Wikipedia:Pagina principala

Bainvegni tar la Vichipedia rumantscha, l'enciclopedia libra a la quala mintgin po contribuir – ils emprims pass èn fitg simpels!

Oz è mardi, ils 14 da december 2021 e nus avain actualmain 3’721 artitgels.

Geografia  Istorgia  Sport

Scienzas  Religiun  Politica

Persunas  Cultura ed art  Linguistica

Grischun  Svizra  Lingua rumantscha

Tut ils artitgels Artitgels recumandads Artitgels tenor idiom

Artitgel da l’emna Il luf (Canis lupus) è il pli grond animal da rapina or da la famiglia dals chauns (Canidae). Lufs vivan per ordinari en stirpas; en la lingua da mintgadi discurr’ins en quest connex da trieps. La preda principala en la gronda part dal territori da derasaziun furman animals ad ungla mez gronds fin gronds. Dapi il pleistocen tardiv era il luf derasà en furma da pliras sutspezias en tut l’Europa, en vastas parts da l’Asia, inclusiv la Peninsla Araba ed il Giapun, sco er en l’America dal Nord. En l’Europa Centrala èn ils lufs vegnids persequitads sistematicamain dapi il 15avel tschientaner. En il 19avel tschientaner als aveva l’uman decimà tras chatscha en quasi tut ses territoris da derasaziun en tut il mund; en l’Europa dal Vest ed Europa Centrala era el bunamain vegnì extirpà ed en il Giapun schizunt dal tuttafatg. Dapi la fin dal 20avel tschientaner vegn il luf protegì en blers pajais ed ils effectivs sa revegnan puspè, e quai malgrà ch’i dat vinavant persecuziuns illegalas. Er en Svizra èn returnads dapi ils onns 1990 singuls lufs; in emprim triep è sa furmà il 2012. Il luf tutga tar ils pli enconuschents animals da rapina; da vegl ennà gioga el in’impurtanta rolla en ils mitus e las paraulas da blers pievels. Dal luf derivan ultra da quai tut ils chauns.  » Leger vinavant Anteriurs artitgels da l'emna Maletg da l’emna La locomotiva RhB ABe 4/4 II sin la lingia dal Bernina durant ils onns otganta. Foto: Alain Gavillet Anteriurs maletgs da l'emna Dapli rumantsch en la rait Il suandant è ina survista da purschidas rumantschas sin Internet. Pledari Grond online (rumantsch-tudestg) chattà.ch Lexicon Istoric Retic Radio e Televisiun Rumantscha Lia Rumantscha Giuventetgna Rumantscha (GiuRu) Punts, la gasetta giuvna Pledari rumantsch, talian, franzos, englais, tudestg Crestomazia Retorumantscha Digitala Tut davart software rumantscha

Davart Vichipedia Vichipedia è in'enciclopedia online, cooperativa e gratuita. Disponibla en passa 280 linguas, tracta Vichipedia temas tipics per enciclopedias, ma era tals preschents en almanacs, lexicons geografics e publicaziuns spezialisadas. Vichipedia è libramain modifitgabla, vul dir che mintgin po contribuir als artitgels gia existents u crear novs. Mintga cuntegn vegn publitgà sut la licenza Creative Commons CC-BY-SA e po perquai vegnì copià e reutilisà sch'ils cundiziuns da la licenza vegnan observadas. Participaziun Vuls ta participar? Legia las pretensiuns minimalas per artitgels; la registraziun è recumandada ma betg obligatorica. Vuls empruvar? Has basegn d'agid? Legia las instrucziuns u tschenta ina dumonda en la pinta. Gida a scriver e meglierar ils artitgels che mintga Vichipedia duai aver. ils 100 artitgels vitals. Projects accumpagnants Wikimedia Commons Collecziun da datotecas multimedialas Wikisource Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource multiling Wikisource Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource talian Wikibooks Cudeschs Wikispecies Inventari da spezias Meta-Wiki Coordinaziun tranter tut ils projects da Wikimedia Translatewiki Translaziun da l'interfatscha d'utilisader per rumantsch Wikidata Banca da datas universala