Afrika

Skeudenn dre loarell eus Afrika

An eil kevandir e-keñver gorread koulz ha poblañs eo Afrika. En em ledañ a ra war 30 221 532 km² gant an inizi nes dezhi, da lavaret eo war 20,30 dre gant eus gorread an douaroù a gaver er Voul-douar. En e 54 riez ez eus 1 miliard (2010) a annezidi o vevañ, war dro 16 % eus poblañs ar bed.

Gerdarzh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kartenn ar bed a ziskouez lec'hiadur Afrika

Dont a ra an anv eus an hini roet gant ar Romaned, Africa terra = douar an Afri (Afer eo an unander e latin), pa n’anavezent nemet lodenn Norzh ar c'hevandir. Pa zeuas Norzhafrika da vezañ ur broviñs roman ne oa douar an Afri nemet Tunizia vodern, Kartada o vezañ ar gêr-benn d'ar mare-se.

Un nebeud martezeadennoù war gerdarzh an anv :

Afar (poultrenn) e fenikianeg
meuriad an Afri, ur bobl Berber a c'hellfe bezañ bet o chom war-dro Karthada
aphrike, ur ger henc'hresianeg a c'hellfe talvezout evit "ha n'eo ket yen"
aprica e latin, ur ger a dalvez an amzer-nevez

Egipt a veze renket en Azia a-raok an douaroniour Ptolemaios (85 - 165), hemañ eo a lakaas an harz etre Afrika hag Azia a-hed Kanol Suez hag ar Mor ruz.

Lodennoù Afrika[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Hervez an holl henzenoniourien eo Afrika kavell an denelezh. Emdreiñ a ra Homo Sapiens etre 200 ha 100 000 bloaz zo. Goude e emdroadur e krog da vont er-maez eus Afrika etre 80 ha 50 000 bloaz zo.

N'eo ket deuet ar gounezerezh er memes mare e pep lec'h, a-wechoù araok a-wechoù goude an doñvañ chatal.

Hieroglifoù Egipt kentañ a zo etre -3800 ha -3000 en Abidos e-pad Sevenadur Nakada (prantad raktierniezh Henegipt).

E-tro an c'hentañ milved kent JK en em skign labour an houarn e Norzhafrika hag e Norzh Afrika issahara, hag e -700 e Kornôg Afrika.

Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kartennoù eus Afrika

Kevandirioù ha rannvedoù
Norzhamerika	Europa	Eurazia	Azia
Amerikaoù	Eurafrazia	Okeania	Aostralia
Suamerika	Afrika	Antarktika	Gourgevandirioù kozh : Gondwana • Laurazia • Pangea • Rodinia