Tasna Tamzwarut

Zɣ Wikipedia
Aller à la navigation Aller à la recherche

Brrkat dar Wikipidya,

Asamu adrfi ilelli nna iẓḍar kraygat yan
gitnɣ ad gis yara.

Ɣilad, llan gis 1 004 imgradn s Taclḥit. Nra uggar

ISKKILN IMAZIƔN
A B G D E F K H Ɛ X Q I J L M N U R Ɣ S C T W Y Z
Amzruy • Asmrsl • iminagn • Amsawal
Amgrad n ɣassad

Lḥajj Blɛid

Lhaj Belaïd.jpg

Iga Lḥaj BlɛidBlɛid u Brik Da Bihi yan rrays amaziɣ asusi aclḥi. Illul gr 1870 d 1875 ɣ Wanu n ɛeddu ɣ Idawbaɛqil, immt ɣ 1945. Ig yan ɣ tmatarin mqqurnin n usnulfu amaziɣ ɣ tasga ittuyassann ɣilad s Sus d idɣarn lli ɣ tettyusawal tutlayt taclḥit. Ur nssin kigan f umzruy nns mqqar nẓḍar ad nini mas tman d isnifiln ixatarn lli issn iffus n Lmrruk ɣ tasutin ad ggʷranin zɣ mad ggʷran imɣarn mqqurnin satn ar ttrzan inkan lli f tbidd tamtti taqburt ar srusen iwutta n insayen d temyurin yaden inmalan d tudert ingwan ɣ tgadirin nnsn mqqurnin. Rad iniɣ, mas d lliɣ d gguran imɣaren mqqurnin zun d Ametuggi, Aglawi... d wiyyad, fkan udem yaḍn i tnbaḍt ɣ tsga yad kksnt ɣ ifassen n inflas n teqbilt; mk-ann nit ad satnt tɣawsiwin yaḍn, zun d amarg d insayn iqburn, ar ttffuɣn igr nns amtti ar lssan timlsa yaḍn inmalan d isnulfutn lli d sgguran inbadn-ad.

Paulette Galand-Pernet, lli yaran kigan n tzrawin f umarg d insayen isusiyn, tnna ɣ warratn nns lli d tsfaɣ ɣ usggʷas n 1972, mas iga umarg n Rrways timdyazin n imariren mi ur ig tawwuri nns amer amarg; ar tent skarn, gin-asnt tiyyt nnsnt, ar zzrign timizar s tiyyaḍ, ilin f kran trabbut ɣ llan iɛzrayen ittlmadn anaw ad n umarg; amzwar n trabbut-ad ad igan Ṛṛays.

Iɣ nsawl f ṛṛways, idrus ma ɣ nttettu Lḥaj Blɛid; acku nttan ad ifln titgarin ittusllan. Lḥaj Blɛid, rrays amedyaz nnɣ atrubadur, ifl timitar-nns ɣ umarg amaziɣ ɣ tsga n Sus. Ilul ɣ Wanu n ɛeddu ɣ tsggiwin n Tiznit. Ur nssen man aseggwas ad ilul, illa may tinin mas d illul gr 1870 d 1875. Nnant krant tmesiggilin (Alexis Chotin d Paulette Galand-Pernet) mas rad dars ilin 60 n usggʷas ɣ usggʷas n 1933. Tawja nnes ur teṭṭaf yat, sul mmten ayt dars lliɣ sul imezziy. Iffuɣ timezgida ikcm i kraygat anaw n twwuri afad ad irar mas ictta tiram zun d tayssa, ccmutiyt iheyyaden lliɣ ilkem Taẓrwalt, Iliɣ ittyumdal yan ɣ iggurramen imeqrann n Sus ad t igan d Sidi Ḥmad u Musa...


Amgrad ifulkin

Asif n Wansifn

Asif n wansifnAsif n isaffn iga yan wasif bahra imqqurn g tmazirt n Lmɣrib. Yullid wasif n Wansifen sg idraren n waṭlaṣ anammas issudu s umnid n umalu allig nn-iffi g taman tiɣremt n Uzmmur, g ugaru (océan) Aṭṭlanṭi. Tiɣzi gis 555 Km, tamkta n waman sgis izrrin ar traḥan ar 117 m3/s, ɣayadd a yudjan asif n wansifen ayeg asif wiss sin g tmazirt n Lmɣrib.

Isaffen n Tasawt d Wad lɛbid gan isaffen imqqran dadd i-tt-ffin g wasif n wansifen, ssin itsen uckand seg idraren n waṭlaṣ amqqran, seg tmnaḍin Infeḍwak d Innultan, seg tsga n unẓul.

