2017

20g - 21g - 22g
1960au 1970au 1980au 1990au 2000au - 2010au - 2020au 2030au 2040au 2050au 2060au
2012 2013 2014 2015 2016 - 2017 - 2018 2019 2020 2021 2022

---

Digwyddiadau

Yn ystod y flwyddyn, ni chynhwyswyd Llywodraeth Cymru (yn wahanol i'r UDP) yn nhrafodaethau Brexit. Gweler hefyd: Pêl-droed yng Nghymru 2016-17.

Ionawr

• 21 Ionawr - miloedd o ferched yn protestio yn erbyn Arlywydd UDA, Donald Trump.
• 29 Ionawr - Ymosodiad Dinas Québec, 2017

Chwefror

• Yn Chwefror agorwyd Carchar Berwyn EM yn Wrecsam, carchar a oedd yn dal dros 2,100 o garcharorion.
• 4 Chwefror - Dechreuad y Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2017
• 13 Chwefror - Cafodd Kim Jong-nam ei dargedu ym maes awyr Kuala Lumpur, Maleisia.

Mawrth

• 1 Mawrth - Dydd Gŵyl Dewi
• 8 Mawrth - Natalie Williams yn dod yn gyfarwyddwr ar Wasg Prifysgol Cymru.
• 22 Mawrth - Ymosodiad San Steffan: Cafodd car ei yrru'n fwriadol ar hyd y palmant ar Bont San Steffan, gan ladd tri pherson ac anafu nifer o gerddwyr, rhai ohonynt yn ddifrifol. Gyrrodd y troseddwr i mewn i Sgwâr y Senedd.
• 29 Mawrth - Llywodraeth y DU yn rhoi Erthygl 50 o Gytundeb y Gymuned Ewropeaidd ar waith; dyma gychwyn ar y broses o wahanu, sef Brexit.

Ebrill

• 6 Ebrill - UDA yn tanio 59 taflegryn tuag at maes awyr yn Syria i ddial am ymosodiad honedig o gemegolion; hyd at Gorffennaf 2017, ni chyflwynwyd unrhyw dystiolaeth fod arfau cemegol wedi'u tanio.
• 7 Ebrill - Ymosodiad lori Stockholm, Sweden

Mai

• 4 Mai - Etholiad cynghorau lleol yng Nghymru
• 12 Mai - Ymosodiad seibr (ransomware) yn effeithio tua 150 o wledydd, gan gynnwys yr NHS yn Lloegr
• 14 Mai - Emmanuel Macron yn dod yn Arlywydd Ffrainc.
• 22 Mai - Ymosodiad yn Arena Manceinion, Mai 2017; lladdwyd 23 o bobol ac anafwyd 59

Mehefin

• 1 Mehefin - Donald Trump yn cyhoeddi fod UDA yn tynnu'n ôl o'u hymrwymiad i Gytundeb Paris
• 8 Mehefin - Etholiad cyffredinol brys yn San Steffan
• 14 Mehefin - Tân Tŵr Grenfell yn Llundain
• 19 Mehefin - Ymosodiad Parc Finsbury, Mehefin 2017‎; lladdwyd un person ac anafwyd 10

Gorffennaf

• Canslodd Llywodraeth Prydain y cynlluniau i drydaneiddio lein rheilffordd Abertawe. Yr un pryd cyhoeddwyd eu bwriad i wario £6.6bn ychwanegol ar y linell rhwng Birmingham a Llundain.
• 7 Gorffennaf – pasiwyd Cytundeb i Atal Arfau Niwclaear (Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons) gan 122 allan o 193 o wladwriaethau'r Cenhedloedd Unedig.

