2000
Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento |
Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 2000 (MM per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye saturdio che Gregoriala kalendario. Ol esas la 1000ma e lasta yaro di la 2ma yarmilo e la 100ma e lasta yaro di la 20ma yarcento. Ol ank esis l'unesma yaro di la yari 2000a. UNESKO deklaris ol la "yaro di la kulturo di paco".
Eventi[redaktar | redaktar fonto]
Kosmo[redaktar | redaktar fonto]
- 3ma di januaro - En cielo videsas multa centi stelo-flugi kande aerolito-grupo kolizionas Teral atmosfero.
- 12ma di oktobro - Eventas la centesma flugo per Spaco-paromo Discovery.
Mondo[redaktar | redaktar fonto]
- "Y2K" ne efektigis katastrofi predicita.
- 1ma di decembro - En London eventas konkurso pri la Belino dil mondo. Priyanka Chopra, de India, selektesas.
Europa[redaktar | redaktar fonto]
- 1ma di januaro - En Suedia, l'eklezio e la stato separesas.
- 4ma di januaro - En Norvegia, Åsta, du treni kolizionas. Ol esas la maxim severa treno-acidento en la historio di Norvegia: 19 homi mortas e 68 vundesas.
- 14ma di januaro - Tribunalo di UN judicias kin Bosniana Kroati e kondamnas li a 25-yara enkarcerigo pro la mortigo di cent Mohamedani en 1993.
- 6ma di februaro - En Finlando Tarja Halonen divenas l'unesma muliero elektita prezidanto.
- 1ma di marto - Finlando adoptas nova konstituco.
- 26ma di marto - En Rusia, Vladimir Putin elektesas prezidanto.
- 1ma di julio - La ponto Øresund, liganta Kobehavn en Dania e Malmö en Suedia, inauguresas.[1]
- 25ma di julio - En Paris aviono Concorde falas pos levo e produktas 109 morti ennave e 5 plusa sur la lando.
- 12ma di agosto - Rusa submara navo "Kursk" sinkas pos explozo en la maro di Barentz ed omna 118 kruani mortos, di qui 23 kelka dii pose, pro manko di oxo.[2]
- septembro - En Yugoslavia eventas prezidantal elekto, ma Slobodan Milosevic ne agnoskas la rezultajo.
- 5ma di oktobro - Eventas granda demonstro avan Yugoslaviana parlamento en Belgrad, qua igos la prezidanto Slobodan Milosevic renuncar la sequanta dio. Vojislav Kostunica sucedos ilu.[3]
- 1ma di novembro - Serbia e Montenegro divenas membro di Unionita Nacioni.
- 11ma di novembro - En Austria, Kaprun, 155 treno-voyajeri mortas dum fairo en tunelo.[4]
Azia[redaktar | redaktar fonto]
- 6ma di februaro - Duesma milito en Chechenia: Rusi kaptas Grozni, chef-urbo di Chechenia.
- 18ma di marto - En Taiwan elektesas Chen Shui-bian kom prezidanto.
- 1ma di aprilo - En Japonia chefministro Keizo Obuchi havas paroxismo e falas en komato.
- 5ma di aprilo - Yoshiro Mori divenas chefministro di Japonia.
- 25ma di mayo - Israel retretas ek Libano pos 22-yara okupeso.
- 28ma di septembro - Opozistaro-chefo Ariel Sharon vizitas la Templo-monto en Ierusalem kun armizita gardistaro. Lo efektigos la revolto dil al-Aqsa.
- 12ma di oktobro - En Yemen, Aden, Usana navo militala destruktesas kande batelo kun explozivi kolizionas kontre ol. L'explozo ocidas 17 soldati e vundas 39.
- 16ma di novembro - Bill Clinton vizitas Vietnam kom unesma prezidanto di Usa.
- 30ma di decembro - En Filipini, Manila, explozo-serio mortigas 22 homi.
Afrika[redaktar | redaktar fonto]
- 30ma di januaro - Falo di aviono Airbus A310 de Kenya Airways poka minuti pos flugeskar de Abidjan, Ivora Rivo, produktas 169 morti.
