1940
Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento |
Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1940 (MCMXL per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye lundio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 940ma yaro di la duesma yarmilo, la 40ma yaro di la 20ma yarcento, e la 1ma yaro di la yari 1940a.
Eventi[redaktar | redaktar fonto]
Mondo[redaktar | redaktar fonto]
- Duesma mondomilito duras.
Europa[redaktar | redaktar fonto]
- 8ma di januaro - Komencas porcionizo di nutrivi en l'Unionita Rejio, nome di butro, sukro e karno.
- 1ma di februaro - Vintro-milito: Sovietia lansas atako kontre Finlando ed okupas Karelia.
- 29ma di februaro - Vintro-milito: Finlando komencas negociar pri paco kun Sovietia.
- 13ma di marto - Vintro-Milito inter Finlando e Sovietia finas per pakto en Moskva. Finlando mustas donar areo a Sovietia.
- 9ma di aprilo - Duesma mondomilito: Germania atakas Dania, qua kapitulacas subite, e Norvegia, qua finos sua rezisto en mayo.
- 12ma di aprilo - Duesma mondomilito: Unionita Rejio okupas Faero.
- 10ma di mayo - Neville Chamberlain renuncas e Winston Churchill divenas chefministro di Unionita Rejio.
- 10ma di mayo - Duesma mondomilito: nacional-socialista Germania invadas Belgia, Nederlando e Luxemburgia ante atakar Francia.
- 10ma di mayo - Duesma mondomilito: Unionita Rejio okupas Islando.
- 13ma di mayo - En lua unesma diskurso kom chefministro di Unionita Rejio, Winston Churchill dicas lua famoza frazo: "me povas ofrar nulo a vi, ecepte sango, laborego, lakrimi e sudoro".
- 20ma di mayo - Unesma koncentreyo apertesas da nacional-socialista Germania en Auschwitz (nun en Polonia).
- 3ma di junio - Duesma mondomilito: Luftwaffe bombardas Paris.
- 3ma di junio - Duesma mondomilito: Nacional-socialista Germania vinkas la batalio di Dunkirk.
- 10ma di junio - Duesma mondomilito: Benito Mussolini en Italia deklaras milito kontre Francia ed Unionita Rejio.
- 11ma di junio - Duesma mondomilito: Unesma atako di Italian avioni kontre Malta.
- 14ma di junio - Duesma mondomilito: Germana trupi okupas Paris.[1]
- 15ma di junio - Pos Sovietian invado, Antanas Smetona abandonas la prezidanteso di Lituania e fugas vers Suisia.
- 16ma di junio - Sovietia donas ultimato a Estonia e Latvia, pri aceptar l'eniro di la Reda Armeo en lua teritorii.
- 17ma di junio - Sovietia anexas Latvia.
- 21ma di junio - Philippe Pétain signatas paco-pakto di Francia kun Germania.
- 24ma di junio - Pétain signatas paco-pakto di Francia kun Italia.
- 21ma di julio - Republiko Socialista Sovietiana Estonia kreesas.
- 22ma di julio - Prezidanto di Estonia Konstantin Päts renuncas, pos preso.
- 5ma di agosto - Sovietia enkorpigas Latvia a sua teritorio, kom Republiko Socialista Sovietiana Latvia.
- 6ma di agosto - Sovietia oficale anexas Estonia a lua teritorio.
- 30ma di oktobro - Duesma mondomilito: Philippe Pétain deklaras ke la Francia di Vichy kunlaboros kun nacional-socialista Germania.[2]
- 31ma di oktobro - Duesma mondomilito: Britanian aer-armeo vinkas la Batalio di Britania.[3]
- 18ma di decembro - Duesma mondomilito: Adolf Hitler imperas a lua generali prontigar l'invado di Sovietia.
Azia[redaktar | redaktar fonto]
- 23ma di marto - Muhammad Ali Jinnah, chefo di Mohamedana Ligo, demandas la divido di Indiana subkontinento.
Afrika[redaktar | redaktar fonto]
- 8ma di julio - Duesma mondomilito: Unionita Rejio atakas Dakar.
