Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 128.234 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Плима и осека — растот и снижувањето на морското ниво предизвикано од заедничкото дејство на гравитационите сили на Месечината и Сонцето и ротацијата на Земјата.

Некои крајбрежја имаат две скоро подеднакви плими и осеки секојдневно, наречени полудневни плими. Некои места пак имаат само по една плима и осека дневно, наречени дневни плими. Некои пак места имаат две временски нееднакви плими и осеки дневно, или пак една плима и осека дневно, овие се наречени мешани плими. Времето и висината на плимата на одредено место зависат од подреденоста на Сонцето и Месечината, од плимите во длабокиот океан, од амфихидромните системи на океаните, и од формата на крајбрежјето и самата батиметрија.

Плимите имаат променлив временски карактер од неколку часа па се до неколку години и сето ова зависи од бројни влијанија. За да се направат прецизни записи, плимни направи се поставуваат на одредени мерни станици за да се мери водостојот со текот на времето. Направите ги занемаруваат промените предизвикани од брановите со периоди пократки од неколку минути. Овие податоци се сппоредуваар со еден одреден датум водостој кој се нарекува главно морско ниво. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика на денот
95-годишна Кубанка со домашен петел.
други избрани слики

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека Нов Зеланд е последната земја населена од човекот?
... дека древномакедонскиот Дервенски папирус најден кај селата Ајватово и Лагиново, Солунско, е најстариот зачуван ракопис во Европа и датира од времето на Филип II Македонски?
... дека преспанското село Нивици има дури три пештерни цркви?
... дека знамето на Непал е единственото неправоаголно знаме во светот?
... дека во муслиманските верници палеле свеќи во Турбето на Синан Челеби (1493) на охридски Плаошник во знак на почит кон Св. Климент Охридски бидејќи турбето било изградено на местото на неговата стара црква?
... дека според едно предание, Чинарот во Охрид е засаден од сесловенскиот просветител Климент Охридски?
... дека Бараково е единственото село во Пиринска Македонија вон денешната Благоевградска област?
...дека хемискиот елемент индиум (In) не е наречен по Индија, туку по бојата индиго која ја оддава при спектроскопско набљудување?
...дека морепловната мерка за брзина јазол доаѓа од броењето јазли на јаже кое се фрлало во водата?
...дека средновековното име на Дојран е Полин?
...дека островите Голем и Мал Диомид во Беринговиот Проток имаат временска разлика од 21 час и се во различен календарски ден, иако се на растојание од само 3,8 км?
... дека поскокот е најотровна змија во Македонија и цела Европа?

архива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 19 мај 2022 г.

Настани:

1906	Официјално е отворен тунелот „Симплон“ под Алпите меѓу Италија и Швајцарија, долг 19,77 километри.
1990	Во Велес е формирано Движењето на екологистите на Македонија (ДЕМ) кое во 1993 година е примено во најпознатите европски и светски асоцијации.

Родени:

1762	Јохан Готлиб Фихте — германски идеалистички филозоф.
1870	Алберт Фиш — американски сериски убиец.
1890	Марио де Са-Карнеиро — португалски писател.
1890	Нгујен Тат Тан — познат како Хо Ши Мин, претседател на ДР Виетнам од 1945 до 1969 година.
1930	Никица Калоѓера — хрватски композитор.
1940	Јован Тофоски — македонски гинеколог, универзитетски професор и министер за здравство.
1948	Грејс Џонс — јамајска поп-пејачка и фото-модел.
1949	Дасти Хил — американски рок-музичар, член на групата „ЗЗ Топ“ (ZZ Top).
1957	Бил Лејмбир — американски кошаркар.
1969	Томас Винтерберг — дански филмски режисер.
1975	Лазар Поповски — македонски кајакар.
1976	Кевин Гарнет — американски кошаркар.
1979	Диего Форлан — уругвајски Фудбалер.
1977	Мануел Алмунија — шпански фудбалски голман.
1977	Свен Тафт — канадски велосипедист.
1979	Андреја Пирло — италијански фудбалер.
1980	Жарко Кујунџиски — македонски писател и драмски автор.
1984	Ндерим Неџипи — македонски фудбалер.
1986	Марио Чалмерс — американски кошаркар.
1986	Алесандро де Марки — италијански велосипедист.

Починале:

1296	Целестин V — римски папа.
1536	Ана Болејн — кралица на Англија.
1825	Клод Анри Сен Симон — француски социјалист, утопист и филозоф.
1864	Натаниел Хоторн — американски писател.
1898	Вилијам Гледстон — британски премиер.
1912	Болеслав Прус — полски писател.
1965	Марија Домбровска — полска писателка.
1969	Колмен Хокинс — американски блуз и џез-музичар.
1986	Џими Лајонс — американски џез-музичар.
1994	Жаклина Кенеди Оназис — сопруга на претседателот на САД, Џон Кенеди.
2008	Рима Казакова — советска и руска поетеса.

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика ·
логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Европа · Јужна Америка · Азија · Африка · Северна Америка · Антарктик · Океанија

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.

Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич