Chile
![]() |
Tlacatlahtohcayotl Chile República de Chile | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In Tlacatlahtocayotl Chile (Caxtillantlahtolli: República de Chile), tlacatiyan ipan America Huitztlampa ca, Santiago de Chile itecuacan. Cuaxochtia canahpa mictlampa ica Peru huan Bolivia, canahpa cihuatlampa ica in Ailhuicatl Pacífico, canahpa tlapcopa Argentina, no ica in Ailhuicatl Pacífico, huan canahpa huitztlampa Ailhuicatl Antártico.
Tlaltocayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In huehcauh incatlacameh otocaitiqueh Chile in tlalli canahpa in huitztlampa in Desierto de Atacama. In caxtiltecah ipan Peru otoca in huitztlampa tlalli Tlahuelmayan Chile. Zatepan in mochi tlacatiyan omotoca Chile. Ahmo nemati in quihtoznequi in tocaitl Chile.
Juan Ignacio Molina ihtoa ce mapuchetlahtōlli trih ahnozo chi ce tototl. Ic Diego de Rosales ca Tlahuelmayan Aconcagua teuctli itoca ixquichca in incatlacameh ahci. Ic in tlahtolihcuiloani Ricardo A. Latcham ihtoa ca itechpa in macehualtin, in mictlantlacameh, inquizayan ocatca in atoyatl ica inin tocaitl. No acahceh in aimaratlahtōlli itechpa Tupaq Inka Yupanki otocāitia in tlālli huitztlāmpa in Inca Hueyitlahtocayotl. No acahceh in onomatopeya in tlacatiyan itoca, in trile, in quiyocoya in aimaratlahtolli tlahtolli ch'iwi in quihtoznequi itzcapintic, ahnozo chilli in quihtoznequi in tlalli itlamiliz.
Tlalticpacmatiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
![](http://web.archive.org./web/20220512214842im_/https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Lamas_in_the_sunset_San_Pedro_de_Atacama_Chile_Luca_Galuzzi_2006.jpg/200px-Lamas_in_the_sunset_San_Pedro_de_Atacama_Chile_Luca_Galuzzi_2006.jpg)
Quipia yei iyoliz onohuayan quemeh Andes tepehuahcan ihuan hueyic altitud in Sahama ica 6,542 m. in tepetl ocachi ahco ipan Chile. Occe yoliztlalpan noyuhqui nican Chile in ahco ixtlahuatl Atacama canah tlahtocayotl Peru ihuan Bolivia, in Tepetlahco Bolivia iquiziyampa tlen nemi ihuic Torres del Paine ihuan Patagonia canahpa Chile quenin parque nacional Chile cuauhtlahtli ca, intlah in Chile altiplano canah huitztlampa Argentina ica Andes Tepehuahcan.
Tepeliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In tepeliztli ocachi hueyic ipan Chile quitoznequi Cotopaxi, nelihuehcapanca ompa in tepehuahcan moihtoa Cordillera de los Andes ica de altitud 6960,8 m s. n. m. tliltetl ocachi hueyic ipan America. Occequin tepetl cateh Chimborazo (6882 m s. n. m.) ipan La Rioja, in Ambato (6864 m s. n. m.) ipan Catamarca, in tepetl Bonete Chico (6850 m s. n. m.) ipan La Rioja, in cerro Tupungato (6800 m s. n. m.) ipan Mendoza, in cerro Mercedario (6770 m s. n. m.) ipan San Juan. Los Andes ca ompa Neuquén, in tletepetl Lanín (3776 m s. n. m.) ipan Neuquén, in tepetl Tronador (3478 m s. n. m.) ipan Río Negro huan in tepetl Fitz Roy nozo Chaltén (3405 m s. n. m.) ipan Santa Cruz.
Yoliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
No xiquitta Chile totomeh quemeh cozcacuauhtli, totomichin ahnozo chichinimeh yolcah peruichcatl, alpaca, huanaco, huicuna, huemul, mapachtlacamayeh, miztli huan occequin.
Huehcapatlahtoliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Ipan 1973 xihuitl, in ompa tlacatlahtocayotl Chile, yaoquizcauh Augusto Pinochet oquimicti in tlanahuatiquetl Salvador Allende.
Teyacanaliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tlanahuatiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Inin tlacatitiyan tlapachohua ipampa Michelle Bachelet, inic ce cihuatl tlahtocayoixiptla in America Huitztlampa.
