Romanya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Romanya
România
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Romanya haritadaki konumu
Başkent
ve en büyük şehir
Bucharest-Coat-of-Arms.png Bükreş 
44°25′K 26°06′D / 44.417°K 26.100°D / 44.417; 26.100
Resmî diller Rumence1
Etnik gruplar
Hükûmet Üniter, yarı başkanlık sistemli cumhuriyet
Klaus Iohannis
• Başbakan
Florin Cîțu
Tarihçe  
• Bağımsızlık ilanı
9 Mayıs 1877
• Tanınma
13 Temmuz 1878
Yüzölçümü
• Toplam
238.391 km2 (92.043 sq mi) (83.)
• Su (%)
3
Nüfus
• 2020 tahminî
19.317.984[1]
• 2011 sayımı
20.121.641[2]
GSYİH (SAGP) 2021 tahminî
• Toplam
636,481 milyar $ (36.)
• Kişi başına
32.950 $ (44.)
GSYİH (nominal) 2021 tahminî
• Toplam
289,130 milyar $ (44.)
• Kişi başına
14.968 $ (51.)
Gini (2019) 34.8
orta
İGE (2019) artış 0.828
çok yüksek · 49.
Para birimi Rumen leyi (RON)
Zaman dilimi UTC+2 (DAS)
• Yaz (YSU)
UTC+3 (DAYS)
Telefon kodu 40
İnternet alan adı .ro4
Resmî site
gov.ro
1 Macarca, Almanca, Türkçe, Kırım Tatarcası, Yunanca, Romca, Hırvatça, Makedonca, Ukraynaca, Sırpça dilleri ülkenin ilgili bölgesinde resmîdir.

Romanya (Rumence: [ro.mɨˈni.a] Bu ses hakkındaRomânia , Transkripsiyon: Romıniya), Orta Avrupa'nın güney doğusunda, Balkan Yarımadası'nın kuzeyinde bulunan bir ülke. Ülke kuzeyde ve kuzeydoğuda Ukrayna, kuzeydoğuda Moldova, kuzeybatıda Macaristan, güneybatıda Sırbistan, güneyde Bulgaristan ile komşudur. Ayrıca ülkenin doğuda Karadeniz'e kıyısı vardır.[3]

Avrupa Birliği üyesi olan ülke birlik ülkeleri içinde 7. büyük yüz ölçümü,[4] 9. büyük nüfusa sahiptir.[4][5] Ülkenin başkenti ve en büyük kenti konumundaki Bükreş, yaklaşık 2,2 milyon nüfusu ile Avrupa Birliği'nin en büyük 4. kentidir.[6] Erdel bölgesinin büyük kentlerinden Sibiu, 2007 Avrupa Kültür Başkenti seçilmiştir.[7]

Romanya, Avrupa Birliği[8][9], Frankofon[10], Latin Birliği[11], Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı[12], Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü[13] gibi uluslararası kuruluşlara üyedir.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke adı olan Romanya, Latince Romanus'tan (Romalı) gelir.[14][15]

Rumenler adları hakkında şunları söylemiştir; adları Romanus'un (Rumence: Român/Rumân) 16. yüzyılda Erdel, Moldova ve Eflak'ı gezen İtalyan hümanistleri de içine alan bir grup yazar tarafından işaret edilen bir türevidir.[16][17][18][19]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazıklı Voyvoda Vlad
Romanya'nın toprakları (1859-2010)

Romanya, Avrupa'nın en eski insan fosillerinin keşfedildiği ülkedir.[20] 2002 yılında Romanya'nın batısındaki bir mağarada keşfedilen (Kemikli Mağara Rumence: Peştera cu Oase) bu fosillerin 42.000 yıl öncesine ait olduğu tahmin edilmektedir. Romanya topraklarında kurulan ilk devlet Trakların kurduğu Daçya Krallığıdır. Bu devlet 101-107 yılları arasında Roma İmparatoru Trajan'ın orduları tarafından işgal edilerek Roma İmparatorluğu'nun bir eyaleti haline geldiler. Roma İmparatorluğu'nun çökmesinden sonra bu topraklar Gotlar, Hunlar, Avarlar, Slavların istilasına uğradı. 9.-11. yüzyıllar arasında Birinci Bulgar Devleti'nin bir parçası haline geldi. Bu dönemi Macar, Peçenek, Kuman ve Tatar istilaları izledi.

