1913

20 stycznia – otwarto Most Krakusa na Wiśle w Krakowie, zwany również III mostem.
29 stycznia – na otwarciu Teatru Polskiego w Warszawie wystawiono Irydiona Zygmunta Krasińskiego; reżyserem był Arnold Szyfman, scenografem Karol Frycz, wystąpili zaś czołowi aktorzy sceny polskiej tamtego czasu – Jerzy Leszczyński, Józef Węgrzyn, Stanisława Wysocka i Aleksander Zelwerowicz.
8 maja – zainaugurowano mistrzostwa Galicji w piłce nożnej.
20 maja – we Wrocławiu otwarto Halę Stulecia; obiekt o charakterze widowiskowo-sportowym w stylu ekspresjonistycznym zaprojektował Max Berg.
23 czerwca – otwarto Muzeum Miejskie w Szczecinie.
26 sierpnia – uroczyście otwarto lotnisko Ławica w Poznaniu.
28 sierpnia – otwarto Most Królowej Jadwigi w Bydgoszczy.
4 września – jedna z pierwszych katastrof lotniczych w Europie. Podczas manewrów związanych z 100. rocznicą wojny w 1813, zginęło dwóch pilotów armii niemieckiej w miejscowości Gać, 5 km od Oławy na Dolnym Śląsku.
23 października – oddano do użytku Ełcką Kolej Dojazdową (długość linii: 25 km, szerokość torów: 1000 mm, tabor: 4 lokomotywy 2-osiowe, 42 wagony).
28 października – Lucyna Messal i Józef Redo w spektaklu Targ na dziewczęta po raz pierwszy w Polsce zatańczyli tango.
8 grudnia - pożar w KWK Emma w Radlinie. W jego wyniku zginęło 17 górników.
13 grudnia – na posiedzeniu Rady Naczelnej działającego w Galicji Polskiego Stronnictwa Ludowego nastąpił rozłam; w początku następnego roku powstały PSL „Piast” i PSL „Lewica”.
Włodzimierz Lenin wygłosił w lokalu Uniwersytetu Ludowego w Krakowie, przy ul. Szewskiej 16, odczyt pt. „Ruch robotniczy w Rosji a socjalna demokracja”.
W Gdańsku powstało wojskowe lotnisko Gdańsk Wrzeszcz – przeniesiono tam ruch lotniczy z Wyspy Ostrów.

Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]

