Bosh Sahifa

Har kim hissa qoʻsha oladigan
ochiq ensiklopediya

Vikipediyaga xush kelibsiz!

20-avgust 2020, payshanba

Oʻzbekcha Vikipediyadagi maqolalar soni: 136 144

Maqola yarating

Bugungi tanlangan maqola

Ispaniya imperiyasi (ispancha: Imperio Español; lotincha: Imperium Hispanicum), tarixda Ispan monarxiyasi (ispancha: Monarquía Hispánica) va Katolik monarxiyasi (ispancha: Monarquía Católica) nomlari bilan tilga olingan tarixdagi eng yirik imperiyalardan biri edi. XV asr oxiridan XIX asr boshlariga qadar Ispaniya Yangi dunyoning ulkan hududini, Filippinning Osiyo arxipelagini, ular „Indies“ deb atalgan (ispancha: Las-Indias) va Yevropa, Afrika va Okeaniya hududlarini nazorat qilib turgan. Ispaniya XVI-XVII asrlarning eng kuchli imperiyalaridan biri edi. Ispaniya imperiyasi „quyosh hech qachon botmaydigan imperiya“ deb nomlandi va XVIII asrda eng keng hududlariga ega boʻldi. Kastiliya Iberiyada hukmronlik qiladigan shohlikka aylandi. Imperiya Ispaniyaning Gabsburglar sulolasi (1516-1700) hukmronligi ostida tashkil etildi va Ispaniya Burbon monarxlari davrida imperiya Hindular hududidan tushumini koʻpaytirdi. Hindular hududida imperiyaning obroʻ-eʼtibori papa tomonidan patronat qilish vakolatini berish orqali kuchaytirildi va bu unga diniy sohada kuch berdi. Ispaniya imperiyasining shakllanishidagi muhim element siyosiy, diniy va ijtimoiy hamjihatlikni boshlagan, ammo siyosiy birlashishni boshlamagan katolik monarxlari Kastiliyalik Izabella va Aragonlik Ferdinand II oʻrtasidagi sulolaviy ittifoq mavjud edi. Iberiya qirolliklari oʻziga xos maʼmuriyat va yuridik konfiguratsiyalarga ega boʻlgan siyosiy oʻziga xosliklarini saqlab qolishgan.

davomi...

Nomzodlar (0) | Arxiv | Oʻzgartirish

Bugungi yaxshi maqola

Belarus Respublikasi Konstitutsiyasi (beloruscha: Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь, ruscha: Конституция Республики Беларусь) — Belarusning asosiy qonuni. Mamlakatning Sovet Ittifoqidan mustaqilligini eʼlon qilganidan uch yil oʻtgach, 1994-yilda qabul qilingan ushbu rasmiy hujjat Belarus davlati va hukumatining siyosatini belgilab beradi va oʻz fuqarolarining huquqlari va erkinliklarini qayd etadi. Konstitutsiya mamlakatning sobiq qonun chiqaruvchi organi boʻlgan Belarus Oliy Kengashi tomonidan ishlab chiqilgan hamda fuqarolar va huquqshunos ekspertlar tomonidan takomillashtirilgan. Konstitutsiya muqaddimasi 9 boʻlim va 146 moddadan iborat. Konstitutsiya tuzilishi va mazmuniga Gʻarb davlatlarining konstitutsiyalari va Sovet Ittifoqi davridagi Belarus tajribasi katta taʼsir koʻrsatgan. Garchi Konstitutsiyaning aksariyat qismida hukumatning funksiyalari va vakolatlari belgilab qoʻyilgan boʻlsa-da, butun boʻlim fuqarolar va rezidentlarga berilgan huquq va erkinliklar haqida batafsil maʼlumot beradi. Konstitutsiya qabul qilinganidan beri ikki marta oʻzgartirildi (1996 va 2004-yillar). Mustaqil kuzatuvchilar va hukumatning muxolifat yetakchilari tomonidan qattiq tanqid qilingan ikkita referendum natijasida prezidentning vakolatlari oshirildi va prezidentlikka nomzod koʻrsatish (qayta saylanish) imkoniyati cheksiz etib belgilandi.

davomi...

Nomzodlar (0) | Arxiv | Oʻzgartirish

Yangiliklar

COVID-19 pandemiyasi

Livan poytaxti Bayrutda yuz bergan portlashlar oqibatida (tasvirda) 157 kishi halok boʻldi, 5 mingdan ortiq kishi esa jarohat oldi.
Malayziyaning sobiq bosh vaziri Najib Razak 1MDB mojarosi bilan bogʻliq dastlabki sud jarayonida barcha yettita ayblov boʻyicha aybdor deb topildi.
Qirgʻizistonlik taniqli huquq faoli Azimjon Asqarov qamoqda vafot etdi va Oʻzbekistonda dafn etildi.
Guðni Jóhannesson ikkinchi muddatga Islandiya prezidenti etib saylandi.

Boshqa yangiliklar

Oʻzgartirish

Bilasizmi ...

Vikipediyaning bir yillik daromadi Facebookning bir kunlik daromadi bilan teng.
Oʻzbekiston davlat avtomobil raqamlari baʼzan avtomobildan qimmat boʻlishi mumkin.
Zimbabve — dunyoning eng qashshoq mamlakatidir.
Koreya Respublikasida marhum oʻzbek diniy arbobi ismi bilan atalgan masjid bor.
Hijriy yil hisobini Umar ibn Xattob joriy etgan.
William Pitt 24 yoshida Birlashgan Qirollik Bosh vaziri lavozimini egallagan.
Toshkentdagi Temuriylar tarixi davlat muzeyi ichki bezaklariga 20 kilogrammdan ortiq oltin sarflangan.
Rassom Eldor Zokirov chizgan rasmlar internet memiga aylangan.
Qurʼon kitobi mingdan ortiq tillarga tarjima qilingan.
Baʼzi mamlakatlarda Vikipediyaga mobil qurilma orqali bepul kirish mumkin.
Zilzilalarni bashorat qilish metodi haligacha yoʻq.
Yopiq idishda saqlanadigan asal yuzlab yil aynimay turadi.
Chupa Chups ramzini (tasvirda) Salvador Dalí ijod etgan.
Aybsizlik prezumpsiyasiga binoan kishi oʻzining aybsizligini isbotlashi shart emas.
Axborotni yashirishga urinish uning keng tarqalib ketishiga olib kelishi mumkin.

Kelgusi sonni tayyorlash | Arxiv | Oʻzgartirish

Bugun
20-avgust 636 — Yarmuk jangida arablar Suriyani egalladilar. 1857 — „Yomonlik gullari“ (suratda) mojarosi. 1940 — Lev Trotskiy Meksikada ogʻir yaralandi. 1968 — Chexoslovakiyadagi inqilobni bostirish uchun harakatlar. 1988 — Eron-Iroq urushi (1980—1988) tugadi. 1994 — Xirosima metropoliteni ishga tushdi. Kelgusi sonni tayyorlash \| Loyiha \| Oʻzgartirish