మొదటి పేజీ

వికీపీడియాకు స్వాగతం!

వికీపీడియా ఎవరైనా రాయదగిన స్వేచ్ఛా విజ్ఞాన సర్వస్వము. ఇక్కడ సమాచారాన్ని వాడుకోవటమే కాదు, ఉన్న సమాచారంలో అవసరమైన మార్పుచేర్పులు చెయ్యవచ్చు, కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చవచ్చు. ప్రస్తుతం తెలుగు వికీపీడియాలో 75,418 వ్యాసాలున్నాయి. పూర్తి గణాంకాలు చూడండి.

ఖాతా వలన లాభాలు లాగిన్ పేజీ ఎలా తోడ్పడవచ్చు?

ప్రయోగశాల సహాయ కేంద్రం రోజుకొక చిట్కా

ఈ వారపు వ్యాసం చాద్ చాద్ (ఆంగ్లం: Chad) మధ్య ఆఫ్రికా లోని ఒక భూపరివేష్టిత దేశం. అధికారిక నామం చాద్ గణతంత్రం ("రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చాద్"). ఉత్తరాన లిబియా, తూర్పున సుడాన్, దక్షిణంగా సెంట్రల్ ఆఫ్రికన్ రిపబ్లిక్, వాయువ్యంగా కామెరూన్, నైజీరియా, పశ్చిమంగా నైగర్ దీనికి సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. ఇక్కడి జనాభా సుమారు 1.60 కోట్లు. ఇందులో 16 లక్షలమందికి పైగా రాజధాని అంజమేనా నగరంలో నివసిస్తున్నారు. చాద్ ను పలు ప్రాంతాలుగా విభజించవచ్చు. ఉత్తరాన ఎడారి ప్రాంతం, మధ్యలో ఉష్ణమండల సహేలియన్ ప్రాంతం, దక్షిణాన సారవంతమైన సుడాన్ సవన్నా ప్రాంతం ఉన్నాయి. ఆఫ్రికాలోని రెండవ అతిపెద్ద సరస్సు అయిన చాద్ పేరు మీదుగా ఈ దేశానికా పేరు వచ్చింది. చాద్ సరస్సు ఆఫ్రికాలోనే అతిపెద్ద తడి ప్రాంతం. చాద్ అధికార భాషలు అరబిక్, ఫ్రెంచి. ఇక్కడ సుమారు 200కి పైగా జాతుల, భాషల వారు నివసిస్తున్నారు. ఇస్లాం (51.8%), క్రైస్తవం (44.1%) ఇక్కడ ప్రధానంగా ఆచరించే మతాలు. సా.పూ 7వ సహస్రాబ్ది మొదట్లో ఇక్కడ మానవులు నివసించారు. సా.పూ 1వ సహస్రాబ్దిలో సహేలియన్ భూభాగంలో అనేక చిన్న రాజ్యాలు ఏర్పడి కొంతకాలానికి అంతరించి పోయాయి. వీరంతా ఈ ప్రాంతం గుండా వెళ్ళే సహారా రవాణా మార్గాలను నియంత్రించడానికి ప్రయత్నించారు. 1920 లో దీనిని ఫ్రాన్స్ ఆక్రమించి తమ ఫ్రెంచి ఈక్విటోరియల్ ఆఫ్రికా వలస ప్రాంతంలో భాగం చేసుకున్నది. 1960 లో ఫ్రాంకోయిస్ టొంబల్‌బయె నాయకత్వంలో ఈ దేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చింది. ఉత్తర భాగంలో ముస్లింలలో ఇతని విధానాల పట్ల వచ్చిన వ్యతిరేకత వల్ల 1965 లో అంతర్యుద్ధం ఏర్పడింది. 1979 లో విప్లవకారులు అప్పటి పాలనను అంతం చేశారు కానీ అధికారం కోసం అంతర్గతంగా కుమ్ములాటలు మొదలయ్యాయి. హిసేనీ హబ్రి వచ్చి ఈ పరిస్థితిని చక్కదిద్ది అధికారంలోకి వచ్చాడు. 1978 లో చాద్ లిబియా మధ్య యుద్ధం వచ్చింది. అప్పుడు ఫ్రాన్స్ కలుగ జేసుకుని 1987 సంవత్సరంలో ఈ యుద్ధాన్ని అణిచివేసింది. 1990 హబ్రిని అతని కింద పనిచేసే సైనికాధికారి ఇద్రిస్ దెబీ పడగొట్టి అధికారంలోకి వచ్చాడు. 1991 లో సరికొత్తగా చాద్ నేషనల్ ఆర్మీ ఏర్పాటయింది. 2003 నుంచి సుడాన్ తో ఏర్పడ్డ సరిహద్దు విబేధాల వల్ల ఆ దేశం నుంచి వలస వచ్చిన వారితో ఈ దేశం మరిన్ని కష్టాల్లో పడింది. చాద్ రాజ్యాంగంలో అనేక పార్టీలకు అవకాశం ఉన్నా దెబీ విధానాలతో ప్రతిపక్షాలకు సరైన అవకాశం లేకుండా పోయింది. 2021 ఏప్రిల్ లో దెబీని కొంతమంది విప్లవ కారులు చంపేయడంతో అతని కుమారుడు మహమత్ దెబీ, సైన్యాధికారులతో కలిసి మధ్యంతర సంఘం ఏర్పాటు చేసి నేషనల్ అసెంబ్లీని రద్దు చేసి తాత్కాలిక ప్రభుత్వాన్ని నడుపుతున్నాడు. చాద్ దీర్ఘకాలంగా అనేక రాజకీయ పోరాటాల మధ్య హింసను ఎదుర్కొన్నది. మానవ అభివృద్ధి సూచీ ప్రకారం అట్టడుగు స్థాయిలో ఉన్నది. 2003 నుంచి ఈ దేశంలో ముడి చమురు నిక్షేపాలు కనుగొని వాటి వ్యాపారం ప్రారంభించారు. అంతకుమునుపు వీరు ఎక్కువగా పత్తి ఎగుమతి చేసేవారు. మానవ హక్కుల ఉల్లంఘన కూడా ఈ దేశంలో ఎక్కువగా ఉన్నది. (ఇంకా…) మీకు తెలుసా? వికీపీడియా లోని కొత్త వ్యాసాల నుండి ... భారత మాజీ క్రికెటర్ మనోజ్‌ తివారి పశ్చిమ బెంగాల్ యువజన క్రీడాశాఖా మంత్రిగా పనిచేస్తున్నాడనీ! ... శబరిమల అయ్యప్పస్వామి దేవస్థానానికి వెళ్ళే భక్తులు చాలామంది మకర జ్యోతి దర్శనానికి వెళతారనీ! ... ఆన్‌లైన్ మీటింగ్ లు నిర్వహించగలిగే జూమ్ ఉపకరణం కోవిడ్ మహమ్మారి సమయంలో గణనీయమైన పెరుగుదల సాధించిందనీ! ... కోల్‌కత లోని నేతాజీ భవన్ స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు సుభాష్ చంద్రబోస్ నివాస స్థానమనీ! ... కంగానీ వ్యవస్థ బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ సమయంలో ఏర్పడ్డ కార్మిక నియామక వ్యవస్థ అనీ!