9 stycznia – Afonso Costa został premierem Portugalii.
11 stycznia – Tybet i Mongolia zawarły traktat o przyjaźni i współpracy.
17 stycznia – Raymond Poincaré został wybrany na prezydenta Francji.
18 stycznia – I wojna bałkańska: zwycięstwo floty greckiej nad turecką w bitwie koło Lemnos.
21 stycznia – Aristide Briand został po raz drugi premierem Francji.
23 stycznia – w Turcji armia dokonała zamachu stanu i obaliła koalicję Unii Liberalnej. Ustanowiono dyktaturę wojskową, na czele której stanął İsmail Enver.
30 stycznia – Izba Lordów odrzuciła projekt prawa pozwalającego Irlandii na ustanowienie swego własnego rządu (ang. Home Rule Act 1914).
1 lutego:
- w Nowym Jorku po przebudowie oddano do użytku Grand Central Terminal, największy dworzec kolejowy na świecie.
- reprezentacja Filipin w piłce nożnej pokonała w swym pierwszym meczu Chiny 2:1.
3 lutego:
- 16 poprawka do konstytucji Stanów Zjednoczonych, pozwala Rządowi Federalnemu nakładanie podatku dochodowego i na zbieranie podatków dochodowych (income tax).
- rozpoczął się proces członków anarchistycznego gangu działającego w Belgii i Francji (gang Bonnota).
9 lutego – nad atlantyckim wybrzeżem obu Ameryk przeleciał tzw. meteor muskający atmosferę.
17 lutego – w Nowym Jorku w budynku zbrojowni Gwardii Narodowej rozpoczęła się wystawa najbardziej wpływowych artystów początku XX wieku. Wystawiono 1250 prac malarzy i rzeźbiarzy awangardy z Europy i Ameryki (Armory Show).
18 lutego – Raymond Poincaré objął urząd prezydenta Francji.
19 lutego – Pedro Lascuráin Paredes został prezydentem Meksyku, José Victoriano Huerta Márquez został prezydentem Meksyku.
20 lutego – Gonbee Yamamoto został premierem Japonii.
Marzec – obchodzono uroczyście 300-lecie panowania domu Romanowów, dynastii carów, potem cesarzy rządzących Rosją.
1 marca – została założona Międzynarodowa Federacja Tenisowa (ITF).
4 marca:
- zakończył urzędowanie prezydent William Taft, 27 prezydent Stanów Zjednoczonych, urzędowanie rozpoczął Woodrow Wilson.
- Departament Handlu i Departament Pracy zostały wydzielone z Departamentu Handlu i Pracy (istniejącego 10 lat), jako osobne agencje rządowe w USA.
- pierwsze prawo regulujące polowania na ptaki wędrujące zostało uchwalone w USA.
- w Paryżu, na dużą skalę, uruchomiono pierwsze budki telefoniczne z ogólnie dostępnymi aparatami (pierwsza budka telefoniczna powstała w Londynie, w maju 1903 roku).
7 marca – Port Coquitlam w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska uzyskał prawa miejskie.
10 marca – aktywistka walcząca o wolność niewolników Harriet Tubman zmarła na zapalenie płuc.
11 marca – zawarto porozumienie niemiecko-brytyjskie ustalające przebieg granicy między ich koloniami Kamerunem i Nigerią.
12 marca – będąca w budowie stolica Związku Australijskiego otrzymała nazwę „Canberra”.
13 marca – rewolucja meksykańska: Pancho Villa powraca do Meksyku z USA, gdzie przebywał na dobrowolnym wygnaniu.
17 marca – utworzono Urugwajskie Siły Powietrzne.
18 marca – w Salonikach w zamachu dokonanym przez anarchistę zginął król Grecji Jerzy I.
20 marca – Song Jiaoren, założyciel partii Kuomintang w Chinach został ranny w zamachu i zmarł dwa dni później.
21 marca:
- Francisco Bertrand został po raz drugi prezydentem Hondurasu.
- początek powodzi w Dayton w amerykańskim stanie Ohio, w której zginęło ponad 360 osób.
22 marca – Louis Barthou został premierem Francji.
24 marca – na Broadwayu w Nowym Jorku otwarto Palace Theatre.
25 marca:
- Venustiano Carranza ogłosił swój plan (Plan of Guadaloupe) i zaczął rebelię przeciw rządowi Victoriano Huerta, jako przywódca „Konstytucjonalistów” w Meksyku.
- dwa dni deszczu w Miami Valley spowodowało powódź, była to najgorsza naturalna katastrofa w historii stanu Ohio. Miasto Dayton było najbardziej zdewastowane w czasie powodzi.
26 marca – I wojna bałkańska: wojska bułgarskie zdobyły Adrianopol (Edirne).
29 marca – założono argentyński klub piłkarski Aldosivi Mar del Plata.
1 kwietnia – utworzono Rumuńskie Siły Powietrzne.
2 kwietnia – zainaugurował działalność Théâtre des Champs Élysées w Paryżu.
4 kwietnia – w Wirginii Zachodniej wykonano ostatni w USA wyrok śmierci poprzez powieszenie z okowami.
8 kwietnia – ratyfikowano 17. Poprawkę do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, wprowadzającą powszechne wybory do Senatu; wcześniej senatorów wybierały parlamenty stanowe.
9 kwietnia – w Wołgogradzie (wówczas Carycyn) uruchomiono komunikację tramwajową.
10 kwietnia – założono klub piłkarski Slawia Sofia.
15 kwietnia – założono kolumbijski klub piłkarski Independiente Medellín.
16 kwietnia – I wojna bałkańska: Turcja poprosiła o zawieszenie broni.
