Fransa

République Française
Komara Fransayê
(Ala) (Nîşan)
Gotina netewî: Liberté, Égalité, Fraternité (bi kurdî: Azadî, Wekhevî, Biratî)
Sirûda netewî: La Marseillaise
Zimanên fermî	Fransî
Zimanên nefermî	Alsasî, baskî, bretonî, katalanî, korsî, flemanî, frankoprovenzal, oksîtanî, zimanên din ên Oïl.
Paytext	Parîs 48°51′Bk 2°21′Rh
Bajarê mezin	Parîs
Sîstema siyasî	Komar
- Serokomar  - Serekwezîr	Emmanuel Macron Jean Castex
Rûerd  - Giştî  - Av (%)	675.417 km2 0,26
Gelhe  - Giştî (2021)  - Berbelavî	67,399,000 kes 116 kes/km2
Dirav	Ewro (EUR)
Dem	UTC+1
Nîşana înternetê	.fr
Koda telefonê	+33

Fransa (bi fransî: France, /fʁɑ̃s/) yan jî (République Française, Xwendin: /ʁepyblik fʁɑ̃sɛz/), Navê welat yê fermî Komara Fransî, welatekî Yekîtiya Ewropayê ye ku peytaxta wê Parîs e.

Dewleteke navendîparêz û yekneteweyî ye. Welatê cîranê wê li Ewropayê ev in: Belgiya, Lûksembûrg, Almanya, Swîsre, Îtalya, Monako, Spanya, Andorra

Sînorên Fransa li bakur bi Atlantîk û li başûr bi Deryaya Spî re hene. Ji bilî li Ewropa erda Fransa li parzemînên din jî heye. Li Karîbîkan wek mînak Saint-Martin, li Başûrê Amerîkayê Guayanaya Fransî, li qeraxên Bakurê Amerîkayê, li Okyanûsa Hindê û li Okyanûsyayê herêm û welatên girêdayî Fransa hene.

Li gor texmînên 2004an tê gotin ku hejmara şêniyên Fransayê tevlî şêniyên li herêmên derveyî Ewropa dijîn 61,9 milyon in.

Herêmên Fransayê

 Gotara bingehîn: Herêmên Fransayê

Fransa ji 26 herêman (bi fransî:région) pêk tê. Ji wan 21 li xakên Fransaya parzemînî ne, yek girava Korsîka ye, û çar jî navçeyên ser deryayî ne . Régions yên li Fransaya parzemînî jî di hundura xwe de jî gav bi gav wek département, Arrondissement, Cantone û Commune tê parve kirina perçeyên hîn biçûk.

Alsace Aquitaine Auvergne Basse-Normandie Bourgogne Bretagne Centre Champagne-Ardenne Korsîka (statuya taybetî) Franche-Comté Haute-Normandie

Île-de-France Languedoc-Roussillon Limousin Lorraine Midi-Pyrénées Nord-Pas de Calais Pays de la Loire Picardie Poitou-Charentes Provence-Alpes-Côte d'Azur (PACA) Rhône-Alpes

• Herêmên li ser deryayê jî ev in:

23 Guadeloupe 24 Martinique 25 Guyanaya Fransî 26 Réunion

Gel û Ziman

Nifûsê Fransayê di 1ê kanûna paşîn 2008an de yên bi welatên ser deryayî ve wek 64.473.140 tê texmîn kirin. Ew ji Almanyayê şunda duyem mezintir welata Yekitiyê Ewropayê ye. Ew ji sedî 13ê (% 13) YE bi tenê pêk tîne ye.

Payîna dirêjahiya jiyanê yê di Fransayê de bo mêran 76,7 sal, bo jinan jî 83,8 e.

Hin zimanên ku berê de li ser axên ko îroj Fransa li ser wiha ne:

• Baskî
• Bretonî
• Elmanî bi zaravên
• Alsasî
• Lotrîngî
• Flemenî
• Fransî
• Îtalyanî
• Korsîkî
• Yîdî
• Katalonî
• Oksîtanî
• Romanî

Li bakûra Fransayê zimanekê pir bi Fransî re nêzika hev zimanê Oîl tê axaftin.

Girêdanên derve

 Li Wikimedia Commons medyayên di warê Fransa de hene.