Rumenler tarihte ilk defa 14. yüzyılda kendilerine ait devletler kurmayı başardılar. Bu devletler 1310 yılında I. Basarab tarafından kurulmuş Eflak Beyliği ve 1352 yılında Dragoş tarafından kurulmuş Boğdan Beyliği'dir. Günümüzdeki Romanya'nın bir parçası olan Erdel ise 10-16. yüzyıllar arasında Macaristan Krallığı'nın bir parçasıydı. 15. ve 16. yüzyıllarda bu üç ülke de Osmanlı Devleti'nin himayesi altına girdiler. Osmanlı döneminde Eflak ve Boğdan tampon devletlerdi. Osmanlılara vergi verir, savaşlarda asker yardımı yaparlardı. Beyliklerin voyvodaları Rumen soyluları arasından Osmanlı padişahı tarafından atanırdı. Ayrıca bu beylikler İstanbul'un yiyecek ihtiyacını karşılamakta önemli bir rol oynarlardı. Ancak Osmanlılar Romanya'yı hiçbir zaman tamamıyla ilhak etmediler. Bükreş ve Yaş gibi büyük Romanya şehirlerinde sık sık Osmanlı vatandaşlarına rastlandıysa da oranları azdı. Bu şehirler hiçbir zaman Sofya, Belgrad, Selanik veya Üsküp gibi Osmanlı karakteri kazanmadı. 18. yüzyıla kadar Eflak ve Boğdan'ın voyvodaları Rumenlerin arasından seçilirdi. 18. yüzyılda ise Fenerli Rumlar arasından seçildiler. Bu durum 1826 yılında Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanmasına kadar devam etti.

Osmanlılar 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nı kaybedince 1821 yılında Rusya'yla Bükreş Antlaşması'nı imzalayarak Besarabya'yı Rusya'ya bırakmak zorunda kaldılar. Besarabya, Boğdan'ın Prut Nehri'nin doğusunda kalan kısmıydı. Bu anlaşma Boğdan'ı ikiye bölmüş oldu. 93 Harbi'nde Osmanlıların Ruslar karşısında aldıkları yenilgiden sonra 1878 yılında yapılan Berlin Antlaşması'yla Eflak ve Boğdan Osmanlı Devleti'nden bağımsızlıklarını kazanarak Romanya adı altında birleştiler. Ancak Rusya 1821 yılında ele geçirdiği Besarabya'yı geri vermedi. Bu bölge daha sonra SSCB'nin Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti haline gelecekti.

1881 yılında Romanya Krallığı ilan edildi. Alman Hohenzollern Hanedanından Prens Karl Eitel Friedrich Zephyrinus Ludwig Romanya kralı olarak I. Carol adını aldı. Romanya I. Dünya Savaşı'na İtilaf Devletlerinin yanında (Osmanlılara karşı) katılarak savaştan karlı çıktı ve Avusturya-Macaristan'dan Erdel bölgesini aldı. Ancak II. Dünya Savaşı'nda taraf değiştirip Nazi Almanyası'nın yanında yer alarak faşizme yöneldi. 1944 yılında Kızıl Ordu Romanya'yı işgal etti. 1947 yılında komünist Romanya Halk Cumhuriyeti ilan edildi. 1967 yılında Nicolae Ceauşescu iktidarı ele geçirdi. Romanya'nın devlet başkanı oldu. 1989 yılında Romanya Devrimi'yle Ceauşescu iktidarı son buldu. Ceauşescu ve karısı alelacele düzmece bir mahkemede yargılanıp hemen kurşuna dizildiler. Böylece Romanya Batı tipi demokrasiye geçti.[21] 2004 yılında NATO'ya, 1 Ocak 2007 tarihinde de Avrupa Birliği'ne katıldı.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Tuna Nehri'nin Karadeniz'e açılmasını sağlayan bir kanal