Asif n wansifen yattuy bahra watig-ns g umzruy tmazirt n Lmɣrib d umaḍal aqbur, iqqim iga iwtta ger tagldit n Fas d Tagldit Murrukc g uzmz Iwaṭṭasen d Imarinen, allig d ikcem urumi Afranṣawi s Lmɣrib g usggas n 1912. Ig daɣ asif-ad iwtta inger tiqqbilin n Ccawiyya d Rrḥamna, tili dars daɣ yat tawwri tagjdant g tibḍit tatrart n Murrukc, illa inger Tasga n Mrrakc-Asfi d tasga n Tigmmi tumlilt-Sttat.



Tazwart

Tga Wikipidya yat tasanayt nɣd asamu amuṭṭun igan ilelli nɣ aḥuṛṛi illan s ɣaydd n tutlayin, tettuyskat d tettuyɛdal fad ad tg yat twuri n umyawas innurẓmn i kraygat yan, xdmn gis agudi n imaratn nna gis ittaran bla ad gis rbḥn nɣ ad gis amẓn tiɣrad, s uwttas ad tg tussna yat tɣawsa igan fabur ur iqqan ad dars yili atig d kraygat yan dars azrf ad iɣr d ad yaqqra ɣayli ittiri.

Tga Wikipidya yat zɣ iɣbula n lmɛlumat nna akk imqqurn d nna akk ittuyssan ɣ umaḍal ɣammas n wantirnit, d nttat yat zɣ smuss d mraw isitn lli d tkkan middn bzaf s tṣnif lli tskr Aliska ɣ wayyur n yunyu 2020. Ar takka tasanayt ad yan lmuḥtawa igan fabur d blan licharat. Tumẓ tt timrslt n Wikimidya d nttat ad sis itklfn, tga timrslt ad yat tamaddast ur igi awttas nns iqariḍn, art tmwaln middn ɣar s tiwisi d tabarruɛat.

Ɣilad, Wikipidya n Taclḥit llan gis:
1 004
Imgradn
29
Imdrawn

Llan isnfarn n Wikipidya s tutlayin timaziɣin yaḍnin, llan gisn willi iṭṭafn yad asml amaddud nnsn ɣ Wikipidya, wiyyaḍ urta, llan ka sul ɣ ammas n Inkubator nna ɣ ttilin isnfarn n Wikimidya kullu tn lli urta ttyuqbalnt.

Wikipidya s tutlayin timaziɣin yaḍnin:


Tawlaft n ɣassad

Tizʷrgan


Tighremt, Agadir, Region Souss-Massa-Draa.jpg
Tizurgan yan udwar ig iɣrm iwala i taqbilt n Ida Ugniḍif


Anɣmis g tutlayt

Asgzl g tutlat tamaziɣt :

  • Asinag agldan n tussna tamaziɣt : SGSM
  • Asinan amaziɣ : SM
  • Asira anamur n tanfrut tadusant n isadurn : SNNDS
  • َAgraw amaḍlan amaziɣ : GMM


Asgd

Lislam

imuslmn ar ttẓallan

Iga LislamIslam (s tirra n zikk s tfinaɣ : « ⵍⵙⵍⵎ » ; s tɛrabt : الإسلام) yan ddin abrahmiy ittuḥḥadn rbbi. Yiwit-id urqqas Muḥmmad La bracket.pngⵚⴰⵍⴰ ⴰⵍⵍⴰⵀⵓ ⵄⴰⵍⴰⵢⵀⵉ ⵡⴰⵙⴰⵍⴰⵎRa bracket.png, ar ttinin i wanna iḍfarn ddin ad "amslm" nɣ iɣ guttn "imuslmn".

Ar isslmad Lislam is rbbi iga yan d ur illi kra n rbbi bla Allah (s tɛrabt : الله), d is iga Muḥmmad La bracket.pngⵚⴰⵍⴰ ⴰⵍⵍⴰⵀⵓ ⵄⴰⵍⴰⵢⵀⵉ ⵡⴰⵙⴰⵍⴰⵎRa bracket.png arqqas nns iggz fllas Lquran s tɣarast n unglus Jibril La bracket.pngعليه السلامRa bracket.png. Tga tugtt n imaziɣn imuslmn.


Awsat ɣ Wikipidya

Awsat ɣ tirra n imgradn n Wikipidya s tutlayt Taclḥit afad ad timɣur uggar, Ɣid a ɣ tẓḍarm ad trnum kra n umgrad amaynu, arayat aynna mi tẓḍarm bac ad igutn imgradn s tutlayt Taclḥit. Wikipedia help.png Iɣ tesɣawsat s tiwisi ɣ tirra n imgradn, tẓḍaṛt ad nn-taggʷt ɣ Tasna n Tiwisi.




Wikipidya iga yan ɣ isnfarn n Timrslt n Wikimidya, ilin daɣ kra n isnfarn yaḍn n tmrslt ad zun d: