วีเอชเอฟ
 | บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
วีเอชเอฟ (อังกฤษ: VHF) เป็นชื่อย่อของคลื่นความถี่สูงมาก (อังกฤษ: Very-High Frequency) ซึ่งเป็นที่นิยมใช้มากกว่าชื่อเต็ม มักใช้ในการสื่อสารของวิทยุกระจายเสียง และวิทยุโทรทัศน์
วิทยุกระจายเสียง[แก้]
การส่งกระจายเสียงวิทยุในระบบ VHF ใช้ความถี่ส่งเดียวกับช่องความถี่ซึ่งใช้ส่งกระจายเสียงสำหรับวิทยุโทรทัศน์ โดยเรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า FM ซึ่งย่อมาจาก Frequency Modulation สามารถใช้คู่ขนานกับเครื่องรับวิทยุ ในระบบเอ็มเอฟ (เอเอ็ม) และส่งกระจายเสียงในช่วงความถี่ระหว่าง 75.0 - 108.0 Mega Hertz (ชื่อย่อ: MHz) และช่วงกำลังส่งระหว่าง 1 - 3 กิโลวัตต์ (อังกฤษ: Kilo Watt ชื่อย่อ: KW)
วิทยุโทรทัศน์[แก้]
การแพร่ภาพออกอากาศวิทยุโทรทัศน์ในระบบ VHF สามารถกำหนดช่องส่งสัญญาณแบบตายตัวได้ ในช่วงระหว่างช่อง 1 - 12 (บางประเทศสามารถส่งได้ถึงช่อง 13 หรืออาจถึงช่อง 20) โดยมีความถี่ส่งภาพและความถี่ส่งเสียงอยู่ระหว่าง 30.0-300.0 MHz ส่วนกำลังส่งภาพและกำลังส่งเสียงอยู่ระว่าง 1-5 หรือ 6 กิโลวัตต์ สามารถกระจายคลื่นในทางตรงได้ในช่วงระหว่าง 10-100 เมตร
โดยในบางโอกาส จะสามารถกระจายสัญญาณไปถึงอาคารสูง ภูเขา ชุมชน และพื้นดินภาคปกติได้ และยังใช้คู่ขนานไปกับคลื่นความถี่ระบบ UHF ได้ แต่สามารถส่งสัญญาณภาคพื้นดินในระบบอนาล็อกเท่านั้น โดยไม่รองรับระบบดิจิตอล ซึ่งในการส่งสัญญาณอาจถูกหักเหหรือบดบัง ก่อนจะไปถึงที่หมายปลายทาง และกำลังส่งไม่กว้างเท่ากับระบบ UHF
การสื่อสารอื่น[แก้]
คลื่นความถี่ระบบ VHF สามารถใช้ส่งสัญญาณในระบบวิทยุการบิน วิทยุสมัครเล่น การส่งเครื่องเรดาร์ภาคพื้นดิน การสร้างภาพด้วยเรโซแนนซ์แม่เหล็ก และส่งแบบแนวตรง โดยไม่บดบังจากพื้นดินสู่อากาศและจากอากาศสู่อากาศ (Line-of-Sight) ได้
การใช้ระบบในประเทศไทย[แก้]
การใช้คลื่นความถี่ระบบ VHF ในประเทศไทย แบ่งเป็น การส่งวิทยุกระจายเสียง ด้วยระบบ FM Stereo Multiplex ในช่วงความถี่ระหว่าง 87.5-108.0 MHz และ การส่งวิทยุโทรทัศน์ ในช่วงความถี่ระหว่างช่องที่ 2-12 รวมทั้งสิ้น 11 ช่อง ออกอากาศโดยใช้กำลังส่งภาพระหว่าง 30-300 กิโลวัตต์, กำลังส่งเสียงระหว่าง 1-10 กิโลวัตต์, ความถี่ภาพระหว่าง 40-250 MHz และ ความถี่เสียงระหว่าง 40-260 MHz สำหรับในส่วนของการส่งสัญญาณวิทยุโทรทัศน์นั้น ได้ดำเนินการออกอากาศจนกระทั่งถึงกลางปี 2561 และปัจจุบันได้ยุติการออกอากาศโดยทั้งหมดแล้ว ซึ่งหลังจากนี้จะมีการปรับเปลี่ยนการใช้งานใหม่โดยให้ใช้กับการส่งสัญญาณวิทยุกระจายเสียงภาคพื้นดินระบบดิจิตอล ซึ่งจะเริ่มใช้งานเฉพาะระหว่างช่องที่ 5-12 ความถี่ระหว่าง 175-212 MHz โดยจะเริ่มดำเนินการทดลองการออกอากาศในลักษณะใหม่หลังจากปี 2563 เป็นต้นไป
ประวัติ[แก้]
การส่งกระจายเสียงวิทยุในระบบ FM ครั้งแรก ดำเนินการโดยสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยสังกัดกรมประชาสัมพันธ์เมื่อปี 2494[ต้องการอ้างอิง] ส่วนการแพร่ภาพวิทยุโทรทัศน์ในระบบ VHF ครั้งแรก ดำเนินการโดยช่อง 4 บางขุนพรหม ของบริษัท ไทยโทรทัศน์ จำกัด เมื่อปี 2498 โดยออกอากาศทางช่อง 4 ระบบขาวดำ และการแพร่ภาพวิทยุโทรทัศน์สีในระบบ VHF ครั้งแรก ดำเนินการโดยช่อง 7 HD ซึ่งบริษัท กรุงเทพโทรทัศน์และวิทยุ จำกัด ได้รับสัมปทานจากกองทัพบกไทย เมื่อปี 2510 โดยออกอากาศทางช่อง 7 ในย่านความถี่ High Band ทั้งนี้การแพร่ภาพวิทยุโทรทัศน์ในระบบดังกล่าวได้ดำเนินการออกอากาศมาอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งสิ้นสุดการออกอากาศอย่างสมบูรณ์ เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 2561 โดยมีช่อง 9 MCOT HD ของบริษัท อสมท จำกัด (มหาชน) (ซึ่งมีวิวัฒนาการมาตั้งแต่เมื่อครั้งยังเป็นช่อง 4 บางขุนพรหม) เป็นสถานีโทรทัศน์แห่งสุดท้ายที่ยุติการออกอากาศโดยผ่านทางสถานีโทรทัศน์จากกรุงเทพมหานครและสถานีเครื่องส่งโทรทัศน์บางจังหวัดที่ยังคงออกอากาศในระบบ VHF