21 kwietnia – wodowanie parowca RMS Aquitania.
23 kwietnia – I wojna bałkańska: Czarnogóra bezprawnie zaanektowała turecką twierdzę Skutari (Szkodra), mającą zostać stolicą autonomicznego księstwa Albanii.
24 kwietnia – odbyła się ceremonia otwarcia drapacza chmur Woolworth Building w Nowym Jorku.
26 kwietnia – w fabryce ołówków w Atlancie doszło do głośnego morderstwa 13-letniej Mary Phagan.
29 kwietnia:
- szwedzki emigrant Gideon Sundback otrzymał amerykański patent na zamek błyskawiczny.
- przyjęto flagę stanową Wisconsin.
Maj – obraz „Wrześniowy poranek” (ang. September Morn) autorstwa francuskiego malarza Paula Émile Chabasa, wywołał sensację w USA, rezultatem tego był proces sądowy.
3 maja – wszedł do kin pierwszy pełnometrażowy indyjski film fabularny Raja Harishchandra.
12 maja – Michel Oreste został prezydentem Haiti.
13 maja – Igor Sikorski, rosyjski konstruktor samolotów i śmigłowców, był pierwszą osobą pilotującą czterosilnikowy samolot.
14 maja:
- gubernator stanu Nowy Jork, William Sulzer wyraził zgodę na założenie Fundacji Rockefellera, która rozpoczęła działalność od donacji 100 mln dolarów od Johna Davisona Rockefellera.
- I wojna bałkańska: mocarstwa europejskie wysadziły desant w bezprawnie anektowanej przez Czarnogórę byłej tureckiej twierdzy Szkodra, która miała zostać przekazana Albanii.
17 maja – uruchomiono komunikację tramwajową w Woltersdorfie pod Berlinem.
25 maja – w Wiedniu oficer austro-węgierskiego kontrwywiadu i jednocześnie agent rosyjskiego wywiadu Alfred Redl popełnił samobójstwo, po zdemaskowaniu go poprzedniego dnia; próbę zatuszowania afery udaremnił praski dziennikarz Egon Erwin Kisch.
29 maja – w Paryżu odbyła się premiera baletu Święto wiosny z muzyką Igora Strawinskiego, w choreografii Wacława Niżyńskiego.
30 maja – podpisano traktat londyński, który zakończył I wojnę bałkańską. Pobita Turcja utraciła wszystkie posiadłości europejskie aż po Dardanele.
4 czerwca – Emily Davison, brytyjska sufrażystka, wpadła pod konia należącego do króla Jerzego V podczas gonitwy Derby w Epsom. Zmarła w szpitalu, nie odzyskując świadomości, cztery dni po wypadku.
7 czerwca – Hudson Stuck, Harry Karstens, Walter Harper, Robert Tatum zdobyli najwyższy szczyt Ameryki Północnej – Denali (McKinley) (6194 m n.p.m.).
8 czerwca – w Berlinie otwarto Deutches Stadion, który miał być główną areną odwołanych z powodu wybuchu wojny VI Letnich Igrzysk Olimpijskich.
11 czerwca:
- niemiecki transatlantyk SS „Imperator” wypłynął z Hamburga w swój dziewiczy rejs do Nowego Jorku.
- w Stambule został zamordowany wielki wezyr Imperium Osmańskiego Mahmud Şevket Pasza.
14 czerwca:
- Stojan Danew po raz drugi został premierem Bułgarii.
- został założony hiszpański klub piłkarski Racing Santander.
15 czerwca – w czasie wojny filipińsko-amerykańskiej, amerykańskie oddziały pod dowództwem generała Johna Pershinga zabiły około 2000 osób relatywnie bezbronnych (bitwa Bud Bagsak – ang. Battle of Bud Bagsak).
17 czerwca – Aurelio Sousa Matute został premierem Peru.
19 czerwca – sformowano Meksykańskie Siły Powietrzne.
20 czerwca – w strzelaninie w szkole w Bremie zginęło 5 osób, a 18 zostało rannych.
24 czerwca – Joseph Cook został premierem Australii.
26 czerwca – założono miasto Avalon w Kalifornii.
29/30 czerwca – nocnym atakiem Bułgarów na pozycje greckie rozpoczęła się II wojna bałkańska.
3 lipca – uroczyste obchody 50 rocznicy bitwy pod Gettysburgiem zgromadziły tysiące weteranów wojny secesyjnej i ich rodzin w Gettysburgu w stanie Pensylwania.
10 lipca – w Dolinie Śmierci, w Kalifornii (USA) odnotowano najwyższą w historii pomiarów temperaturę powietrza: +56,7 °C (rekord świata).
27 lipca – został założony włoski klub piłkarski Parma F.C.
29 lipca – przewodzona przez księdza Andreja Hlinkę nacjonalistyczno-klerykalna Słowacka Partia Ludowa ukonstytuowała się jako samodzielny byt polityczny.
30 lipca – rozpoczęto budowę Mostu Chabarowskiego na linii Kolei Transsyberyjskiej nad rzeką Amur.
10 sierpnia – po drugiej wojnie bałkańskiej podpisano w Bukareszcie traktat pokojowy, w myśl którego Rumunia przejmowała południową Dobrudżę, Serbia dotychczasową część Macedonii bułgarskiej, Grecja utrzymała Macedonię południową.
13 sierpnia:
- w Sheffield, Harry Brearley wynalazł stal nierdzewną.
- Otto Witte rzekomo został koronowany na króla Albanii.
15 sierpnia – wybuchł strajk w Dublinie, w którym udział wzięło około 20 tys. robotników. Celem strajku było uzyskanie prawa do zakładania związków zawodowych.
17 sierpnia – w Nowym Jorku, Amerykanin pochodzenia irlandzkiego, Patrick Ryan ustanowił rekord świata w rzucie młotem wynikiem 57,77 m.