Awst

• 17 Awst - Ymosodiad Barcelona, Awst 2017
• 21 Awst - Diffyg ar yr haul yn weladwy yn Unol Daleithiau America

Medi

• 5 Medi - Corwynt Irma yn ei anterth (Categori 5)
• 8 Medi - Corwynt Jose yn ei anterth (Categori 4)
• 18 Medi - Corwynt Maria yn ei anterth (Categori 5)

Hydref

• 1 Hydref
  • Refferendwm ynghylch annibyniaeth Catalwnia 2017
  • Cyflafan Las Vegas 2017
• 9 Hydref - Diwedd ar obaith Cymru i gyrraedd Cwpan y Byd Pêl-droed 2018, pan sgoriodd Iwerddon 1-0 yn erbyn Cymru
• 27 Hydref - Pleidleisiodd Llywodraeth Catalwnia dros wneud 'datganiad o annibyniaeth'

Tachwedd

• 3 Tachwedd - Mae Carl Sargeant yn golli ei swydd fel Ysgrifennydd Cymunedau a Phlant Llywodraeth Cymru yn dilyn honiadau am aflonyddu rhywiol.
• 5 Tachwedd - Cyflafan Sutherland Springs, UDA
• 14 Tachwedd - Dechreuad Coup d'état Simbabwe, 2017

Rhagfyr

• 6 Rhagfyr – UDA yn dynodi Jeriwsalem yn brifddinas Israel

Cerddoriaeth

Albymau

• Yws Gwynedd Anrheoli

Llyfrau

• Gweler Llenyddiaeth yn 2017

Teledu

• Un Bore Mercher

Marwolaethau

Ionawr

John Hurt

• 2 Ionawr - John Berger, 90, beirniad celf
• 8 Ionawr - Peter Sarstedt, 75, canwr
• 10 Ionawr - Oliver Smithies, 91, meddyg, biocemegydd a biolegydd
• 13 Ionawr - Antony Armstrong-Jones, 86, Iarll Snowdon
• 16 Ionawr - Eugene Cernan, 82, gofodwr
• 17 Ionawr - Renate Niethammer, 103, arlunydd
• 23 Ionawr - Gorden Kaye, 75, actor
• 25 Ionawr
  • Syr John Hurt, 77, actor
  • Mary Tyler Moore, 80, actores
• 26 Ionawr - Tam Dalyell, 84, gwleidydd
• 30 Ionawr - Marta Becket, 92, arlunydd
• 31 Ionawr - Deke Leonard, 72, cerddor

Chwefror

Hans Rosling

Dick Bruna

• 2 Chwefror
  • Shunichiro Okano, 85, pel-droediwr
  • Alma Redlinger, 92, arlunydd
• 4 Chwefror
  • Basil Hetzel, 94, meddyg
  • Kenneth Newman, 90, heddwas
• 5 Chwefror - Irma Adelman, 86, arlunydd
• 7 Chwefror - Hans Rosling, 68, meddyg ac ystadegydd
• 8 Chwefror - Peter Mansfield, 83, ffisegydd
• 10 Chwefror - Dahlov Ipcar, 99, arlunydd
• 13 Chwefror - Kim Jong-nam, 45, gwleidydd
• 16 Chwefror - Dick Bruna, 89, arlunydd ac awdur
• 17 Chwefror - Peter Skellern, 69, cerddor, canwr, actor a chyfansoddwr
• 21 Chwefror - Garel Rhys, 76, grywaidd
• 23 Chwefror - Derek Ibbotson, 84, gwleidydd
• 25 Chwefror
  • Elli Norkett, 20, chwaraewraig rygbi'r undeb
  • Lloyd Williams, 83, chwaraewr rygbi'r undeb
• 26 Chwefror - Gerald Kaufman, 86, gwleidydd
• 27 Chwefror
  • Joseph P. Clancy, 88, awdur
  • Roswitha Doerig, 87, arlunydd

Mawrth

Chuck Berry

Martin McGuinness

• 1 Mawrth
  • Dai Morgan Evans, 73, archaeolegydd
  • Paula Fox, 93, nofelydd
  • Yasuyuki Kuwahara, 74, pel-droediwr
• 2 Mawrth - Maria Velez, 81, arlunydd
• 9 Mawrth - Anna Tramontano, 59, mathemategydd
• 10 Mawrth
  • Glyn Tegai Hughes, 94, ysgolhaig a gwleidydd
  • John Surtees, 83, gyrrwr Fformiwla Un
• 13 Mawrth - Hiroto Muraoka, 74, pel-droediwr
• 16 Mawrth - James Cotton, 81, canwr a chyfansoddwr
• 17 Mawrth - Derek Walcott, 87, bardd
• 18 Mawrth - Chuck Berry, 90, canwr
• 21 Mawrth
  • Colin Dexter, 86, nofelydd
  • Martin McGuinness, 66, gwleidydd
• 25 Mawrth - Cuthbert Sebastian, 95, meddyg a gwleidydd
• 28 Mawrth - Gwilym Prys-Davies, 93, sosialydd