238,391 km2'lik bir alana yayılan Romanya, Avrupa'nın en geniş yüz ölçümüne sahip 12, dünyanın 82. ülkesidir. Ülke toprakları dünyanın %0.16'sına sahiptir.[22] Bulgaristan ve Sırbistan ile olan sınırının büyük kısmı Tuna Nehri ile çizilen Romanya'nın, Tuna'nın bir kolu olan Prut Nehri ile de, Ukrayna'nın güneyi ile olan sınırı ve Moldova'nın tamamı ile sınırı çizilir. Tuna Nehri'nin, Karadeniz'e döküldüğü deltanın büyük kısımı Romanya'dan geçmekle beraber ülkenin güneyi, güneybatısı, batısı ve kuzeydoğusu bu nehir ve kolları ile çevrilidir.

Ayrıca Tuna Nehri'nin kolu olan Tisza, Romanya'nın Ukrayna ile olan sınırının bir kısmını çizip Macaristan topraklarına girmektedir. Kısacası Tuna Nehri ülke toprakları için paha biçilemez bir öneme sahiptir.

Ülke toprakları güney ve doğuda kalan yerler hariç Avrupa'nın en dağlık alanlarından biridir. Dağlar ülkenin kuzeyi ile batısı arasında bir yay çizerek uzanır.[23] En önemli dağlar Karpat Dağları olmakla birlikte ülkede yüksekliği 2,000 metreyi geçen kırktan fazla dağ bulunmaktadır.[24]

Özellikle Romanya Krallığı döneminde elde edilen topraklarla ülke Büyük Romanya olarak adlandırılmıştır.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bran Kalesi (Drakula'nın Kalesi)
Saint Nicholas Kilisesi

2007 nüfus sayımı sonuçlarına göre ülke nüfusu 22.276.506 kişidir. Bu nüfusun %89,5'ini Rumenler oluşturur. Macarlar %6,6 ile nüfus içinde ikinci büyük gruptur. Bugün ülkede 535.250 Roman yaşamaktadır.[25][26] Geri kalan %1,4 içinde en önemli gruplar Ukraynalılar, Almanlar, Lipovanlar, Türkler, Tatarlar, Sırplar, Slovaklar, Bulgarlar, Çerkesler, Hırvatlar, Yunanlar, Ruslar, Yahudiler, Çekler, Lehler ve İtalyanlar'dır.[27]

Romanya nüfusu, Avrupa Birliği ülkelerine verilen yoğun göç nedeniyle azalmaktadır. Komünist rejimin yeni yıkıldığı yıllarda -%1,5'i bulan nüfus değişme oranı, 2011 itibarıyla -%0,22'dir.[28]

Sağlık[değiştir | kaynağı değiştir]

Romanya'da ortalama ömür 72.18 yıl ile Avrupa Birliği'ndeki en düşük rakamdır. Avrupa'daki AIDS'e dayalı ölümlerde Romanya, Ukrayna'dan sonra ilk sırada gelir.[29]

Din[değiştir | kaynağı değiştir]

Romanya laik bir devlettir ve resmi bir dini yoktur.[30] 2002 sayımlarına göre ülkenin %81'i Ortodoks %5,1'si Katoliklik, %6,2 ile Protestan'dır İslam, Romanya'da tarihî bir din olmasına rağmen sadece Dobruca'da yaşayan 67.500-85.000 Türk ve Tatar arasında yaygındır.[31]

Büyük kentler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bükreş, Romanya'nın başkenti ve en büyük şehridir. Nüfusu 2007 sayımlarına göre 1.931.838 kişidir.[32] Bu nüfus metropolitan alan da eklenince 2,1 milyona çıkmaktadır. Şehir merkezindeki alanı 20 katı büyüklüğündeki şehir civarına yaymak için birkaç plan vardır.[33][34]