19 sierpnia – pierwszemu człowiekowi udało się wyskoczyć na spadochronie z lecącego samolotu i bezpiecznie wylądować. Był nim Francuz Adolphe Pégoud, późniejszy as myśliwski I wojny światowej.
20-23 sierpnia – w Berlinie obradował kongres założycielski IAAF, gromadząc przedstawicieli 17 państw.
23 sierpnia – w kopenhaskim porcie odsłonięto posąg Małej Syrenki.
31 sierpnia – założono holenderski klub sportowy PSV Eindhoven.
Wrzesień – w Rosji odbył się III Konkurs Samolotów Wojskowych, nagrodzono konstrukcje Igora Sikorskiego (produkowane w Rosyjsko-Bałtyckiej Wytwórni Wagonów) oraz samoloty francuskich firm Morane-Saulnier i Société Pour Avions Deperdussin.
10 września – pierwsza autostrada połączyła wybrzeża USA.
23 września – francuski pilot Roland Garros dokonał pierwszego przelotu nad Morzem Śródziemnym.
29 września:
- układ zawarły Turcja i Bułgaria, która utraciła zajęte w pierwszej wojnie bałkańskiej obszary Tracji i Macedonii. Turcja odzyskała m.in. Adrianopol (Edirne).
- Rudolf Diesel, niemiecki konstruktor, twórca silnika wysokoprężnego, zaginął w czasie podróży do Anglii.
- Pancho Villa zostaje wybrany dowódcą „Północnej Dywizji” Stronnictwa Konstytucjonalistów w Meksyku.
1 października – oddziały generała Pancho Villi po trzy dniowej bitwie zajęły miasto Torreón, oddziały rządowe wycofały się.
10 października – prezydent USA Woodrow Wilson symbolicznie zakończył budowę Kanału Panamskiego, wysadzając zaporę Gamboa.
18 października – w Lipsku odsłonięto Pomnik Bitwy Narodów, upamiętniający jej setną rocznicę.
19 października – w Niemczech powstaje organizacja Niemieckie Towarzystwo Ratowania Życia (niem. Deutsche Lebens-Rettungs-Gesellschaft – DLRG).
25 października – w Wiedniu odbyła się prapremiera operetki Polska krew Oskara Nedbala.
1 listopada – odnotowano 56 654 pracowników zatrudnionych w Strefie Kanału Panamskiego, był to rekord od momentu rozpoczęcia budowy w roku 1904.
5 listopada – chory psychicznie król Bawarii Otto zostaje na mocy parlamentarnej ustawy usunięty, królem zostaje jego kuzyn Ludwik III.
6 listopada – Mahatma Gandhi zostaje aresztowany za przywództwo w marszu protestacyjnym indyjskich górników w Republice Południowej Afryki.
7–11 listopada – sztorm na Wielkich Jeziorach Północnoamerykańskich pozbawił życia ponad 250 osób.
14 listopada – ukazał się pierwszy tom cyklu powieściowego W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta.
29 listopada – została założona Międzynarodowa Federacja Szermiercza (FIE) z siedzibą w Lozannie.
1 grudnia:
- wprowadzenie ruchomej taśmy montażowej w amerykańskiej fabryce samochodów Ford Motor Company w Highland Park w stanie Michigan.
- Kreta, która po pierwszej wojnie bałkańskiej uzyskała samostanowienie od Turków, została zaanektowana przez Grecję.
- otwarto metro w Buenos Aires.
9 grudnia – Gaston Doumergue został po raz pierwszy premierem Francji.
12 grudnia:
- w Addis Abebie zmarł Menelik II cesarz etiopski, na tron wstąpił jego wnuk Lij Yasu V.
- w hotelu Tripoli Italia we Florencji został aresztowany Vincenzo Peruggia, który usiłował sprzedać miejscowemu antykwariuszowi obraz Mona Lisa, który ukradł dwa lata wcześniej z paryskiego Luwru; obraz odzyskano.
14 grudnia – Grecja anektowała Kretę.
21 grudnia – Arthur Wynne publikuje pierwszą krzyżówkę w nowojorskiej gazecie New York World.
23 grudnia – prezydent Woodrow Wilson podpisał ustawę, powołującą System Rezerwy Federalnej (ang. Federal Reserve System).
24 grudnia – w Calumet w stanie Michigan, w hali, w której zorganizowano wieczerzę wigilijną dla rodzin strajkujących górników, doszło do wybuchu paniki wywołanej fałszywym alarmem pożarowym, w wyniku czego zadeptane zostały 73 osoby (w tym 59 dzieci).
Kobiety uzyskały prawa wyborcze w Norwegii.
Ogłoszono niepodległość Tybetu. Dalajlama XIII powrócił do Tybetu z Indii.
Przedsiębiorstwo „R.J. Reynolds Tobacco” rozpoczęło produkcję papierosów marki Camel.
Założono Związek Piłki Nożnej w USA (ang. United States Soccer Federation).
Brytyjski statek SS Calvados zaginął na Morzu Marmara z 200 osobami na pokładzie.
Brytyjski geolog Arthur Holmes opublikował pracę naukową „Wiek Ziemi” (ang. The Age of the Earth), w której określał szacunkowy wiek Ziemi na 1,6 mld lat, w badaniach swych użył metody datowania izotopowego.
Willem de Sitter, holenderski matematyk, fizyk i astronom wykazał, że prędkość światła jest niezależna od prędkości jego źródła.
Georges Sagnac, francuski fizyk zbudował interferometr dwuwiązkowy, przy pomocy którego można precyzyjnie wyznaczać kierunek poruszania się obiektów (Interferometr Sagnaca).
Boris Andriejewicz Wilkicki odkrył archipelag Ziemia Północna.
Zakończyła się emigracja Portugalczyków na Wyspy Hawajskie (1878–1913).

