1840
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
 |
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Rok 1840 / MDCCCXL
stulecia: XVIII wiek ~
XIX wiek ~
XX wiek
dziesięciolecia:
1810–1819 •
1820–1829 •
1830–1839 •
1840–1849
• 1850–1859
• 1860–1869
• 1870–1879
lata: 1830 «
1835 «
1836 «
1837 «
1838 «
1839 «
1840
» 1841
» 1842
» 1843
» 1844
» 1845
» 1850
Wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]
- 31 stycznia – wody Wisły przerwały pas wydm we wsi Górka (k. Gdańska), tworząc nowe ujście zwane Wisłą Śmiałą.
- 25 kwietnia – trzęsienie ziemi o sile około 5 stopni w skali Richtera nawiedziło okolice Pienin.
Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]
- 20 stycznia – Jules Dumont d’Urville odkrył Wybrzeże Adeli.
- 6 lutego – rząd brytyjski podpisał z plemionami maoryskimi traktat z Waitangi, który zagwarantował im własność ziemi w zamian za uznanie władzy Wielkiej Brytanii w Nowej Zelandii.
- 10 lutego – angielska królowa Wiktoria poślubiła księcia Alberta.
- 11 lutego – w Paryżu odbyła się premiera opery komicznej Córka pułku Gaetano Donizettiego.
- 25 marca – wojska separatystycznej Republiki Rio Grande poniosły klęskę w bitwie pod Morales z siłami meksykańskimi.
- 18 kwietnia – Joseph Lebeau został po raz drugi premierem Belgii.
- 27 kwietnia – położono kamień węgielny pod Pałac Westminsterski w Londynie.
- 1 maja – w Wielkiej Brytanii wyemitowano pierwszy znaczek pocztowy Penny Black.
- 6 maja – w Wielkiej Brytanii w obiegu oficjalnym pojawił się pierwszy znaczek pocztowy (tzw. Penny Black).
- 7 maja – 317 osób zginęło w wyniku przejścia tornada nad Natchez w stanie Missisipi.
- 21 maja:
- Nowa Zelandia została przyłączona do Korony Brytyjskiej.
- papież Grzegorz XVI erygował metropolię Santiago de Chile.
- 26 maja – duński następca tronu książę Chrystian ożenił się z Luizą Hessen-Kassel.
- 2 czerwca – po uznaniu na arenie międzynarodowej Luksemburga jako samodzielnego państwa utworzony został na jego terytorium wikariat apostolski.
- 7 czerwca – Fryderyk Wilhelm IV został królem Prus.
- 23 czerwca – Adolphe Sax opatentował saksofon.
- 15 lipca – Paweł Edmund Strzelecki wszedł na Mount Townsend (najwyższy szczyt Australii), któremu nadał nazwę Góra Kościuszki (2 228 m n.p.m.).
- 17 sierpnia – uruchomiono kolej parową na trasie Mediolan-Monza; druga linia kolejowa na ziemiach włoskich; proj. inż. Giulio Sarti z Mediolanu, inicjatywa Putzera de Reibegg (Królestwo Lombardzko-Weneckie, austriacki kraj koronny); 1849 przedłużona do Como.
- 5 września – w mediolańskiej La Scali odbyła się premiera opery komicznej Dzień panowania Giuseppe Verdiego.
- 7 października – Wilhelm II objął tron Holandii.
- 4 listopada – William Hobson ogłosił niezależność kolonialną Nowej Zelandii od Nowej Południowej Walii.
- 2 grudnia – w Paryżu odbyła się premiera opery Faworyta Gaetano Donizettiego.
- 15 grudnia – Paryż: w jednej z kaplic Kościoła Inwalidów pochowano szczątki Napoleona Bonaparte, sprowadzone z Wyspy Świętej Heleny.
- 22 grudnia – w Collège de France w Paryżu Adam Mickiewicz wygłosił pierwszy z cyklu wykładów na temat literatury słowiańskiej.