Romanya'nın en büyük beş kenti Şehir içindeki limit nüfuslarına göre Avrupa Birliği'nin en büyük şehirleri listesinde sıralamaya girmiştir. Bunlar; Yaş, Kaloşvar, Temeşvar, Köstence ve Brașov'dır. Ülkenin ayrıca nüfusu 200.000'i geçen 5, 100.000'i geçen 13 kenti bulunmaktadır.[35]

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa kıtasında en fazla petrole sahip ülkelerden bir tanesidir.[kaynak belirtilmeli] Sömürgesi olmayan fakat kendi topraklarında petrolü bulunan pek az ülke vardır.[hangileri?] Romanya’nın 5 adet kullanılan açık havzası vardır. Bu havzalar Alplerin güneyinde Bükreş’in kuzeyinde Tirgovişto, Buzau, Proieşti, Braşov ilçelerinde mevcuttur.(National Geographic dergisinin avrupa-asya-arap ülkelerinin petrol havzaları haritasındandır.)

En büyük Romen şirketi OMV Petrom, Hidroelectrica, Romgaz, Banca Transilvania ve Dacia.

Avrupa'da iktisadi üretkenliği en düşük olan ikinci ülke Bulgaristan'dan sonra Romanya'dır.[36]

Turizm[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke doğal güzellikleri ile olduğu kadar tarihi güzellikleri ile de turist çekmektedir.

Romanya'nın doğal ve tarihi güzellikleri her yıl ülkeye milyonlarca turist çekmekte ve bu turistler de ülke ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır. 2006 yılında Gayri safi yurt içi hasıla'nın %4,8'i, ve toplam kârın %5,8'i turizm ile elde edilmiştir.[37]

Romanya'nın tarihi miraslarından birisi olan ve aynı zamanda Drakula'nın Kalesi olarak da bilinen Bran Kalesi, Romanya'nın Bran şehrinde yer almaktadır ve 13. yüzyılda inşa edilmiştir.[38] Ticaret, turizmi takiben gelişmiş ikinci büyük sektördür. Turizm ülkenin en dinamik ve hızlı büyüyen sektörüdür. Dünya Gezi ve Turizm Konseyi'ne göre Romanya turizm alanında en hızlı büyüyen 4. ülkedir. Sektörün 2007-2016 yılları arasında yıllık %8 büyümesi beklenmektedir.[39] 2002 yılında ülkeye 4,8 milyon turist gelmiş, bu sayı 2004'te 6,6 milyon olmuştur.[40] Benzer şekilde, gelirler de 2002'de 400 milyondan 2004'te 607 milyona çıktı.[40] Kayıtlara göre 2006'da ülkeye 20 milyonun üzerinde uluslararası turist gelerek en az bir gün geçirmiştir;[41] ve bu rakamın 2007 yılında daha da büyümesi beklenmekteydi.[42]

Turizm 2005 yılında ülke ekonomisine yaklaşık 400 milyon gelir getirmiştir.[43]

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Romanya'nın, Orta ve Doğu Avrupa arasında bir geçiş noktasında bulunması kültürüne de yansımıştır. Ülkede hem Balkan hem Avrupa hem de komşu ülkelerin kültürlerinin bir karmaşası vardır. Romanya kültürü, erken dönemlerde Slav kavimlerden, özellikle Sırp ve Ukrayna kültürlerinden, sonraki dönemlerde Türk ve Müslüman kültüründen,[44] 1990'lı yıllara kadar da tekrar Slav kültüründen etkilenmiştir.[45] Ülke kültürü son yıllarda özellikle Avrupa Birliği'ne üyelik sürecinde Batı Kültürü'nden oldukça etkilenmiştir. Ülkenin çeşitli yerlerinde Rumen Kültürüne bağlı değişik alt kültürler bulunmaktadır. Ülkenin kuzeybatısında Macar Kültürü,[46] güneye doğru Bulgar Kültürü,[47] güney batıda ise Sırp Kültürü ülke kültürünü oldukça etkilemiştir. Avrupa'nın en yüksek Roman oranına (%3,25)[48] sahip Romanya'nın kültüründe, Çingene kültürü de önemli bir yere sahiptir.