Urodzili się[edytuj | edytuj kod]

1 stycznia – Mieczysław Juny, polski weteran II wojny światowej, polonijny działacz społeczny (zm. 2014)
2 stycznia – Jan Maciejko, polski hokeista, bramkarz (zm. 1993)
6 stycznia:
- Edward Gierek, polski polityk komunistyczny, I sekretarz KC PZPR (zm. 2001)
- Loretta Young, amerykańska aktorka (zm. 2000)
9 stycznia – Richard Nixon, amerykański prezydent (zm. 1994)
10 stycznia – Gustáv Husák, czechosłowacki działacz komunistyczny, prezydent Czechosłowacji (zm. 1991)
13 stycznia – Piotr Bonifacy Żukowski, polski franciszkanin, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1942)
15 stycznia – Lloyd Bridges, amerykański aktor (zm. 1998)
16 stycznia – Mirosław Żuławski, polski pisarz, dyplomata (zm. 1995)
19 stycznia – Hanna Brochocka-Winczewska, polska tancerka, aktorka (zm. 1968)
22 stycznia – Stefan Wincenty Frelichowski, polski duchowny katolicki, działacz harcerski, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1945)
23 stycznia – Jean-Michel Atlan, francuski malarz i poeta (zm. 1960)
25 stycznia – Witold Lutosławski, polski kompozytor i dyrygent (zm. 1994)
26 stycznia – Edyta Popowicz, polska łyżwiarka figurowa (zm. 1993)
30 stycznia – Irena Siła-Nowicka, polska społeczniczka
6 lutego
- Jewdokija Bierszanska, radziecka podpułkownik lotnictwa (zm. 1982)
- Mary Leakey, brytyjska archeolog, paleoantropolog (zm. 1996)
7 lutego – Maciej Kazimierz Święcicki – Profesor prawa pracy, autor wielu publikacji o prawie pracy (zm. 1971)
9 lutego:
- Gertruda Kilos, polska lekkoatletka (zm. 1938)
- Adam Ochocki, polski dziennikarz prasowy, pisarz, satyryk i autor scenariuszy do filmów animowanych (zm. 1991)
10 lutego
- Johanna Sibelius, niemiecka pisarka, scenarzystka filmowa (zm. 1970)
- Douglas Slocombe, brytyjski operator filmowy (zm. 2016)
12 lutego – Anni Steuer, niemiecka lekkoatletka (zm. ?)
24 lutego – Aleksander Rozmiarek, polski nauczyciel, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1995)
26 lutego:
- Zdzisław Libera, polski historyk literatury (zm. 1998)
- Zofia Szancerowa, polska aktorka (zm. 2008)
27 lutego:
- Kazimierz Sabbat, polski polityk, premier i prezydent Polski na uchodźstwie (zm. 1989)
- Irwin Shaw, amerykański pisarz (zm. 1984)
2 marca – Regina Gerlecka, polska szachistka (zm. 1983)
3 marca - Józef Stachowski, polski poeta (zm. 1944)
13 marca – Siergiej Michałkow, rosyjski poeta i bajkopisarz (zm. 2009)
14 marca:
- Filip Hernández Martínez, hiszpański salezjanin, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
- Witold Rudziński, polski kompozytor, historyk muzyki, pedagog (zm. 2004)
16 marca – Henryk García Beltrán, hiszpański kapucyn, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
18 marca – Reinhard Hardegen, niemiecki dowódca wojskowy (zm. 2018)
21 marca – Stanisław Pyrtek, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1942)
23 marca – Lidija Łykowa, radziecka polityk (zm. 2016)
26 marca:
- Paul Erdős, matematyk węgierski (zm. 1996)
- Jacqueline de Romilly, francuska filolog klasyczna (zm. 2010)
28 marca:
- Wojciech Czerwosz, polski rzeźbiarz, medalier (zm. 1986)
- Qiao Guanhua, chiński polityk, dyplomata (zm. 1983)
- Józef Sánchez del Río, meksykański męczennik, święty (zm. 1928)
- Tōkō Shinoda, japońska malarka (zm. 2021)
- Kajetan Sosnowski, polski malarz (zm. 1987)
4 kwietnia – Muddy Waters, czarnoskóry, amerykański bluesman (zm. 1983)