Ebrill

Magdalena Abakanowicz

• 1 Ebrill - Yevgeny Yevtushenko, 84, bardd
• 3 Ebrill - Dafydd Dafis, 58, actor
• 4 Ebrill - Natalja Michaylovna Rimasjevskaja, 85, gwyddonydd
• 6 Ebrill - Don Rickles, 90, actor a digrifwr
• 7 Ebrill
  • Joan Baker, 95, arlunydd a darlithydd
  • Tim Pigott-Smith, 70, actor
• 10 Ebrill - David Parry-Jones, 83, cyflwynydd teledu
• 16 Ebrill
  • Michael Bogdanov, 78, cyfarwyddwr theatr
  • Anna Dolinina, 94, gwyddonydd
• 20 Ebrill - Magdalena Abakanowicz, 86, arlunydd
• 23 Ebrill - Michael Williams, Barwn Baglan, 67, diplomydd
• 24 Ebrill - Robert M. Pirsig, 88, awdur ac athronydd
• 25 Ebrill - Aleksandra Saykina, 92, arlunydd
• 26 Ebrill - Jonathan Demme, 73, cyfarwyddwr ffilm

Mai

Rhodri Morgan

• 12 Mai - Mauno Koivisto, 93, Arlywydd y Ffindir
• 13 Mai - John Cygan, 63, actor a chomediwr
• 14 Mai - Powers Boothe, 68, actor
• 15 Mai - Ian Brady, 79, llofruddwr gyfresol
• 17 Mai - Rhodri Morgan, 77, gwleidydd
• 21 Mai - Jean E. Sammet, 89, mathemategydd
• 22 Mai - Denys Johnson-Davies, 94, cyfieithydd a llenor
• 23 Mai - Syr Roger Moore, 89, actor
• 24 Mai - Isabelle Rapin, 89, gwyddonydd
• 25 Mai - Alistair Horne, 91, hanesydd a llenor
• 26 Mai - Zbigniew Brzezinski, 89, gwleidydd
• 27 Mai - Gregg Allman, 69, cerddor
• 28 Mai
  • David E. Kuhl, 87, meddyg a gwyddonydd
  • John Noakes, 83, cyflwynydd teledu
• 29 Mai - Manuel Noriega, 83, unben Panama rhwng 1983 a 1989
• 31 Mai - Tino Insana, 69, actor

Mehefin

Helmut Kohl

Simone Veil

• 2 Mehefin - Peter Sallis, 96, actor
• 4 Mehefin - Babatunde Osotimehin, 68, meddyg a gwleidydd
• 5 Mehefin - Helen Dunmore, 64, bardd a nofelydd
• 6 Mehefin
  • Vin Garbutt, 69, canwr ac cerddor
  • Adnan Khashoggi, 81, dyn busnes
• 9 Mehefin - Adam West, 88, actor
• 12 Mehefin - Donald Winch, 82, hanesydd economaidd
• 16 Mehefin - Helmut Kohl, 87, Canghellor yr Almaen
• 19 Mehefin - Brian Cant, 81, actor
• 27 Mehefin
  • Geri Allen, 60, pianydd jazz
  • Michael Bond, 91, awdur plant
• 29 Mehefin - Iris Jones, 82, actores a chyflwynydd
• 30 Mehefin
  • Barry Norman, 83, beirniad ffilm
  • Simone Veil, 89, gwleidydd

Gorffennaf

Maryam Mirzakhani

• 2 Gorffennaf - Tony Bianchi, 65, awdur
• 7 Gorffennaf - Pierrette Bloch, 89, arlunydd
• 8 Gorffennaf - Elsa Martinelli, 82, actores a fodel
• 13 Gorffennaf - Liu Xiaobo, 61, actifydd
• 14 Gorffennaf - Maryam Mirzakhani, 40, mathemategydd
• 15 Gorffennaf
  • Elwyn Jones, 79, canwr
  • Martin Landau, 89, actor
• 16 Gorffennaf - George A. Romero, 77, cyfarwyddwr ffilm
• 18 Gorffennaf - Shigeaki Hinohara, 105, meddyg ac awdur
• 20 Gorffennaf - Chester Bennington, 41, cerddor a chanwr
• 21 Gorffennaf - Jon van Rood, 91, meddyg a biolegydd
• 25 Gorffennaf - Hywel Bennett, 73, actor
• 31 Gorffennaf - Jeanne Moreau, 89, actores

