Pajina prinsipałe

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.

Voxe in vetrina

I stemi de łe cuatro repùbleghe marinare prinsipałi: Da alto a sanca in senso oràrio Venèsia, Xènoa, Pixa e Amalfi

Ła definision de Repùbleghe marinare ła se dopara in rełasion a serte sità costiere (de ła penìxoła italiana ma anca no), che intrà el X e el XII secolo łe ga godesto de on perìodo de prosperità econòmega par via de łe so atività comersałi, inte on cuadro de larga autonomia pułìtega. In xènere, la definision ła se rifarise in partegołar a cuatro sità italiane: Amalfi, Xènoa, Pixa e Venèsia.

Oltre che ste cuatro c, che le xe le pi famose, ghe xera anca altre sità che łe godea inte ła istesa manjiera de l'indipendensa (co on goerno autònomo soto forma de repùblega ołigàrchega, un so scheo, un so exèrsito, eçe.), łe gavea partesipà a łe Croxade, łe gavea na flota de navi e la gavea fònteghi (o sia boteghe-magaxini andove véndar łe merse) inte i vari porti del Mediteràneo, e par tute ste motivasion łe połe èsar ritegneste anca łore repùbleghe marinare. Intrò ste cuà, ghe xe Gaeta, Ancona, Trani, Raguxa e Noli. Par Venèsia la denomenasion de Repùblega Marinara ła xe seguramente scursadiva, ma efetivamente ła xe stà una de ste cuà, siben che anca cavedałe de on inpero.

Lexi la voxe...


Lo savéito che?

El fòntego dei Turchi a Venexia sul Canal Grande

Co ła paroła fóntego se intendea inte el Medioevo on edifegà beło grando, che inte i vari porti de mar del basin del Mediteràneo el ghe vegnea concedesto ai marcanti de on stato foresto e che el servia cofà magaxin e cofà botega par véndar ła mercansia.

Lexi la voxe...


Wikipedia ƚa xé na ensiclopedìa libara e scrita in tante lengue. El projeto en vèneto el xe scumisià inte l'istà del 2005. Cuà soto ƚe xé elencae chełe altre version:

Łe 10 piasè pì grande: English (inglezo) (6 265 481+) · Binisaya (cebuan) (5 561 720+) · Svenska (svedezo) (3 355 776+) · Deutsch (todesco) (2 545 540+) · Français (fransezo) (2 306 137+) · Nederlands (oƚandezo) (2 047 454+) · Русский (ruso) (1 704 571+) · Italian (itaƚian) (1 678 319+) · Español (spagnoło) (1 665 288+) · Polski (poƚaco) (1 461 519+)
Sorełe pì picenine: Ladin (ladin) (1 314+)


Wikipedia e i so projeti fradeƚi multiłengua:
Meta-Wiki, coordinamento dei projeti WikimediaWikiSpecies, catalogo de ƚe speçe viventiMediaWiki, el software dei projeti WikimediaWikiversità, rixorse e atività didategheWikisionàrio, gaƚepin e lesegoWikinotisie, fonte de notisie a contegnuo vertoWikisource, documentasion de publego dominioWikimedia Commons, rixorse multimediaƚi condivixeWikipedia, l'ençiclopedia libaraWikimania, confarensa dedicada ai projeti WikimediaIncubator, projeti in partensaWikiquote, na racolta de citasionWikibooks, ƚa biblioteca libaraWikidataWikivoyageWikimedia Foundation, organixasion che jestise i projeti WikimediaWikimedia logo family complete-2013.svg


Ócio!: Ła łéngua veneta no ła ga njoncora na grafia onefegada, on "stàndar" par tuti e mija tuti i xé boni a scrivare una de łe tante varianse che ghe xé. N'inporta co che variante Vèneta te scrivi e no xé njanca inportante co che grafia che te scrivi. Se połe anca vardar łe convension de scritura, łe varie tipołoxie de scritura o anca el manuałe de ła GVU par capirse tuti mèjo.

Cosa xeƚa Wikipedia?

Wikipedia ła xe na ençiclopedia in lìnea, cołaboradiva e agràtis, disponibiłe in pì de 300 łéngue. Wikipedia ła detien drento temàdeghe che łe sìpia intrà łe pì tìpeghe de łe ençiclopedie tradisionałi e anca chełe che se połe catar in tei almanachi, gałepini xiogràfeghi e publegasion speciałìsteghe.

Wikipedia ła xe łibaramente editabiłe: tuti i pol canbiar łe voxe existenti o creàrghine de nove. Ogni contegnuo el xe publegà soto liçensa Creative Commons CC-BY-SA e par tanto el połe esare ridoparà adotando ła istesa liçensa.

Come xé che poso contribuire?


On proverbio a ócio

Cquote1.png El pan dei paroni ga sete groste. Cquote2.png

On testo a ócio

Hà da viver le belle, e le brutte,
    E per questo ghe voi ben a tutte.
    D’Amore la fortuna
    Un poco per una
    Ghe n’hà da gustar.

Fioli cari tiolè ’l mio conseggio,
    Se quella xe bona,
    Quell’altra xe meggio,
    Tutti i vezzi dell’arte amorosa
    No se puol co’ una sola gustar.



Giorgio Baffo, Opere di Giorgio Baffo


Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Pajina_prinsipałe&oldid=783630"