- W Finlandii rozpoczyna swoją działalność pierwsza fińska szkoła rolnicza.
Urodzili się[edytuj | edytuj kod]
- 3 stycznia – Ojciec Damian z Molokaʻi, święty, belgijski misjonarz (zm. 1889)
- 5 lutego – John Boyd Dunlop, brytyjski weterynarz, opatentował oponę pneumatyczną (zm. 1921)
- 7 lutego – Maria Elżbieta Turgeon, kanadyjska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1881)
- 23 lutego – Carl Menger, austriacki ekonomista (zm. 1921)
- 16 marca – Józef Gabriel Brochero, argentyński duchowny katolicki, święty (zm. 1914)
- 21 marca – Franciszek Bohuszewicz (biał. Францішак Бенядзікт Багушэвіч), białoruski i polski pisarz, poeta (zm. 1900)
- 26 marca – George Smith, brytyjski asyrolog (zm. 1876)
- 2 kwietnia – Émile Zola, francuski pisarz, przedstawiciel naturalizmu (zm. 1902)
- 7 maja – Piotr Czajkowski (ros. Пётр Ильич Чайковский), rosyjski kompozytor, także dyrygent i pedagog muzyczny (zm. 1893)
- 8 maja - Stanisław Pomian-Srzednicki, polski prawnik, jako pierwszy piastował stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego (zm. 1925)
- 12 maja – Maria Leonia Paradis, kanadyjska zakonnica, założycielka Ubogich Sióstr Świętej Rodziny, błogosławiona katolicka (zm. 1912)
- 13 maja – Alphonse Daudet, francuski pisarz, piewca Prowansji (zm. 1897)
- 7 czerwca – Maria Charlotta, cesarzowa Meksyku, żona Maksymiliana I (zm. 1927)
- 22 lipca – Maria Fabianowska, weteranka powstania styczniowego (zm. 1941)
- 28 lipca – Edward Drinker Cope, amerykański paleontolog, zoolog i ewolucjonista (zm. 1897)
- 23 sierpnia - Emil Fiek, niemiecki farmaceuta i botanik, związany z Dolnym Śląskiem i Karkonoszami (zm. 1897)
- 13 września – Walery Eljasz-Radzikowski, polski malarz, popularyzator Tatr i Zakopanego, współzałożyciel Towarzystwa Tatrzańskiego, autor przewodników tatrzańskich (zm. 1905)
- 8 października – Bernard Ludwik Beaulieu, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1866)
- 12 października – Helena Modrzejewska, polska aktorka (zm. 1909)
- 15 października – Henryk de Ossó Cervelló, hiszpański duchowny katolicki, święty (zm. 1896)
- 18 października - Łukasz Alfred Fuchs, polski nauczyciel (zm. 1916)
- 20 października – Désiré-Magloire Bourneville, francuski neurolog jako pierwszy opisał stwardnienie guzowate (zm. 1909)
- 12 listopada – Auguste Rodin, francuski rzeźbiarz (zm. 1917)
- 14 listopada – Claude Monet, francuski malarz (zm. 1926)
- 19 listopada – Aleksandr Kowalewski, rosyjski zoolog i embriolog polskiego pochodzenia (zm. 1901)
- data dzienna nieznana:
- Olimpia Bielajew – konspiratorka sprzed powstania styczniowego, działaczka Komitetu Polskiego i kurierka Rządu Narodowego (zm. 1919)
- Józef Ma Taishun, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
- Maciej Moraczewski, polski architekt i budowniczy (zm. 1928)
- Salomon Pollak, żydowski finansista, działacz społeczny, filantrop i radca cesarski (zm. 1920)
- Maria Zhao Guo, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
Zmarli[edytuj | edytuj kod]
- 9 stycznia:
- Teresa Kim, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1797)
- Agata Yi, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1824)
- 20 stycznia – Stefan Min Kŭk-ka, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1787)
- 23 stycznia – Andrzej Chŏng Hwa-gyŏng, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1808)
- 30 stycznia – Paweł Hŏ Hyŏb, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1796)
- 31 stycznia:
- Augustyn Pak Chong-wŏn, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1793)
- Piotr Hong Pyŏng-ju, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1799)