Awst

Bruce Forsyth

• 3 Awst - Robert Hardy, 91, actor
• 4 Awst - David James Bowen, 91, ysgolhaig
• 8 Awst
  • Glen Campbell, 81, canwr
  • Barbara Cook, 89, cantores
  • Cathleen Synge Morawetz, 94, mathemategydd
• 11 Awst - Susan Brown, 80, mathemategydd
• 13 Awst - Gethin Thomas, 49, digrifwr a chynhyrchydd
• 18 Awst
  • Duncan Bush, 71, bardd ac awdur
  • Robin Griffith, 78, actor
  • Syr Bruce Forsyth, 89, digrifwr a chyflwynydd teledu
  • Don Shepherd, 90, cricedwr
• 19 Awst - Brian Aldiss, 92, nofelydd
• 20 Awst
  • Colin Meads, 81, chwaraewr rygbi
  • Jerry Lewis, 91, actor a comediwr
• 31 Awst - Abdullah Alkhamesi, 76, meddyg

Medi

Jake LaMotta

• 1 Medi - Cormac Murphy-O'Connor, 85, cardinal
• 3 Medi - Walter Becker, 67, cerddor
• 6 Medi
  • Kate Millett, 82, awdures ffeminist
  • Lotfi A. Zadeh, 96, mathemategydd, cyfrifiadurwr a pheirianydd
• 8 Medi - Don Williams, 78, canwr gwlad
• 11 Medi - Peter Hall, 86, cyfarwyddwr ffilm, opera a theatr
• 19 Medi - Jake LaMotta, 95, paffiwr
• 25 Medi
  • Elizabeth Dawn, 77, actores
  • Anthony Booth, 85, actor
  • Aneurin Jones, 87, arlunydd
• 27 Medi - Hugh Hefner, 91, dyn busnes
• 28 Medi - Benjamin Whitrow, 80, actor
• 29 Medi - Ludmila Belousova, 81, sglefwraig ffigyrau

Hydref

Tom Petty

Fats Domino

• 2 Hydref - Tom Petty, 66, canwr
• 3 Hydref
  • Rodney Bickerstaffe, 72, arweinydd undeb llafur
  • Jalal Talabani, 83, Arlywydd Irac
• 4 Hydref
  • Liam Cosgrave, 97, Taoiseach Iwerddon
  • J. Gwynn Williams, 93, hanesydd ac academydd
• 6 Hydref
  • Ralphie May, 45, actor a chanwr
  • Ksenija Aleksandrovna Semjonova, 98, gwyddonydd
• 14 Hydref - Marian Cannon Schlesinger, 105, arlunydd
• 16 Hydref
  • Sean Hughes, 51, actor a comediwr
  • Daphne Caruana Galizia, 53, newyddiadurwraig
  • Roy Dotrice, 94, actor
• 17 Hydref - Danielle Darrieux, 100, actores a cantores
• 24 Hydref
  • Fats Domino, 89, canwr
  • Patricia Llewellyn, 54, cyflwynydd a chyfarwyddwr teledu

Tachwedd

Carl Sargeant

David Cassidy

• 7 Tachwedd - Carl Sargeant, 49, gwleidydd
• 8 Tachwedd - Antonio Carluccio, 80, cogydd
• 12 Tachwedd - Jamie MacDonald, 26, jiwdoka
• 15 Tachwedd
  • Keith Barron, 83, actor
  • Glenys Mair Lloyd, 76, awdures
• 18 Tachwedd - Malcolm Young, 64, cerddor
• 19 Tachwedd - Jana Novotna, 49, chwaraewraig tenis
• 21 Tachwedd
  • Rodney Bewes, 79, actor
  • David Cassidy, 67, actor a chanwr
  • Iola Gregory, 71, actores
• 22 Tachwedd
  • Dmitri Hvorostovski, 55, canwr opera
  • Robert Maynard Jones, 88, llenor ac ysgolhaig
  • Aina Blinkena, 88, gwyddonydd
• 29 Tachwedd - Mary Lee Woods, 93, mathemategydd
• 30 Tachwedd
  • Harold Carter, 92, daearyddwr dynol
  • Jim Nabors, 87, actor

