Jak

Jak
Jak
Utbreiing og status
Status i verda: Sårbar Utbreiinga av Jak
Systematikk
Rike:	Dyr Animalia
Rekkje:	Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Pattedyr Mammalia
Orden:	Klauvdyr Artiodactyla
Familie:	Kvegdyr Bovidae
Slekt:	Bos
Art:	Jak B. mutus
Vitskapleg namn
Bos mutus Przjevalskij, 1883

Jak er eit langhåra pattedyr som minner veldig om ein okse. På tibetansk viser ordet jak eigenleg berre til hannen, og ein hojak heiter dri eller nak. På norsk seier ein jak om begge kjønn, medan hanndyret kan kallast jakokse. Ville jakar blir nesten to meter lange, medan tamme jakar er ca halvparten så lange. Begge typane har langt hår for å verne seg mot kulde. Ville jakar er anten svarte eller brune, medan tamme jakar òg kan vere kvite. Det er berre hos dei tamme at det kan finnast albinoar.

Ville jakar[endre | endre wikiteksten]

Ville jakar kan vege opp mot 1000 kg. Dei lever vanlegvis i grupper på 10-30 dyr på trelause fjell, platå og på toppar som er mellom 3200 og 5400 meter over havet.

Pynta tamjakar i Tibet.

Tamme jakar[endre | endre wikiteksten]

Jakar blir haldne som husdyr på grunn av at dei har mjølk, god og varm pels ein kan lage klede av og at ein kan bruke dei som arbeidsdyr som til dømes å pløye eit jorde. Dei transporterer ofte gods i fjella for bønder. Mjølka til jaken blir ofte brukt til å lage ost av.

Det finst òg kryssingar av jakar med storfe. Desse blir kalla dzo.