చరిత్రలో ఈ రోజు మార్చి 8: నార్ల తాతారావు అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం 1897: భారతీయ చిత్రకారుడు దామెర్ల రామారావు జననం (మ.1925). 1907: భారత స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడు, గాంధేయవాది కొమ్మారెడ్డి సూర్యనారాయణ జననం. (మ.1995) 1917: విద్యుత్తు రంగ నిపుణుడు నార్ల తాతారావు జననం (మ.2007). (చిత్రంలో) 1921: ఉర్దూ కవి, బాలీవుడ్ గేయ రచయిత సాహిర్ లుధియానవి జననం (మ.1980). 1934: తమిళ రచయిత, సాహిత్య అకాడమీ అవార్డుల గ్రహీత ఎం. ఎల్. తంగప్ప జననం.(మ.2018) 1974: ఫ్రాన్సు రాజధాని పారిస్ లో చార్లెస్-డి-గాల్ విమానాశ్రయం ప్రారంభం. 2012: తెలుగు సినిమా నటి రాధాకుమారి మరణం. 2015: సీనియర్ జర్నలిస్ట్, ఔట్‌లుక్ ఎడిటోరియల్ చైర్మన్ వినోద్ మెహతా మరణం. ఈ వారపు బొమ్మ మామిడి పూత, ఉగాది సమయంలో మామిడి చెట్లు పూతకు వస్తాయి. ఫోటో సౌజన్యం: Yann