Rhagfyr

Johnny Hallyday

Heinz Wolff

• 4 Rhagfyr
  • Shashi Kapoor, 79, actor
  • Christine Keeler, 75, model
  • Gabriella Morreale de Castro, 87, gwyddonydd
  • Ali Abdullah Saleh, 75, Arlywydd Iemen
• 5 Rhagfyr
  • Johnny Hallyday, 74, cerddor roc
  • Michael, brenin Rwmania, 96
  • Meic Povey, 67, actor, sgriptiwr a chyfarwyddwr
• 10 Rhagfyr - Max Clifford, 74, swyddog cyfoeddusrwydd
• 11 Rhagfyr - Keith Chegwin, 60, actor a chyflwynydd teledu
• 15 Rhagfyr - Heinz Wolff, 89, gwyddonydd a chyflwynydd teledu
• 28 Rhagfyr
  • Bronwen Astor, 87, model
  • Rose Marie, 94, actores
• 30 Rhagfyr - Hildegard Peters, 94, arlunydd

Rhai Cymry a fu farw yn 2017

Rhestr Wicidata:

Diweddarwch y rhestr nawr | WQS | Chwiliwch am ddelweddau

Portread	Rhif	enw llawn	enw cyntaf	galwedigaeth	rhyw	alma mater	dyddiad geni	dyddiad marw	man geni
	1	Garel Rhys		ysgrifennwr	gwrywaidd	Prifysgol Abertawe Prifysgol Birmingham	1940-02-28	2017-02-21	Abertawe
	2	Ken Oakley	Ken	pêl-droediwr	gwrywaidd		1929-05-09	2017-03	Rhymni
	3	Gordon Thomas	Gordon	newyddiadurwr awdur ffeithiol ysgrifennwr	gwrywaidd	Bedford Modern School	1933-02-21	2017-03-03	Cymru
	4	Dafydd Dafis	Dafydd	actor cerddor	gwrywaidd	Ysgol Morgan Llwyd	1958-09-01	2017-04-03	Rhosllannerchrugog
	5	John Devine	John	pêl-droediwr	gwrywaidd		1933-07-09	2017-05	Lerpwl
	6	Bernard Hœpffner	Bernard	ysgrifennwr cyfieithydd	gwrywaidd		1946-06-08	2017-05-06	Strasbwrg
	7	Rhodri Morgan	Rhodri	gwleidydd	gwrywaidd	Coleg Sant Ioan Prifysgol Harvard Ysgol Gynradd Radyr	1939-09-29	2017-05-17	Caerdydd
	8	Noel Kinsey	Noel	pêl-droediwr	gwrywaidd		1925-12-24	2017-05-20	Treorci
	9	Don Shepherd	Don	cricedwr	gwrywaidd	Ysgol Gowerton	1927-08-12	2017-08-18	Port Einon
	10	Carl Sargeant	Carl	gwleidydd	gwrywaidd		1968-07-27	2017-11-07	Llanelwy

Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gwobrau Nobel

• Ffiseg: Rainer Weiss, Barry Barish a Kip Thorne
• Cemeg: Jacques Dubochet, Joachim Frank a Richard Henderson
• Meddygaeth: Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash a Michael W. Young
• Llenyddiaeth: Kazuo Ishiguro
• Economeg: Richard Thaler
• Heddwch: ICAN (International Campaign to Abolish Nuclear Weapons)

Eisteddfod Genedlaethol (Môn)

• Cadair: Osian Rhys Jones
• Coron: Gwion Hallam
• Medal Ryddiaeth: Sonia Edwards, Rhannu Ambarél
• Gwobr Goffa Daniel Owen: dim gwobr

Gweler hefyd

• Llenyddiaeth yn 2017