Romanya Yemekleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Geleneksel Romanya mutfağı tarih boyunca en çok Türk mutfağından ayrıca da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Meşhur Romen yemeklerinden bazıları şunlardır: Ciorbă de perișoare, Tobă, Chiftele, Tochitură, Drob, Mămăligă, Pleșcoi sucuğu Chiftele, düz ve yuvarlak köftelerdir. Chiftele, domuz kıymasının patates püresi ve baharatlarla karıştırılıp sonra yağda kızartılmasıyla yapılır. Yanında patates püresi veya pilavla sunulur. Tobă (domuz kafası peyniri anlamına gelir), domuz işkembesinin domuz derisi, ciğeri,kulakları, paçası, dili ve jelatiniyle doldurularak yapılan bir tür büyük salamdır. Tochitură, domuz etiyle yapılan bir güveç çeşididir. Mămăligă, mısır unuyla yapılan lapadır. Ciorbă de perișoare, ekşili köfte çorbasıdır. Pleșcoi sucuğu, koyun kıyması, sarımsak ve acı kırmızı biberle yapılan ve adını yapıldığı köyden alan sucuktur.

İdarî bölünüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Romanya ve İdari Bölgeleri

Ülkenin idari bölünümü eyaletler, kentler ve komünler biçimindedir; Romanya'da 41 eyalet ve bunlara ek olarak eyalet statüsüne sahip başkent Bükreş, 83'ü belediye statüsüne sahip 263 kent ve 2685 komün (13.285 köy ile birlikte) bulunmaktadır. Önemli kentleri; başkent Bükreş, Köstence, Braşov ve Yaş'tır. (Bakınız: Romanya'daki şehirler listesi)

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Romanya Cumhuriyeti Nüfus Verileri 26 Temmuz 2009 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi 1 Ocak 2009 (Rumence)
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 17 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  4. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  5. ^ Romanian Statistical Yearbook (PDF), Romanian National Institute of Statistics, 2007, 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 20 Ocak 2008 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  7. ^ "Report on the the Nominations from Luxembourg and Romania for the European Capital of Culture 2007" (PDF). The Selection Panel for the European Capital of Culture (ECOC) 2007. 5 Nisan 2004. 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2008. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  9. ^ "Tercüman gazetesi'nin konuya ilişkin sayfası". 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  14. ^ Decadence, Rome and Romania, the Emperors Who Weren't, and Other Reflections on Roman History (The Proceedings of the Friesian School 30 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) [1] 24 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 13 Ocak 2008
  15. ^ Speculum (A Journal of Mediaeval Studies) (Romania: The Latin Empire of Constantinople) 1948 [2][ölü/kırık bağlantı] 13 Ocak 2008
  16. ^ "nunc se Romanos vocant" A. Verres, Acta et Epistolae, I, p. 243
  17. ^ "...si dimandano in lingua loro Romei...se alcuno dimanda se sano parlare in la lingua valacca, dicono a questo in questo modo: Sti Rominest ? Che vol dire: Sai tu Romano,..." Cl. Isopescu, Notizie intorno ai romeni nella letteratura geografica italiana del Cinquecento, in Bulletin de la Section Historique, XVI, 1929, p. 1- 90
  18. ^ “Anzi essi si chiamano romanesci, e vogliono molti che erano mandati quì quei che erano dannati a cavar metalli...” in Maria Holban, Călători străini despre Ţările Române, vol. II, p. 158–161
  19. ^ "Tout ce pays la Wallachie et Moldavie et la plus part de la Transivanie a esté peuplé des colonie romaines du temps de Traian l’empereur…Ceux du pays se disent vrais successeurs des Romains et nomment leur parler romanechte, c'est-à-dire romain … " Voyage fait par moy, Pierre Lescalopier l’an 1574'te Venise a Constantinople, fol 48 in Paul Cernovodeanu, Studii si materiale de istorie medievala, IV, 1960, p. 444
  20. ^ [3] 4 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Europe Before Rome: A Site-by-Site Tour of the Stone, Bronze, and Iron Ages (T. Douglas Price)
  21. ^ Carothers, Thomas. "Romania: The Political Background" (PDF). 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2016. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 31 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  23. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; res2 isimli refler için metin temin edilmemiş (Bkz: Kaynak gösterme)
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  25. ^ 2002 census data, based on Population by ethnicity 3 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., gives a total of 535,250 Roma in Romania. This figure is disputed by other sources, because at the local level, many Roma declare a different ethnicity (mostly Romanian, but also Hungarian in the West and Turkish in Dobruja) for fear of discrimination. Many are not recorded at all, since they do not have ID cards 15 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. International sources give higher figures than the official census(UNDP's Regional Bureau for Europe 1 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., World Bank 29 Haziran 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, International Association for Official Statistics 26 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).
  26. ^ "usatoday: European effort spotlights plight of the Roma". 23 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  27. ^ "Official site of the results of the 2002 Census". 25 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  28. ^ (İngilizce) Google Public Data, Dünya Bankası Nüfus artış oranı veri seti 2011 bilgileri 30 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  29. ^ (İngilizce) UNAIDS Birleşmiş Milletler HIV ve AIDS'le Ortak Mücadele Programı 2009 yılı verileri 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  30. ^ Resim:State Religions.png incelendiğinde
  31. ^ (Rumence) http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/REZULTATE-DEFINITIVE-RPL_2011.pdf 17 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  33. ^ (Rumence) "Metropolitan Zone of Bucharest will be ready in 10 years" 3 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  34. ^ (Rumence)"Official site of Metropolitan Zone of Bucharest Project" 1 Mayıs 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  35. ^ Population in Romania 1 July 2007 (Rumence), Romanian National Institute of Statistics, 11 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 13 Şubat 2008 
  36. ^ Ülkelerin kişi başına saatlik GSYİH’ya (SAGP) göre sıralanışı
  37. ^ "Country/Economy Profiles: Romania, Travel&Tourism" (PDF). World Economic Forum. 29 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2008. 
  38. ^ "15 Top Tourist Attractions in Romania". 10 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  39. ^ "WTTC spells out policy recommendations for Romania to tap travel and tourism 2007-2016.potential". WTTC. Erişim tarihi: 11 Ocak 2008. [ölü/kırık bağlantı]
  40. ^ a b The Europa World Year Book 2007 volume2 Routledge London and New York Romania s.3734-3759 isbn=9781857434125
  41. ^ "20 million overnight stays by international tourists". Erişim tarihi: 11 Ocak 2008. [ölü/kırık bağlantı]
  42. ^ "Report from Romanian National Institute of Statistics" (PDF). 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2008. for the first 9 months of 2007 an increase from the previous year of 8.7% to 16.5 million tourists; of these 94.0% came from European countries and 61.7% from EU 
  43. ^ "Tourism attracted in 2005 investments worth 400 million euros" (Rumence). "Gandul" Newspaper. 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2008. 
  44. ^ Osmanlıların bölgedeki yüzlerce yıllık hakimiyeti bölge kültürüne yansımıştır
  45. ^ 1990'lı yıllara kadar ülke genellikle Slav ülkelerinin bulunduğu Doğu Bloku içerisinde yer alıyordu.
  46. ^ Macarlar ülke nüfusunda büyük bir paya sahiptir
  47. ^ Bu kültür ile etkileşim Bulgar-Rumen mübadelesinden sonra önemini yitirmeye başlamıştır
  48. ^ Avrupa Birliği'nin tahminlerine göre %10'a kadar çıkabilir.
  49. ^ "Census results" (PDF). 2012. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]