- 15ma di julio - Duesma mondomilito: Italiani atakas l'urbo Moyale, en Kenia.
- 13ma di septembro - Duesma mondomilito: Italia invadas Egiptia.
Nord-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 15ma di mayo - Unesma restorerio Mc Donald's apertesas en San Bernardino, Kalifornia.
- 20ma di agosto - En Mexikia, asasinanti sendita da Stalin lezas Lev Trocki tre serioze. Lu mortos ye 21ma di agosto.
- 5ma di novembro - Franklin Delano Roosevelt rielektesas kom prezidanto di Usa.
- 25ma di novembro - Woody Woodpecker debutas en desegnita filmo Knock Knock.
- 1ma di decembro - Manuel Ávila Camacho elektesas kom prezidanto di Mexikia.
Sud-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 14ma di junio - Brazilia rideklaras lua amikeso kun Usa e ke restos neutra en la duesma mondomilito.
- 7ma di septembro - José Félix Estigarribia, diktatoro di Paraguay, mortas en acidento di aviono. Higinio Morínigo sucedas il.
Naski[redaktar | redaktar fonto]
- 4ma di januaro - Brian David Josephson, Walsana fizikisto, Nobel-laureato
- 4ma di januaro - Gao Xingjian, Chiniana skriptisto, Nobel-laureato
- 9ma di januaro - Miguel Ángel Rodríguez Echeverría, prezidanto di Kosta Rika
- 17ma di januaro - Tabaré Ramón Vázquez Rosas, prezidanto di Uruguay
- 18ma di januaro - Iva Zanicchi, Italiana kantistino e politikistino
- 20ma di januaro - Mandé Sidibé, chefministro di Mali (m. 2009)
- 22ma di januaro - John Hurt, Britanian aktoro (m. 2017)
- 24ma di januaro - Joachim Gauck, prezidanto di Germania
- 27ma di januaro - Graham Chapman, Britanian aktoro (m. 1989)
- 7ma di februaro - Toshihide Maskawa, Japoniana fizikisto, Nobel-laureato
- 9ma di februaro - John Maxwell Coetzee, Sudafrikana skriptisto, Nobel-laureato
- 17ma di februaro - Gene Pitney, Usana kantisto (m. 2006)
- 19ma di februaro - Smokey Robinson, Usana kantisto[4]
- 23ma di februaro - Peter Fonda, Usan aktoro
- 28ma di februaro - Mario Andretti, Usan automobilisto
- 2ma di marto - Mamnoon Hussain, prezidanto di Bangladesh (m. 2021)
- 9ma di marto - Raúl Juliá, Porto-Rikan aktoro (m. 1994)
- 10ma di marto - Chuck Norris, Usan aktoro
- 12ma di marto - Mauri Antero Numminen, Finlandana underground-muzikisto
- 12ma di marto - Al Jarreau, Usana kantisto (m. 2017)
- 21ma di marto - Solomon Burke, Usana kantisto e muzikisto (m. 2010)
- 26ma di marto - James Caan, Usan aktoro
- 29ma di marto - Astrud Gilberto, Braziliana kantistino
- 1ma di aprilo - Wangari Maathai, Keniana Nobel-laureato pri paco (m. 2011)
- 12ma di aprilo - Herbie Hancock, Usana muzikisto
- 13ma di aprilo - Jean-Marie Gustave Le Clézio, Franca skriptisto, Nobel-laureato
- 16ma di aprilo - Rejino Margrethe la 2ma di Dania
- 18ma di aprilo - Joseph L. Goldstein, Usana ciencisto, Nobel-laureato
- 25ma di aprilo - Al Pacino, Usan aktoro
- 26ma di aprilo - Giorgio Moroder, Italiana kompozisto e disk-jokeo
- 29ma di aprilo - Peter Arthur Diamond, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato
- 2ma di mayo - Manuel Esquivel, chefministro di Belize
- 2ma di mayo - T. K. Padmini, Indiana piktistino (m. 1969)
- 8ma di mayo - Ricky Nelson, Usana kantisto (m. 1985)
