Wikidata

Wikidata' Baş bite

Wikidata proyektı embleması

Wikidata, şulay uk Wikimäğlümat yäki Wikibirelmälär (ингл. Wikidata, рус. Викиданные) — Wikimedia fondı qaramağında irekle üzgärtülär kertü mömkinlekle birelmälär nigeze, Wikipediä kebek Wikimedia proyektları öçen urtaq mäğlümatlar häm birelmälär çığanağı bulıp tora.

Tarix

Wikimedia fondına qarağan här ber proyektınıñ Wikipediäneke kebek ük üz cämğiäte bar: Tatar Wikipediäse cämğiäte üz proyektın suveren däwlät kebek bulmasa da, avtonomiäle cömhüriät kebek möstäkil räweştä üsterep kilä.

Berär proyekt yäki bülektäge mäqälä uquçısı bu tema buyınça başqa bülek/proyektlarında tuplanğan faydalı mäğlümatnı ciñel taba aluı öçen elek İnterwiki ısulı qullanğan ide. Tik bu oçraqta, här proyektnıñ här bülektäge qatnaşuçıları üz bitlärenä bar başqalarına sıltamalarnı beräm-beräm urnaştırırğa häm bäyle bitlär küçerelğän/yuq itelgän çaqta bu sıltamalarnı üzgärtergä mäcbür qala ide.

Üz bülege eçtälegen bayıtu belän mawıqqan wikipediäçelärneñ bu eşkä waqıtları ğadättä tabılmawı arqasında, küpçelek oçraqlarda bu hiç yasalmıy ide. Bu wäzğiätne tözäter öçen Wikimediä fondı xezmätkärläre bar interwiki sıltamalarnı häm başqa urtaq mäğlümatlarnı Wikidata proyektı çiklärendä tuplarğa başladı. 2013 yıldan bu ısul bar proyektları öçen ğämälgä kerde.

Xäzer Artsız urındıq mäqäläsen şul uq töşençägä bağışlanğan en:Stool (seat), es:Taburete, fi:Jakkara, fr:Tabouret, pt:Banqueta, ru:Табурет, tr:Tabure häm başqalarğa sıltamalarnı urnaştıru häm bäyle uzgärtülärne küzätep toru urınına, alardan berse arqılı ber tapqır bäyle Wikidata elementı kodın (bu oçraqta d:q33163) tabıp, anarğa bäyläw citä.

Wikimäğlümat nigezendä eşlägän proyektlar

• http://histropedia.com/
• http://guessr.morr.cc/
• https://tools.wmflabs.org/reasonator/
• http://tools.wmflabs.org/hay/vizquery/

Tellärneñ kiläçäge öçen ähämiäte

Wiki-birelmälärdä saqlanğan mäğlümat, törle mäğlümat sistemnarında qullanıla inde, häm, hiçşiksez, qullanu kiñäyäçäk äle. Wiki-birelmälärdä mäqalälärneñ eçtälekläre arasındağı bäyläneşläre xalıqaralı, häm teldän buysınmıy. Мäqaläneñ eçtälegen inde tiñläşterü härber bilgele teldä, mäğlümat sistemnarı belän, tärcemä sistemnarı belän, yasalma intellekt sistemnarı belän qullanıla, häm qullanılaçaq, çönki alar añlap alırğa häm tekstnı tabiğıy tellärdä tözergä taläp itälär... Мöğaen, bilgele teldäge eçtäleklär tasvirlamalarınıñ tulım däräcäse, bu tel aldağı mäğlümat sistemnarında tulı bulışlıq alır yäki yuq mikänen bilgeläüçe bulırğa ixtimal. Vladimir Мedeyko Төп тексты (рус.) Информация, хранящаяся в Вики-данных, уже используется в различных информационных системах, и, безусловно, использование будет расширяться и дальше. Взаимосвязи между предметами статей в Вики-данных интернациональны, не зависят от языка. Идентификация же предмета статьи в каждом конкретном языке используется, и будет использоваться информационными системами, системами перевода, системами искусственного интеллекта, которым требуется распознавать и создавать тексты на естественных языках... Вероятно, уровень заполненности описаний предметов на конкретном языке может стать определяющим, получит ли этот язык полноценную поддержку в будущих информационных системах или нет. Владимир Медейко

Şulay uq qarağız

• Wikipediä:Wikibirelmälär
• d:Help:Contents — d:Help:Contents/ru
• d:Wikidata:Community portal — d:Wikidata:Community portal/ru
• Wikimäğlümat yañalıqları:
  • E-mail xäbärläşmä isemlege
  • E-mail xäbärläşmä isemlege/Texnik sorawlar
• Вокруг Викиданных: инструменты, проекты, перспективы
  • d:Wikidata:Database reports/List of properties/Top100
• Простейшая работа в Вики-данных
  • d:User:Drbug/list — zarur tamğalar
  • Elementlar belän bäylänmägän bitlär
• ArticlePlaceholder now live on first 4 Wikipedias
• d:Wikidata:Status_updates — proyektıñ yañalıqlar büllttennäre (ингл.)
• d:Wikidata:Wikidata in Wikimedia projects — Wikidata mäğlümatların başqa proyektlarda qullanu (ингл.)
• Русча Викиверситеты курсы: «Программирование Викиданных» (рус.)
• d:Wikidata:Teaching with Wikidata — Mäğärif öçen Wikidata: bu moxitne uquçılarnıñ belem häm mäğrifätçelek däräcälären üsterü öçen qullanu.
• Podcast: Wikipedia Weekly #126 — Introduction to Wikidata (ингл.)