limitless'". Montreal Gazette (yn Saesneg). Cyrchwyd 7 Mawrth 2022.
- ↑ Harries, Robert (4 Mawrth 2022). "Welsh presenting legend Dai Jones Llanilar has died". WalesOnline (yn Saesneg). Cyrchwyd 4 Mawrth 2022.
- ↑ (Saesneg) "Shane Warne dead: Australian cricket legend dies of suspected heart attack aged 52", The Daily Telegraph (4 Mawrth 2022). Archifwyd o'r dudalen we wreiddiol drwy gyfrwng archive.today ar 4 Mawrth 2022.
- ↑ Gibb, Jessica; Rowlands, Robert; Kaur, Jaspreet; Kaur, Jaspreet (7 Mawrth 2022). "Tributes pour in as EastEnders actress Lynda Baron dies". CoventryLive (yn Saesneg). Cyrchwyd 8 Mawrth 2022.