1905

\leftarrow

\rightarrow

Yardeki:

Yari:

1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905
1906 • 1907 • 1908 • 1909 • 1910
1911 • 1912 • 1913 • 1914 • 1915
1916 • 1917 • 1918 • 1919 • 1920
1921 • 1922 • 1923 • 1924 • 1925
1926 • 1927 • 1928 • 1929 • 1930
1931 • 1932 • 1933 • 1934 • 1935
1936 • 1937 • 1938 • 1939 • 1940
1941 • 1942 • 1943 • 1944 • 1945
1946 • 1947 • 1948 • 1949 • 1950
1951 • 1952 • 1953 • 1954 • 1955
1956 • 1957 • 1958 • 1959 • 1960
1961 • 1962 • 1963 • 1964 • 1965
1966 • 1967 • 1968 • 1969 • 1970
1971 • 1972 • 1973 • 1974 • 1975
1976 • 1977 • 1978 • 1979 • 1980
1981 • 1982 • 1983 • 1984 • 1985
1986 • 1987 • 1988 • 1989 • 1990
1991 • 1992 • 1993 • 1994 • 1995
1996 • 1997 • 1998 • 1999 • 2000

Eventi[redaktar | redaktar fonto]

22ma di januaro - En Sankt Petersburg, Rusa imperio, komencas la Revoluciono di 1905, qua koaktos l'imperiestro Nikolaus la 2ma aceptar l'adopto di konstitucala monarkio. Delegitaro kun 30 000 laboristi duktata da paroko Georgi Gapon donas a caro Nikolaus la 2ma peticiono pri sociala e politikala novigi. Soldati mortigas plua kam mil demonstranti ("Sangoza sundio"). Generala striko kunvokesas, e dum la fino di januaro, plu kam 400 mil laboristi esis en striko. Unesma "rusifiko"-ero en Finlando finas.
26ma di januaro - En Wien, eventas l'unesma pleado di Pelleas und Melisande op. 5 da Arnold Schönberg.
13ma di agosto - Habitanti de Norvegia aprobas separo de Suedia per 99% yes-voti.
18ma di novembro - Princo Carl divenas la rejo Haakon la 7ma di Norvegia. Norvegia dissolvas l'uniono kun Suedia.
21ma di novembro - La famoza formulo E = mc² de Germana Albert Einstein publikigesas. Ilu prizentas “specala” relativeso-teorio, qua revolucionos la fiziko. Tamen la diserturo ne aprobesas che l'Universitato di Bern, e konsideresas nesignifikanta e bizara.
28ma di novembro - Partiso Sinn Féin, pro-nedependo, fondesas en Irlando.

Imperiestro di Germania Wilhelm la 2ma vizitas Tanger. Lo efektigas disputo inter Germania e Francia.
En Tanzania, German Estal Afrika, naskas la revolto majimaji.

1ma di januaro - Rusi kapitulacas avan Japoniani en Port Arthur, en Rusa-Japoniana milito.
Marto - Unionita Rejio agnoskas la nedependo di Afganistan.
4ma di aprilo - Ter-tremo kun forteso 7.5 che la skalo di Richter frapas Kangra, India e produktas 19.000 morti.
27ma til la 28ma di mayo - Rusa-Japoniana milito: En la Batalio di Cushima, la Baltika navaro sendita da Rusa caro Nikolaus la 2ma por kombatar Japoniani destruktesas da Japoniana floto komandata da Heihachiro Togo.
17ma di novembro - Japonia subordinigas Korea kom protektorato.

21ma di januaro - Dominikana Republiko signatas kontrato kun Usa quo permisas ta lando kontrolar lua dogani til 1941.

14ma di januaro - Takeo Fukuda, chefministro di Japonia (m. 1995)
21ma di januaro - Christian Dior, Franca modisto (m. 1957)
29ma di januaro - Barnett Newman, Usana piktisto (m. 1970)
1ma di februaro - Emilio Gino Segrè, Italiana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1989)
2ma di februaro - Ayn Rand, Usana skriptisto e filozofino (m. 1982)
4ma di februaro - Andrés Rivero Agüero, chefministro di Kuba (m. 1996)
6ma di februaro - Ayn Rand, Rusa-Usana filozofino ed skriptistino (m. 1982)
6ma di februaro - Władysław Gomułka, chefo di Polonia dum komunista periodo (m. 1982)

7ma di februaro - Ulf von Euler, Sueda biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1983)
8ma di februaro - Czesław Rzepiński, Polona piktisto (m. 1995)
2ma di marto - Roberto Francisco Chiari Remón, prezidanto di Panama (m. 1981)
19ma di marto - Albert Speer, Germana militisto (m. 1981)
25ma di marto - Pote Sarasin, chefministro di Tailando (m. 2000)
1ma di aprilo - Gaston Eyskens, chefministro di Belgia (m. 1988)
18ma di aprilo - George Herbert Hitchings, Usana biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1998)
26ma di aprilo - Raúl Leoni Otero, prezidanto di Venezuela (m. 1972)
26ma di aprilo - Jean Vigo, Franca filmifisto (m. 1934)
11ma di mayo - Augusto Hamann Rademaker Grünewald, Braziliana militisto, membro del uniono di militisti qua guvernis en 1969 (m. 1985)
12ma di mayo - Leonard Bahr, Usana piktisto (m. 1990)
15ma di mayo - Joseph Cotten, Usana cinem-aktoro (m. 1994)
16ma di mayo - Henry Fonda, Usan aktoro (m. 1982)
24ma di mayo - Mihail Aleksandrovich Sholokhov, Sovietiana skriptisto, Nobel-laureato (m. 1984)

26ma di mayo - Seni Pramoj, chefministro di Tailando (m. 1997)
21ma di junio - Jean-Paul Sartre, Franca skriptisto e filozofo, Nobel-laureato pri literaturo (ne-aceptis la premio) (m. 1980)
6ma di julio - Juan O'Gorman, Mexikiana piktisto (m. 1982)
13ma di julio - Edvin Laine, Finlandana filmifisto (m. 1989)
15ma di julio - Chaudhry Muhammad Ali, chefministro di Pakistan (m. 1980)
25ma di julio - Elias Canetti, Bulgara-Angla skriptisto, Nobel-laureato (m. 1994)
29ma di julio - Dag Hammarskjöld, chef-sekretario dil Unionita Nacioni de 1953 til 1961 (m. 1961)