- Magdalena Son Sŏ-byok, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1802)
- Agata Yi Kyŏng-i, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1814)
- Maria Yi In-dŏk, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1819)
- Agata Kwŏn Chin-i, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. ok. 1819)
- 1 lutego:
- Paweł Hong Yŏng-ju, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1802)
- Jan Yi Mun-u, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1810)
- Barbara Ch’oe Yŏng-i, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1819)
- 2 lutego – Stefan Bellesini, włoski augustianin, błogosławiony katolicki (ur. 1774)
- 2 marca – Heinrich Wilhelm Olbers, niemiecki astronom (ur. 1758)
- 25 kwietnia – Siméon Denis Poisson, francuski mechanik teoretyk, fizyk i matematyk (ur. 1781)
- 28 kwietnia:
- Paweł Phạm Khắc Khoan, wietnamski ksiądz, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1771)
- Piotr Nguyễn Văn Hiếu, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1783)
- Jan Chrzciciel Đinh Văn Thanh, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1796)
- 7 maja – Caspar David Friedrich, malarz niemiecki (ur. 1774)
- 9 maja – Józef Đỗ Quang Hiển, wietnamski dominikanin, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1765)
- 27 maja – Niccolò Paganini, włoski skrzypek i kompozytor (ur. 1782)
- 5 czerwca – Łukasz Vũ Bá Loan, wietnamski ksiądz, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1756)
- 6 czerwca – Marcelin Champagnat, francuski duchowny katolicki, założyciel Braci Szkolnych Marystów, święty (ur. 1789)
- 7 czerwca – Fryderyk Wilhelm III Pruski, król pruski z dynastii Hohenzollernów (ur. 1770)
- 27 czerwca – Tomasz Toán, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1764)
- 2 lipca – Bogdan Jański, polski ekonomista, założyciel Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego (ur. 1807)
- 10 lipca:
- Antoni Nguyễn Hữu Quỳnh, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1768)
- Piotr Nguyễn Khắc Tự, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1808)
- 23 lipca – Karl Blechen, niemiecki malarz i grafik (ur. 1798)
- 11 września – Jan Gabriel Perboyre, francuski lazarysta, misjonarz w Chinach, męczennik, święty katolicki (ur. 1802)
- 18 września – Dominik Trạch, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1792)
- 8 listopada:
- Marcin Tạ Đức Thịnh, wietnamski ksiądz, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1760)
- Paweł Nguyễn Ngân, wietnamski ksiądz, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1771 lub 1790)
- Marcin Thọ, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1787)
- Józef Nguyễn Đình Nghi, wietnamski ksiądz, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1793)
- Jan Chrzciciel Cỏn, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1805)
- 12 grudnia – Szymon Phan Đắc Hoà, wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1774 lub 1787)
- data dzienna nieznana:
- Michał Hube, prawnik polski (ur. 1775)
- Izydor Krasiński, polski generał, minister wojny Rządu Narodowego w czasie powstania listopadowego (ur. 1774)
- Ignacy Miączyński, prezes Senatu w czasie powstania listopadowego (ur. 1767)
Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]
- Tłusty czwartek: 27 lutego
- Ostatki: 3 marca
- Popielec: 4 marca
- Niedziela Palmowa: 12 kwietnia
- Wielki Czwartek: 16 kwietnia
- Wielki Piątek: 17 kwietnia
- Wielka Sobota: 18 kwietnia
- Wielkanoc: 19 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 20 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 28 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 7 czerwca
- Boże Ciało: 18 czerwca