- 24ma di mayo - Joseph Brodsky, Rusa poeto, Nobel-laureato pri literaturo (m. 1996)
- 29ma di mayo - Farooq Leghari, prezidanto di Pakistan (m. 2010)
- 1ma di junio - Kip Thorne, Usana fizikisto, Nobel-laureato
- 7ma di junio - Tom Jones, Walsana kantisto
- 8ma di junio - Nancy Sinatra, Usana kantistino
- 17ma di junio - George Akerlof, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato
- 17ma di junio - Ali Saibou, prezidanto di Nijer (m. 2011)
- 22ma di junio - Abbas Kiarostami, Iranana filmifisto (m. 2016)
- 3ma di julio - Jerzy Buzek, chefministro di Polonia
- 6ma di julio - Nursultan Nazarbayev, prezidanto di Kazakstan
- 7ma di julio - Ringo Starr, (n. Richard Starkey), Britaniana muzikisto (The Beatles)
- 30ma di julio - Mohammed Saeed al-Sahhaf, irakana diplomacisto e politikisto
- 3ma di agosto - Martin Sheen, Usan aktoro
- 4ma di agosto - Abdurrahman Wahid, prezidanto di Indonezia (m. 2009)
- 7ma di agosto - Jean-Luc Dehaene, chefministro di Belgia (m. 2014)
- 14ma di agosto - Arístides Royo Sánchez, prezidanto di Panama
- 19ma di agosto - Johnny Nash, Usana kantisto e kompozisto (m. 2020)
- 23ma di agosto - Thomas Steitz, Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 2018)
- 26ma di agosto - Michel Micombero, prezidanto di Burundi (m. 1983)
- 31ma di agosto - Dorrit Willumsen, Dana skriptistino
- 3ma di septembro - Eduardo Galeano, Uruguayana jurnalisto e skriptisto (m. 2015)
- 5ma di septembro - Raquel Welch, Usan aktorino
- 7ma di septembro - Abdurrahman Wahid, prezidanto di Indonezia (m. 2009)
- 10ma di septembro - Roy Ayers, Usana muzikisto
- 11ma di septembro - Brian de Palma, Usana filmifisto
- 12ma di septembro - Joachim Frank, Germana-Usana biofizikisto, Nobel-laureato pri kemio
- 18ma di septembro - Abbas El Fassi, chefministro di Maroko
- 20ma di septembro - Taro Aso, chefministro di Japonia
- 20ma di septembro - Burhanuddin Rabbani, prezidanto di Afganistan (m. 2011)
- 23ma di septembro - Michel Temer, prezidanto di Brazilia
- 23ma di septembro - Shajarian, Iranana kantisto
- 25ma di septembro - Eva Švankmajerová, Cheka piktistino
- 9ma di oktobro - John Lennon, Britaniana kantisto e kompozisto, membro dil bando The Beatles (m. 1980)
- 15ma di oktobro - Peter Charles Doherty, Australian imunologiisto, Nobel-laureato
- 23ma di oktobro - Pelé, (Edson Arantes do Nascimento), Braziliana futbalisto
- 5ma di novembro - Jaime Roldós Aguilera, prezidanto di Equador (m. 1981)
- 11ma di novembro - Charles Konan Banny, chefa ministro di Ivora Rivo[5]
- 15ma di novembro - Boaventura de Sousa Santos, Portugalana sociologo
- 18ma di novembro - Qaboos bin Said Al Said, sultano di Oman (m. 2020)
- 22ma di novembro - Terry Gilliam, Usana filmifisto ed aktoro
- 25ma di novembro - Percy Sledge, Usana kantisto (m. 2015)
- 27ma di novembro - Bruce Lee, Chiniana-Usan aktoro (m. 1973)
- 29ma di novembro - Denny Doherty, Usana kantisto (The Mamas & the Papas) (m. 2007)
- 1ma di decembro - Richard Pryor, Usana komediisto (m. 2005)
- 11ma di decembro - Fríða Áslaug Sigurðardóttir, Islandana skriptisto (m. 2011)
- 12ma di decembro - Dionne Warwick, Usana kantistino
- 21ma di decembro - Frank Zappa, Usana muzikisto e kompozisto (m. 1993)
- Mohamed Khouna Ould Haidalla, prezidanto di Mauritania
Morti[redaktar | redaktar fonto]
- 21ma di januaro - Charles Herbert Woodbury, Usana piktisto (n. 1864)
- 17ma di februaro - Julius Paulsen, Dana piktisto (n. 1860)
- 26ma di februaro - Michael Hainisch, prezidanto di Austria (n. 1858)
- 2ma di marto - Ricardo Miró, Panamana skriptisto e poeto (n. 1883)
- 10ma di marto - Mikhail Bulgakov, Rusa-Sovietiana skriptisto (n. 1891)
- 16ma di marto - Selma Lagerlöf, Sueda skriptisto, Nobel-laureato (n. 1858)
- 26ma di marto - Spyridon Louis, Greka atleto (n. 1873)
- 26ma di aprilo - Carl Bosch, Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1874)
- 20ma di mayo - Verner von Heidenstam, Sueda skriptisto, Nobel-laureato (n. 1859)
- 17ma di junio - Arthur Harden, Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1865)
- 21ma di junio - Édouard Vuillard, Franca piktisto (n. 1868)
- 22ma di junio - Wladimir Peter Köppen, Rusa-Germana meteorologiisto (n. 1846)
- 29ma di junio - Paul Klee, Suisa artisto (n. 1879)
- 30ma di junio - Arthur Merric Boyd, Austriana piktisto (n. 1862)
- 4ma di julio - Józef Pankiewicz, Polona piktisto (n. 1866)
- 21ma di agosto - Lev Trocki, Sovietiana revolucionero (n. 1879)
- 29ma di agosto - Arthur De Greef, Belga kompozisto (n. 1862)
- 30ma di agosto - Joseph John Thomson, Angla fizikisto, Nobel-laureato (n. 1856)
- 5ma di septembro - Charles de Broqueville, chefministro di Belgia (n. 1860)
- 11ma di septembro - Neville Chamberlain, chefministro di Unionita Rejio (n. 1869)
- 27ma di septembro - Julius Wagner-Jauregg, Austriana neurociencisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1857)
- 27ma di septembro - Walter Benjamin, Austriana filozofo (n. 1892)
- 16ma di oktobro - Tom Mix, Usan aktoro (n. 1880)
- 26ma di oktobro - Olga Boznańska, Polona piktisto (n. 1865)
- 3ma di novembro - Manuel Azaña, prezidanto di Hispania (n. 1880)
- 7ma di novembro - Kazimierz Pochwalski, Polona piktisto (n. 1855)
- 9ma di novembro - Neville Chamberlain, chefministro di Unionita Rejio (n. 1869)
- 18ma di novembro - Ion Inculeț, prezidanto di Moldova (n. 1884)
- 27ma di novembro - Nicolae Iorga, chefministro di Rumania (n. 1871)
- 19ma di decembro - Kyösti Kallio, prezidanto di Finlando (n. 1873)
- 21ma di decembro - F. Scott Fitzgerald, Usana skriptisto (n. 1896)
- 27ma di decembro - Louis Hayet, Franca piktisto (n. 1864)
Nobel-premiiziti[redaktar | redaktar fonto]
- Fiziko: Ne premiizita
- Kemio: Ne premiizita
- Fiziologio o Medicino: Ne premiizita
- Literaturo: Ne premiizita
- Paco: Ne premiizita
Referi[redaktar | redaktar fonto]
- ↑ 1940: German troops enter Paris - Publikigita da BBC. URL vidita ye 30ma di septembro 2018.
- ↑ (Franca) Pétain: "J'entre aujourd'hui dans la voie de la collaboration...."
- ↑ The Battle of Britain - Publikigita da Primary Homework. URL vidita ye 30ma di oktobro 2017. Idiomo: Angla.
- ↑ Smokey Robinson:inducted in 1987 - Publikigita da The Rock and Roll Hall of Fame and Museum.
- ↑ Biography at BCEAO website - Dato di publikigo: 19ma di agosto 2007.