Nord-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 3ma di aprilo - Microsoft judiciesas kulpinto pri misuzo di monopola stando.
- 2ma di julio - En Mexikia Vicente Fox vinkas prezidantal elekto kom kandidato dil opozantaro.
- 7ma di novembro - En Usa ne-klareso dum prezidantal elekto. Fine George W. Bush vinkas vice-prezidanto Al Gore quankam il obtenis min multa voti.
- 27ma di novembro - En Kanada Jean Chrétien elektesas chefministro.
Sud-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 17ma di novembro - Parlamento di Peru revokas prezidanto Alberto Fujimori pro korupto-suspekto. Ilu fugabis a Japonia.
Oceania[redaktar | redaktar fonto]
- 5ma di septembro - Tuvalu divenas membro dil Unionita Nacioni.
- 15ma di septembro - En Australia, Sydney, komencas la 27ma Olimpiala Ludi.
Naski[redaktar | redaktar fonto]
- 20ma di januaro - Selemon Barega, Etiopian atleto
- 17ma di agosto - Lil Pump, Usana kantisto
- 11ma di oktobro - Neele Marie Nickel, Germana aktorino
Morti[redaktar | redaktar fonto]
- 2ma di januaro - Patrick O'Brian, Britaniana skriptisto (n. 1914)
- 4ma di januaro - Spiros Markezinis, prezidanto di Grekia (n. 1909)
- 19ma di januaro - Bettino Craxi, chefministro di Italia (n. 1934)
- 5ma di februaro - Göran Tunström, Sueda skriptisto (n. 1937)
- 10ma di februaro - Jim Varney, Usana cinem-aktoro (n. 1949)
- 11ma di februaro - Roger Vadim, Franca filmifisto (n. 1928)
- 12ma di februaro - Charles M. Schulz, Usana desegnisto di "Peanuts" (n. 1922)
- 23ma di februaro - Ofra Haza, Israelana kantistino (n. 1957)
- 23ma di februaro - Stanley Matthews, Angla futbalisto (n. 1915)
- 30ma di marto - Rudolf Kirchschläger, prezidanto di Austria (n. 1916)
- 6ma di aprilo - Habib Bourguiba, prezidanto di Tunizia (n. 1903)
- 16ma di aprilo - Hisamuddin Alam Shah, rejulo di Malaizia (n. 1920)
- 16ma di aprilo - Policarpo Paz García, prezidanto di Honduras (n. 1932)
- 27ma di aprilo - Vicki Sue Robinson, Usana kantistino (n. 1954)
- 29ma di aprilo - Phạm Văn Ðồng, chefministro di Vietnam (n. 1906)
- 30ma di aprilo - Poul Hartling, chefministro di Dania (n. 1914)
- 8ma di mayo - Hubert Maga, prezidanto di Benin (n. 1916)
- 14ma di mayo - Keizo Obuchi, chefministro di Japonia (n. 1937)
- 19ma di mayo - Yevgeni Hrunov, Sovietiana kosmonauto (n. 1933)
- 20ma di mayo - Jean Pierre Rampal, Franca flutisto (n. 1922)
- 21ma di mayo - Barbara Cartland, Britaniana skriptisto (n. 1901)
- 31ma di mayo - Tito Puente, Usana muzikistulo (n. 1923)
- 3ma di junio - Merton Miller, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1923)
- 10ma di junio - Hafez al-Assad, prezidanto di Siria (n. 1930)
- 19ma di junio - Noboru Takeshita, chefministro di Japonia (n. 1924)
- 27ma di junio - Pierre Pflimlin, chefministro di Francia (n. 1907)
- 29ma di julio - Vittorio Gassman, Italian aktoro e filmifisto (n. 1922)
- 1ma di julio - Walter Matthau, Usan aktoro (n. 1920)
- 5ma di agosto - Alec Guinness, Britanian aktoro ed skriptisto (La ponto di rivero Kwai) (n. 1914)