Chile ixeliuhca[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Chile ixeliuhca | |||
---|---|---|---|
Onohuayan | Chanehqueh (2005) | Tlaixpayotl (km²) | Tecuacan |
Tlacatlahtohcayotl Chile | 44 108 530 | 504 645 | Santiago |
1. Onohuayan Arica huan Parinacota | 1 051 000 | 300 | Arica |
2. Onohuayan Tarapacá | 2 842 000 | 177 | Iquique |
3. Onohuayan Antofagasta | 517 000 | 3.812 | Antofagasta |
4. Onohuayan Atacama | 751 000 | 87 | Copiapó |
5. Onohuayan Coquimbo | 4 256 000 | 1.642 | La Serena |
6. Onohuayan Valparaíso | 3 238 000 | 2.317 | Valparaíso |
7. Onohuayan Altepenanyotl | 2 475 000 | 288 | Santiago |
8. Onohuayan Libertador Bernardo O'higgins | 562 000 | 73 | Rancagua |
9. Onohuayan Maule | 1 489 000 | 168 | Talca |
10. Onohuayan Bio-Bio | 4 893 000 | 529 | Concepción |
11. Onohuayan Araucania | 3 116 000 | 204 | Temuco |
12. Onohuayan Los Ríos | 2 334 000 | 407 | Valdivia |
13. Onohuayan Los Lagos | 6 652 000 | 231 | Puerto Montt |
14. Onohuayan Aísen | 14 161 000 | 120 | Coyhaique |
15. Onohuayan Magallanes | 3 988 000 | 180 | Punta Arenas |
Tequitiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Chile ce tequiyotl ipan America tlalli itech temocpan. Chile tequiyotl tequipanoa ihuic tlaquixtilli tlalpixcayotl ica inic ce ichcapixcayotl ipan Andes tepehuahcan, noyuhqui inic ome tequipanolli piya ce acalquixohuahyan itequipanoliz in ompa Valparaíso.
Ohcequin bolivia huēyi tequipanolli in tlalpixcayōtl īhuīpan cafecacahuatl (inic ome hueyicauh ipan tlalticpactli), tzapalolli, tzopelacatl, cintli, ācintli, camohtli, limon, ichcatl, nohuan pitzopixcayotl, cahuayohpixcayotl, cuacuahuehpixcayotl, ichcapixcayotl, pipiyolpixcayotl, inompan coyonimatiliztli tlaquixtilli teconalli, cōztic teōcuitlatl, tlīltepoztli, amochitl, temētztli, Iztāctepoztli, platino, ihuan chālchihuitl.
Tlamachtiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Chile quipia caltlamachtiloyan tlen itocah temachtiloyan quipixtoc conemeh, oquichpilmeh huan cihuapilmeh, huan cicuacemeh tlamachtiyanih huan ce tlamachtiltlayacanquetl, huan ni caltlamactiloyan quipiah Universidad Católica de Chile ica yani molehuiya huan ihquinoh quicencahua cualli tlamachtiltequitl.
Nohquiah quipia calnechicoltlamachtiltequitl, campa quinceliah tlen cehcanoc coneh ehuanih noponah quintlamacah huan cochih iztoqueh 56,000 telchpocah huan ponah inmaco iztoqueh ome tlamachtianih tlen quintlaliah ni conemeh. No quiya iztoque ome tlamachtianih. Noquia tlapalehuia ipan caltlamachtilnechicoltequitl.
Momotlaliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In momotlaliztli ipan Chile ca ipampa xopatoltiliztli (ihuicpa in xiuhpohualli XX), chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, tenis, mapatoltiliztli, ihuan momotlacayotl itech tepozcuaitl. Nican ca ce autódromo, in Fórmula 1 huan quiquiuhpatoltiliztli.
Chile quipiya tlamahuichihuanih ipan momotlalcayotl quemeh: xopatiliztli, padel, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, taekwondo, tenis, atletismo, triatlón, aquizaliztli, neneloaliztli, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan.
No xiquitta[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Toquiliztequitl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tlahtolcaquiliztiloni[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Ohcequin necuazaloliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
![]() |
Ailhuicatl Pacífico | ![]() |
![]() |
![]() |
Ailhuicatl Pacífico | ![]() |
![]() | ||
![]() ![]() ![]() | ||||
![]() | ||||
Ailhuicatl Pacífico | Ailhuicatl Antartíco | ![]() |