10 kwietnia – Stefan Heym, niemiecki pisarz pochodzenia żydowskiego (zm. 2001)
24 kwietnia – Celestyna Faron, polska zakonnica ze Zgromadzenia Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1944)
30 kwietnia – Werner Meyer-Eppler, niemiecki elektroakustyk, prekursor muzyki elektronicznej (zm. 1960)
11 maja – Robert Jungk, austriacki publicysta, zajmujący się futurologią (zm. 1994)
26 maja – Jan Obłąk, polski duchowny katolicki, biskup warmiński (zm. 1988)
31 maja – Jerzy Wasowski, współtwórca Kabaretu Starszych Panów (zm. 1984)
4 czerwca – Edward Kossoy, polski prawnik, publicysta, obrońca w sprawach sądowych ofiar nazizmu, mieszkający w Szwajcarii (zm. 2012)
13 czerwca – Jicchak Pundak, izraelski dowódca wojskowy (zm. 2017)
17 czerwca – Bolesław Płotnicki, polski aktor (zm. 1988)
18 czerwca – Stanisław Marusarz, polski narciarz i trener narciarski (zm. 1993)
22 czerwca – Władysław Siła-Nowicki, polski adwokat, działacz polityczny, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL (zm. 1994)
28 czerwca – Leon Nowakowski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1939)
7 lipca:
- Krystyna Klimaszewska, polska szybowniczka (zm. 1999)
- Pinetop Perkins, amerykański pianista i wokalista bluesowy (zm. 2011)
- Włodzimierz Pietrzak, poeta i krytyk literacki (zm. 1944)
14 lipca – Gerald Ford, amerykański polityk, 38. Prezydent USA (zm. 2006)
15 lipca – Abraham Suckewer, żydowski i polski pisarz i poeta (zm. 2010)
17 lipca – Roger Garaudy, francuski filozof marksistowski (zm. 2012)
20 lipca:
- Guillermo Leaden, argentyński duchowny katolicki (zm. 2014)
- Tadeusz Wiśniewski, polski polityk (zm. 2014)
23 lipca – Michael Foot, brytyjski polityk (zm. 2010)
25 lipca – Franciszek Dźwigoński, polski duchowny katolicki, prałat (zm. 1993)
28 lipca – Klara Sierońska-Kostrzewa, polska gimnastyczka (zm. 1990)
29 lipca:
- Hermann Barche, niemiecki polityk (zm. 2001)
- Erich Priebke, niemiecki zbrodniarz wojenny (zm. 2013)
2 sierpnia – Barbara Książkiewicz, polska lekkoatletka, sprinterka (zm. 2001)
9 sierpnia – Wincenty Zaleski, polski katechetyk, salezjanin (zm. 1983)
13 sierpnia – John E. Barr, szkocki działacz religijny, członek Ciała Kierowniczego Świadków Jehowy (zm. 2010)
15 sierpnia – Maria Kwaśniewska, polska lekkoatletka, medalistka olimpijska w rzucie oszczepem (zm. 2007)
17 sierpnia – Mark Felt, zastępca dyrektora naczelnego FBI (zm. 2008)
23 sierpnia – Bob Crosby, amerykański aktor, piosenkarz (zm. 1993)
26 sierpnia – Boris Pahor, słoweński pisarz (zm. 2022)
28 sierpnia – Hubert Meller, polski dyplomata (zm. 2020)
29 sierpnia – Jan Ekier, polski pianista, pedagog i kompozytor (zm. 2014)
30 sierpnia – Germán Gozalbo Andreu, hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936)
31 sierpnia:
- Zbigniew Bieńkowski, poeta i krytyk literacki (zm. 1994)
- Bernard Lovell, angielski fizyk i radioastronom (zm. 2012)
2 września – William „Bill” Shankly, legendarny trener Liverpoolu (zm. 1981)
4 września – Shmuel Wosner, izraelski rabin (zm. 2015)
6 września:
- Julie Gibson, amerykańska piosenkarka i aktorka (zm. 2019)
- Leônidas, brazylijski piłkarz (zm. 2004)
7 września – Anthony Quayle, brytyjski aktor (zm. 1989)
12 września – Jesse Owens, amerykański lekkoatleta, czterokrotny mistrz olimpijski, rekordzista świata (zm. 1980)
16 września:
- Władysław Drelicharz, oficer PSZ na Zachodzie, kawaler Virtuti Militari (zm. 1944)
- Zbigniew Graczyk, polski aktor, malarz (zm. 1992)