- 9ma di agosto - John Harsanyi, Hungara ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1920)
- 22ma di agosto - Abülfaz Elçibay, prezidanto di Azerbaijan (n. 1938)
- 25ma di agosto - Carl Barks, Usana desegnisto (n. 1901)
- 26ma di agosto - Lynden Pindling, chefministro di Bahama (n. 1930)
- 16ma di septembro - Georgi Gongadze, Ukrainana jurnalisto, mortigita (n. 1969)
- 20ma di septembro - German Titov, kosmonauto (n. 1935)
- 25ma di septembro - R. S. Thomas, Walsana poeto (n. 1913)
- 28ma di septembro - Pierre Trudeau, chefministro di Kanada (n. 1919)
- 28ma di septembro - Pote Sarasin, chefministro di Tailando (n. 1905)
- 3ma di oktobro - Benjamin Orr, basisto (The Cars) (n. 1947)
- 4ma di oktobro - Michael Smith, Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1932)
- 10ma di oktobro - Sirimavo Bandaranaike, chefa ministro di Sri Lanka (n. 1916)
- 11ma di oktobro - Donald Dewar, Skota politikisto (n. 1937)
- 15ma di oktobro - Konrad Emil Bloch, Germana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1912)
- 27ma di oktobro - Walter Berry, Austriana baso-baritono (n. 1929)
- 10ma di novembro - Adamantios Andrutsopulos, chefministro di Grekia (n. 1919)
- 17ma di novembro - Louis Néel, Franca fizikisto, Nobel-laureato (n. 1904)
- 19ma di novembro - George Cosmas Adyebo, chefa ministro di Uganda (n. 1947)
- 20ma di novembro - Kalle Päätalo, Finlandana skriptisto (n. 1919)
- 22ma di novembro - Emil Zátopek, Cheka sportisto (n. 1922)
- 6ma di decembro - Werner Klemperer, Germana cinem-aktoro[5] (n. 1920)
- 11ma di decembro - Johannes Virolainen, Finlandana politikisto, ex-chefministro (n. 1914)
- 12ma di decembro - Libertad Lamarque, Arjentinan aktorino (n. 1908)
- 18ma di decembro - Kirsty MacColl, Britaniana kantistino e kompozistino (n. 1959)
- 23ma di decembro - Victor Borge, Dana pianisto e humuristo (n. 1909)
- 25ma di decembro - Willard Van Orman Quine, Usana filozofo e logikisto (n. 1908)
- 31ma di decembro - Binyamin Ze'ev Kahane, rabino Israelana (n. 1966)
Nobel-premiiziti[redaktar | redaktar fonto]
- Fiziko: Zhores Ivanovich Alferov, Herbert Kroemer, Jack Kilby
- Kemio: Alan J. Heeger, Alan MacDiarmid, Hideki Shirakawa
- Fiziologio o Medicino: Arvid Carlsson, Paul Greengard, Eric R. Kandel
- Literaturo: Gao Xingjian
- Paco: Kim Dae Jung
- Ekonomiko: James Heckman, Daniel McFadden
Referi[redaktar | redaktar fonto]
- ↑ Øresundsbroen indviet - Publikigita da Ritzau. Dato di publikigo: 1ma di julio 2000. Idiomo: Dana.
- ↑ 'None of Us Can Get Out' Kursk Sailor Wrote - Publikigita da The New York Times. Dato di publikigo: 27ma di oktobro 2010. URL vidita ye 30ma di decembro 2017.
- ↑ 2000: Protesters storm Yugoslav parliament - Publikigita da BBC. URL vidita ye 20ma di septembro 2016.
- ↑ The Tunnel Blaze in Kaprun, Austria - Publikigita da Chrismart. URL vidita ye 12ma di novembro 2015. Idiomo: Angla.
- ↑ "Werner Klemperer, Klink in 'Hogan's Heroes,' Dies at 80" - Publikigita da The New York Times. Dato di publikigo: 8ma di decembro 2000.