మార్గదర్శి

ఆంధ్రప్రదేశ్ పుణ్యక్షేత్రాలు  · దర్శనీయ స్థలాలు  · జిల్లాలు  · మండలాలు  · గ్రామాలు  · నదులు  · జానపద కళారూపాలు  · చరిత్ర  · వ్యక్తులు     భారతదేశం రాష్ట్రాలు, ప్రాంతాలు  · చరిత్ర  · భారతీయ భాషలు  · భారతీయ నృత్యరీతులు  · భారతీయులు  · భారతదేశపు పర్యాటక ప్రదేశాలు     విజ్ఞానం , సాంకేతికం జీవ శాస్త్రము  · వృక్ష శాస్త్రం  · జంతు శాస్త్రం  · శరీర నిర్మాణ శాస్త్రం  · వైద్య శాస్త్రం  · భౌతిక శాస్త్రం  · రసాయన శాస్త్రం  · ఖగోళ శాస్త్రం  · గణితం  · కంప్యూటరు     భాష , సమాజం భాష  · కులాలు‎  · తెగలు‎  · మతాలు  · ప్రాచీన నాగరికతలు‎  · రాజకీయం‎  · ప్రజా ఉద్యమాలు‎  · విద్య‎  · వృత్తులు‎  · సామాజిక సిద్ధాంతాలు‎

తెలంగాణ పుణ్యక్షేత్రాలు  · దర్శనీయ స్థలాలు  · జిల్లాలు  · మండలాలు  · గ్రామాలు  · నదులు  · జానపద కళారూపాలు  · చరిత్ర  · వ్యక్తులు     ప్రపంచం దేశాలు  · వారసత్వ ప్రదేశాలు  · ప్రపంచ ప్రసిద్ధులు  · దేశాల జాబితాలు  · ప్రపంచ పర్యాటక ప్రదేశాలు     క‌ళలు , ఆటలు కళలు  · సినిమా  · చిత్రలేఖనం  · నటన  · నృత్యం  · సంగీతం  · సాహిత్యం  · కళాకారులు  · క్రీడాకారులు     విశేష వ్యాసాలు ఈ వారం వ్యాసాలు  · చదవదగిన వ్యాసాలు  · వినగలిగే వ్యాసాలు  · పెద్ద వ్యాసాలు  · అధిక వర్గాలలో చేరిన వ్యాసాలు

భారతీయ భాషలలో వికీపీడియా

অসমীয়া (అస్సామీ) – बोडो (బోడో) – भोजपुरी (భోజపురీ) – বাংলা (బెంగాలీ) – বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী (విష్ణుప్రియా మణిపూరి) – डोगरी (డోగ్రీ) – English (ఆంగ్లం) – कोंकणी (కొంకణి) – ગુજરાતી (గుజరాతీ) – हिन्दी (హిందీ) – ಕನ್ನಡ (కన్నడం) – कश्मीरी (కశ్మీరీ) – मैथिली (మైథిలీ) – മലയാളം (మలయాళం) – मराठी (మరాఠీ) – नेपाली (నేపాలీ) – ଓଡ଼ିଆ (ఒడియా) – ਪੰਜਾਬੀ (పంజాబీ) – Pāḷi (పాళీ) – संस्कृत (సంస్కృతం) – ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ (సంతాలి) – سنڌي (సింధి) – தமிழ் (తమిళం) – اردو  (ఉర్దూ)

సోదర ప్రాజెక్టులు:

కామన్స్  ఉమ్మడి వనరులు

వికీసోర్స్  మూలములు

వికీడేటా  వికీడేటా

వికీబుక్స్  పాఠ్యపుస్తకములు

విక్షనరీ  శబ్దకోశము

వికీకోట్  వ్యాఖ్యలు

మెటా-వికీ  ప్రాజెక్టుల సమన్వయము

ఈ విజ్ఞానసర్వస్వం గానీ, దీని సోదర ప్రాజెక్టులు గానీ మీకు ఉపయోగకర మనిపించినట్లయితే, దయచేసి వికీమీడియా ఫౌండేషన్‌కు సహాయం చెయ్యండి. మీ విరాళాలు ప్రాథమికంగా సర్వర్ సామాగ్రి కొనుగోలు చేయటానికి, వికీ ప్రాజెక్టులపై అవగాహన పెంపొందించడానికీ ఉపయోగిస్తారు.