Tuisblad

Welkom by Wikipedia, die vrye ensiklopedie wat deur enigiemand verbeter en uitgebrei kan word.	Dinsdag, 25 Augustus 2020 Hier is tans 92 980 artikels in Afrikaans.
Help ons om ’n wêreldklas-ensiklopedie in Afrikaans te skep.

Inleiding • Hulp • Kontak

Gebruikersportaal • Voorbladartikels • Kategorieë • Stel ’n vraag

Voorbladartikel

Italië (Italiaans: Italia, amptelik die Italiaanse Republiek) is 'n land in Suid-Europa wat – naas die Povlakte in Noord-Italië – grotendeels uit die stewelvormige Appenyne-skiereiland sowel as twee groot eilande in die Middellandse See bestaan: Sisilië (Sicilia) en Sardinië (Sardegna). Daarbenewens behoort kleiner eilande in die Middellandse See soos Capri en Elba ook tot Italië. Die land het 'n gematigde Sentraal-Europese klimaat in die noorde en 'n Mediterreense in die suidelike landsdele.

Aan die noordekant word dit begrens deur die Alpe, en grens aan Frankryk in die noordweste, Switserland en Oostenryk in die noorde en Slowenië in die noordooste. Suid van die Italiaanse vasteland is die eilandnasie Malta geleë wat nie deel uitmaak van Italië nie.

Dikwels word Italië as 'n land van besondere skoonheid beskryf – met 'n veelvuldigheid aan landskapsvorme. Die noorde van die land word deur die ruwe bergwêreld van die Alpe beslaan. Die hoogste bergpieke is in die Monte Rosa-massief langs die grens met Switserland en in die Mont Blanc-massief in die Frans-Italiaanse grensgebied geleë. Net suid van die westelike Alpe het gletsers diep valleie in die bergrotse gesny en 'n Alpynse landskap van mere geskep wat suidwaarts tot die Povallei en die Piëmont strek.

Italië het eers betreklik laat met die 19de eeuse Risorgimento-beweging in 'n gemeenskaplike monargie verenig wat tussen 1861 en 1946 deur die Huis van Savoje geregeer is. Vinnige industrialisering het bygedra tot die land se nuut verworwe status as een van Europa se groot moondhede wat vanaf die 1880's 'n koloniale ryk in Noord- en Oos-Afrika gevestig het.

Italië is 'n stigterslid van die Europese Unie en die NAVO asook 'n lidland van die Verenigde Nasies, en maak deel uit van die Eurosone.

...lees verder

In die nuus

Die Duitse sokkerklub FC Bayern München wen die eindwedstryd van die UEFA Champions League teen die Franse Paris Saint-Germain met 1–0; FC Sevilla klop tydens die UEFA Europa League se eindstryd een dae vroeër FC Internazionale Milano met 3–2.
Die Suid-Afrikaanse voormalige krieketspeler Jacques Kallis is in die IRK se Heldesaal opgeneem.
President Ramaphosa kondig aan dat Suid-Afrika se algehele staat van inperking weens die koronaviruspandemie na vlak 2 verlaag word vanaf 18 Augustus, sodat die meeste alledaagse aktiwiteit dringend hervat kan word. Van die belangrikste uitsonderinge is internasionale toerisme en toeskouers tydens sportgeleenthede.
Die Suid-Afrikaanse motorfietsrenjaer Brad Binder wen op 9 Augustus 2020 die MotoGP-wedren in Tsjeggië en word die eerste Suid-Afrikaner wat dit vermag.
SpaceX, gestig deur Elon Musk ('n boorling van Suid-Afrika), se Crew Dragon Demo2, met Doug Hurley en Bob Behnken aan boord, land in die Golf van Meksiko ná twee maande se verblyf in die Internasionale Ruimtestasie.

Het u geweet...

... dat die koffiebone waarmee koffie gemaak word nie regtig boontjies is nie? In werklikheid is hulle die sade van die vrugte van die koffieplant.

... dat regeringstroepe in Grenoble in Frankryk op die vooraand van die Franse Rewolusie met dakteëls bestook is? Dit het in 1788 in die sogenaamde "Dae van die Dakteëls" plaasgevind.

Vandag in die geskiedenis

25 Augustus: Onafhanklikheidsdag in Uruguay (1825)

Generaal Charles de Gaulle

1530 – Gebore: Iwan die Verskriklike, die eerste tsaar van Rusland.
1944 – Tweede Wêreldoorlog: Generaal Charles de Gaulle marsjeer die Franse hoofstad binne nadat Vrye Franse en Amerikaanse-troepe Parys bevry.
1967 – Die leier van die Amerikaanse Nazi-party George Lincoln Rockwell word deur 'n skerpskutter by 'n winkelsentrum in Arlington, Virginië, doodgeskiet.
1989 – Voyager 2 word die eerste ruimtetuig wat Neptunus bereik en foto's van die planeet en sy mane terugstuur.
2003 – Twee kragtige bomontploffings ruk die Indiese stad Moembaai – minstens 44 mense sterf en 150 word beseer.
2012 – Voyager 1 word die eerste mensgemaakte voorwerp wat die Sonnestelsel verlaat en die interstellêre ruimte betree.

Voorbladbeeld

Onderskeie bene van die menslike skedel.

Die volwasse skedel bestaan gewoonlik uit 22 bene. Al hierdie bene, behalwe die kakebeen (mandibel), is aanmekaar verbind deur hegtings, semi-rigiede artikulasies wat deur been-ossifikasie gevorm is. Die teenwoordigheid van Sharpey se vesels laat effense buigsaamheid toe.