Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 126.015 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Торинското платно — ленено платно со слика на еден човек за кој се претпоставува дека е Исус Христос, кој се чини дека бил физички трауматизиран при распетието. Таа се чува во кралската капела на катедралата „Св. Јован Крстител“ во Торино, Италија. Се верува дека тоа e крпата со која било обвиткано телото на Исус за време на неговиот погреб.

Сликата на платното е повеќе видлива кога е сликана во негатив одошто во природните бои. Негативната фотографија на сликите од платното била за прв пат проучена вечерта на 28 мај 1898 година кога ја сликал аматерскиот фотограф Секондо Пија. Тој добил дозвола да го слика платното додека било објавено за јавноста во Катедралата во Торино. Според Пија, само што не го пуштил апаратот од раце кога ја видел сликата со човечко лице на неа.

Платното е предмет на интензивна дебата помеѓу научниците, верниците, историчарите и писателите за тоа од кога постои платното, од каде потекнува и како е создаден ликот на самото платно. Од религиска гледна точка, во 1958 година Папата Пиј XII, заедно со Католичката црква, дека ликот е светото лице на Исус. Некои веруваат дека платното е покривката со која бил покриен Исус кога го поставиле во гробот. Скептичните луѓе веруваат дека ова платно е обична средновековна лажга, додека пак други тврдат дека ликот се создал по пат на природни хемиски реакции.

Врз платното биле извршени различни тестови. Тестирањата со радиојаглерод во 1988 година извршени од три независни тимови научници изјавиле дека платното е создадено во средновековието, околу 1300 години по смртта на Исус. По ова тестирање произлегле големи реакции за точноста на испитувањето, најмногу од Хери Е. Гов. Следните анализи биле објавени во 2005 година тврдат дека примероците кои ги зеле научниците не се од самото платно. Самото платно било оштетено од оган за време на средновековието, па според тоа анализите објавени во 2005 година посочуваат дека поради оганот на платното биле додадени јаглеродни материјали што резултирало со поголема радиојаглеродна материја. (Дознаје повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика на денот
Стариот дел на Клоѕко, југозападна Полска.
други избрани слики

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека во муслиманските верници палеле свеќи во Турбето на Синан Челеби (1493) на охридски Плаошник во знак на почит кон св. Климент Охридски бидејќи турбето било изградено на местото на неговата стара црква?
... дека според едно предание, Чинарот во Охрид е засаден од сесловенскиот просветител Климент Охридски?
... дека Бараково е единственото село во Пиринска Македонија вон денешната Благоевградска област?
...дека хемискиот елемент индиум (In) не е наречен по Индија, туку по бојата индиго која ја оддава при спектроскопско набљудување?
...дека морепловната мерка за брзина јазол доаѓа од броењето јазли на јаже кое се фрлало во водата?
...дека средновековното име на Дојран е Полин?
...дека островите Голем и Мал Диомид во Беринговиот Проток имаат временска разлика од 21 час и се во различен календарски ден, иако се на растојание од само 3,8 км?
... дека поскокот е најотровна змија во Македонија и цела Европа?
... дека најисточната точка во Европа е ’ртот Флисингски во архипелагот Нова Земја, Русија?
...дека молњата при удар достигнува темепратура од 30.000 келвини, петпати поголема од онаа на површината на Сонцето?
...дека островот Градиште во Тиквешкото Езеро е прогласен за културно наследство на Македонија поради остатоците од утврдената античка населба Град Тиквеш која се наоѓала на тоа возвишение?
...дека песната „Благуњо дејче, пожаранче“ ја опева неостварената љубов на Аце Абаџијата кон познатата убавица Благуња Ѓолова (1889 - 1956), родум од гостиварско Пожаране?
...дека Јужен Судан е најмладата држава во светот?
...дека скопската Саат-кула е првата саат-кула во Османлиското Царство, а нејзиниот часовник е донесен вo XVI век од новоосвоениот град Сигет во Унгарија?
...дека историскиот Насредин Оџа (1208 ― 1285) бил суфија кој живеел во Акшехир, Средна Анадолија?
...дека во Македонија традиционално се користеле кирилични бројки наместо подоцна воведените арапски?
...дека врвот Тумба на Беласица е тромеѓа помеѓу Вардарска, Егејска и Пиринска Македонија?