19 września – Zenon Bauer, polski polityk, przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej Gorzowa Wielkopolskiego (zm. 2012)
23 września:
- Carl-Henning Pedersen, duński malarz (zm. 2007)
- Lida Skotnicówna, polska taterniczka (zm. 1929)
24 września – Herb Jeffries, amerykański aktor i piosenkarz (zm. 2014)
26 września:
- Berthold Beitz, niemiecki przedsiębiorca (zm. 2013)
- Karol Semik, działacz spółdzielczy na Śląsku Cieszyńskim, żołnierz PSZ na Zachodzie (zm. 1964)
27 września – Bolesław Stępniewski, polski polityk (zm. 1974)
28 września – Lech Grześkiewicz, polski plastyk (zm. 2012)
2 października – Mieczysław Jerzy Gamski, polski kardiolog (zm. 1989)
5 października:
- Eugene Fluckey, amerykański wojskowy, oficer broni podwodnej amerykańskiej marynarki wojennej (zm. 2007)
- Marian Woyna Orlewicz, trener, działacz, narciarz, kombinator norweski, olimpijczyk (zm. 2011)
7 października – Raimond Valgre, estoński muzyk i kompozytor (zm. 1949)
11 października – Zbyszko Bednorz, polski pisarz, poeta i działacz kulturalny (zm. 2010)
16 października – Cesar Bresgen, austriacki kompozytor (zm. 1988)
20 października – Irena Brzustowska, polska koszykarka i siatkarka (zm. 1999)
22 października – Annette Rogers, amerykańska lekkoatletka, biegaczka i skoczkini wzwyż (zm. 2006)
27 października:
- Andrzej Bobkowski, polski pisarz (zm. 1961)
- Kornel Filipowicz, polski pisarz (zm. 1990)
- Joe Medicine Crow, amerykański antropolog i historyk pochodzenia indiańskiego (zm. 2016)
28 października – Don Lusk, amerykański animator i reżyser (zm. 2018)
2 listopada – Burt Lancaster, amerykański aktor (zm. 1994)
5 listopada:
- Zachariasz Abadia Buesa, hiszpański salezjanin, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
- Vivien Leigh, angielska aktorka (zm. 1967)
7 listopada – Albert Camus, francuski pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (zm. 1960)
14 listopada – George Smathers, amerykański polityk, senator ze stanu Floryda (zm. 2007)
16 listopada:
- Ellen Albertini Dow, amerykańska aktorka (zm. 2015)
- Bolesław Wierzbiański, dziennikarz, działacz polonijny, wydawca (zm. 2003)
17 listopada:
- Aleksander Bardini, polski reżyser, aktor i pedagog (zm. 1995)
- José María Hernández Garnica, hiszpański duchowny katolicki, Sługa Boży (zm. 1972)
22 listopada – Gardnar Mulloy, tenisista amerykański (zm. 2016)
24 listopada – Gisela Mauermayer, niemiecka lekkoatletka, miotaczka i wieloboistka (zm. 1995)
29 listopada – Elżbieta Barszczewska, polska aktorka (zm. 1987)
4 grudnia – Robert Adler, amerykański wynalazca, współtwórca pierwszego pilota telewizyjnego (zm. 2007)
5 grudnia – Wanda Karczewska, polska pisarka, poetka, dramaturg, tłumaczka, krytyk teatralna (zm. 1995)
11 grudnia – Jean Marais, francuski aktor (zm. 1998)
14 grudnia – Artur Sandauer, polski krytyk literacki i publicysta (zm. 1989)
16 grudnia – Arje Ben Eli’ezer, izraelski polityk (zm. 1970)
18 grudnia:
- Antoni Adamiuk, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy opolski (zm. 2000)
- Alfred Bester, amerykański pisarz science fiction (zm. 1987)
- Willy Brandt, kanclerz Niemiec (zm. 1992)
26 grudnia – Łucja Zawada, nauczycielka, instruktorka harcerska, żołnierz Szarych Szeregów (zm. 1985)
31 grudnia – Wincenty Broniwój-Orliński, prawnik, polityk, działacz emigracyjny (zm. 2006)
data dzienna nieznana:
- Aleksy Zarycki, duchowny greckokatolicki, błogosławiony (zm. 1963)

Zmarli[edytuj | edytuj kod]

4 stycznia – Alfred von Schlieffen, niemiecki feldmarszałek (ur. 1833)
6 stycznia – Ryta od Jezusa, portugalska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1848)
12 stycznia – August Witkowski, polski fizyk, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego (ur. 1854)
29 stycznia – Władysław Bełza, poeta, autor Katechizmu polskiego dziecka (ur. 1847)
6 lutego – Franciszek Spinelli, włoski duchowny katolicki, święty (ur. 1853)
27 lutego – William Henry White, brytyjski architekt okrętowy (ur. 1845)
13 marca – Walery Przyborowski, pisarz, historyk i publicysta (ur. 1845)
18 marca – Jerzy I Glücksburg, król Grecji (ur. 1845)
24 marca – Václav Vrbata, czeski narciarz (ur. 1885)
8 kwietnia – Isaburō Yamada, japoński biznesmen, przedsiębiorca i wynalazca (ur. 1864)
21 kwietnia – Raymond Callemin, belgijski anarchista (ur. 1890)
25 kwietnia – Jan Chrzciciel Piamarta, duchowny katolicki, święty (ur. 1841)
8 maja – Ulryka Franciszka Nisch, niemiecka zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1882)
8 czerwca – Emily Davison, brytyjska sufrażystka (ur. 1872)
13 czerwca – Szymon Tatar (starszy), przewodnik tatrzański (ur. 1828 lub 1832)
29 lipca – Tobias Asser, holenderski prawnik (ur. 1838)
23 września – Antoni Petruszewicz, polski duchowny greckokatolicki, historyk, filolog, polityk (ur. 1821)
29 września – Rudolf Diesel, niemiecki konstruktor (ur. 1858)
26 października – Celina Chludzińska Borzęcka, polska zakonnica, współzałożycielka zmartwychwstanek (ur. 1833)
12 grudnia – Menelik II, cesarz Etiopii (ur. 1844)
30 grudnia – Jan Maria Boccardo, włoski duchowny katolicki, błogosławiony (ur. 1848)

Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]

W tym roku Słońce osiągnęło lokalne maksimum aktywności.

Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]

Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]

Tłusty czwartek: 30 stycznia
Ostatki: 4 lutego
Popielec: 5 lutego
Niedziela Palmowa: 16 marca
Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 20 marca
Wielki Czwartek: 20 marca
Wielki Piątek: 21 marca
Wielka Sobota: 22 marca
Wielkanoc: 23 marca
Poniedziałek Wielkanocny: 24 marca
Wniebowstąpienie Pańskie: 1 maja
Zesłanie Ducha Świętego: 11 maja
Boże Ciało: 22 maja

1913

Spis treści

Wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]

Urodzili się[edytuj | edytuj kod]

Zmarli[edytuj | edytuj kod]

Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]

Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]

Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]

Menu nawigacyjne

1913

Wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]

Urodzili się[edytuj | edytuj kod]

Zmarli[edytuj | edytuj kod]

Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]

Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]

Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]

Menu nawigacyjne

Szukaj