архива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 22 март 2022 г.

Настани:

238	Гордијан I и неговиот син Гордијан II се прогласени за римски цареви.
1312	Папа Климент V го укинува Темпларскиот ред, основан во 1118 година во Палестина.
1822	САД го забранува многуженството.
1879	Софија станува престолнина на новосоздаденото Кнежевство Бугарија.
1919	Унгарија станува советска република
1919	Воспоставена е првата меѓународна авионска линија меѓу Париз и Брисел.
1933	Отворен е концентрациониот логор Дахау.
1935	Персија официјално го променува своето име во Иран.
1943	Сите Евреи од Македонија кои беа собрани од страна на Бугарскиот окупатор во Монополот во Скопје беа транспортирани во логорот на смртта Треблинка, во Полска, во кој по извесно време беа ликвидирани од германските фашисти.
1945	Египет, Ирак, Јордан, Либан и Сирија во Каиро ја формираа Арапската лига.
1983	Хаим Херцог е избран за претседател на Израел.
1995	Космонаутот Валери Полаков се вратил од космосот, поставувајќи нов рекорд- 436 денови.
1996	Македонската академија на науките и уметностите е примена за член на Здружението на европските академиии.
2004	Духовниот водач на палестинското Исламско движење на отпорот (Хамас), шеикот Ахмед Јасин загина при израелски воздушен напад во Газа.
2004	Македонскиот премиер Бранко Црвенковски во Даблин ја предаде апликацијата за членство на Република Македонија во Европската Унија.
2009	Одржан првиот круг од Претседателските избори во Република Македонија.

Родени:

1459	Максимилијан I — германски крал и свет римски цар.
1876	Бора Станковиќ — српски писател.
1887	Чико Маркс — американски глумец.
1912	Карл Малден — американски глумец.
1923	Марсел Марсо — француски глумец.
1928	Вељко Булаиќ — хрватски и југословенски режисер.
1938	Тришо Стојановски — македонски писател и новинар.
1940	Лилјана Белева — македонски писател.
1941	Бруно Ганц — швајцарски глумец.
1943	Џорџ Бенсон — американски џез-гитарист.
1947	Џејмс Патерсон — американски писател.
1948	Андру Лојд Вебер — британски композитор.
1949	Џон Тошак — велшки фудбалер и тренер.
1950	Горан Бреговиќ — босански и југословенски музичар, член на рок-групата „Бјело Дугме“.
1953	Кенет Рогоф — американски економист и шаховски велемајстор.
1956	Ѓоре Јованоски — македонски фудбалер.
1957	Борис Домагој Билетиќ — хрватски писател.
1958	Жан Виденов — премиер на Бугарија.
1962	Владо Чапљиќ — босански и југословенски фудбалер.
1976	Рис Витерспун — американска глумица.
1978	Нинослав Константиновиќ — еден од учесниците во атентатот врз Зоран Ѓинѓиќ.
1980	Вели Мумин — македонски боксер.
1985	Енрико Гаспарото — италијански велосипедист.
1985	Мухамед Ал Анбар — фудбалер од Саудиска Арабија.
1985	Јакоб Фуглсанг — дански велосипедист.
1988	Жофре Суп — француски велосипедист.
1989	Патрик Винче — германски ракометар.
1989	Бен Кинг — американски велосипедист.

Починале:

752	Папа Захариј — римски папа од 10 декември 741.
1687	Жан Батист Лили — француски композитор.
1832	Јохан Волфганг Гете — германски писател.
1852	Огист Мармон — француски маршал.
1916	Фердинанд Фелнер — австриски архитект.
1955	Иван Шубашиќ — хрватски политичар и правник.
2001	Вилијам Хана — американски аниматор, продуцент и режисер на цртани филмови.
2004	Ахмед Јасин — водач на Хамас.
2005	Кензо Танге — јапонски архитект.
2006	Пјер Клостерман — истакнат пилот од Втората светска војна.
2022	Милован Витезовиќ — српски писател и универзитетски професор.

Празници:

1970	Ден на планетата Земја

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика ·
логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Европа · Јужна Америка · Азија · Африка · Северна Америка · Антарктик · Океанија

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.

Збратимени проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич