1959
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Rok 1959 / MCMLIX
stulecia: XIX wiek ~
XX wiek ~
XXI wiek
dziesięciolecia:
1920–1929 •
1930–1939 •
1940–1949 •
1950–1959
• 1960–1969
• 1970–1979
• 1980–1989
lata: 1949 «
1954 «
1955 «
1956 «
1957 «
1958 «
1959
» 1960
» 1961
» 1962
» 1963
» 1964
» 1969
Wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia:
- Zarząd Główny Polskiego Związku Żeglarskiego powołał do istnienia Centralny Ośrodek Żeglarstwa Polskiego Związku Żeglarskiego im. Andrzeja Benesza w Trzebieży nad Zalewem Szczecińskim.
- Frombork, Kazimierza Wielka, Przemków i Ruda Śląska uzyskały prawa miejskie.
- 5 stycznia – Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów podjął decyzję o budowie rafinerii w Płocku.
- 12 stycznia – odbyła się premiera filmu wojennego Jerzego Passendorfera „Zamach” - rekonstrukcja udanego zamachu AK na szefa policji SS, generała Kutscherę, zwanego „katem Warszawy” przeprowadzonego 1 lutego 1944.
- 16 stycznia – powstały Kampinoski i Karkonoski Park Narodowy.
- 21 stycznia – domniemana, niepotwierdzona katastrofa UFO w porcie w Gdyni.
- 3 lutego – z Kanady wróciła do kraju część skarbów narodowych, m.in. Szczerbiec, Kronika polska Galla Anonima i insygnia koronacyjne.
- 7 lutego – odbyła się premiera filmu Orzeł.
- 10 lutego:
- utworzono regionalny ośrodek Telewizji Polskiej w Gdańsku.
- ustanowiono herb Koszalina.
- 14 lutego – weszła w życie umowa o ostatecznym wytyczeniu polsko-czechosłowaskiej granicy państwowej.
- 18 lutego – utworzono Komitet Obrony Kraju.
- 8 marca – otwarcie linii tramwajowej w Częstochowie.
- 10 marca – rozpoczął się III Zjazd PZPR.
- 16 marca – w Słupsku zlikwidowano komunikację tramwajową.
- 4 kwietnia – Polskie Radio rozpoczęło regularne nadawanie audycji w języku esperanto.
- 8 kwietnia – 9 górników zginęło w wybuchu metanu w KWK Moszczenica w Jastrzębiu-Zdroju.
- 14 czerwca:
- Edmund Piątkowski podczas Memoriału Kusocińskiego na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie ustanowił rekord świata w rzucie dyskiem wynikiem 59,91 m.
- w Warszawie, sprinter Marian Foik ustanowił rekord Polski w biegu na 200 m wynikiem 20,9 s.
- 17 czerwca – uchwalono ustawę o prawie łowieckim.
- 27 czerwca – w Warszawie, Beata Żbikowska ustanowiła rekord Polski w biegu na 400 m wynikiem 57,2 s.
- 28 czerwca – w rozegranym na Stadionie Śląskim w Chorzowie meczu eliminacyjnym do I Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Polska przegrała z Hiszpanią 2:4.
- 2 lipca – minister zdrowia wydał rozporządzenie o wprowadzeniu książeczek zdrowia dziecka.
- 15 lipca – elektryk Stanisław Jaros usiłował w Sosnowcu dokonać zamachu na konwój z Władysławem Gomułką i Nikitą Chruszczowem.
- 24 lipca – rozpoczęcie w Lublinie produkcji seryjnej samochodu dostawczego FSC Żuk (zakończenie 13 lutego 1998).
- 31 lipca – Ministerstwo Handlu Wewnętrznego PRL ogłosiło zarządzenie, zgodnie z którym poniedziałek stał się „dniem bezmięsnym”.
- 2-5 sierpnia – oficjalna wizyta wiceprezydenta USA Richarda Nixona w Polsce.
- 10 sierpnia – premiera filmu Baza ludzi umarłych.
- 20 sierpnia – minister obrony narodowej wydał rozkaz o rozformowaniu Wojskowego Korpusu Górniczego.
- 30 sierpnia – w Tatrach Zachodnich została odkryta jaskinia Śnieżna Studnia.
- 31 sierpnia – premiera filmu Inspekcja pana Anatola.
- 5 września – otwarto Śląskie Wesołe Miasteczko, największe wesołe miasteczko w Polsce.
- 6 września – odbyła się premiera filmu Pociąg w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.
- 8 września – Stefan Lewandowski ustanowił rekord Polski w biegu na 1500 m wynikiem 3.41,0 s.
- 9 września – Roman Polański ożenił się z aktorką Barbarą Kwiatkowską.
- 20 września – Stefan Lewandowski ustanowił rekord Polski w biegu na 800 m wynikiem 1.46,5 s.
- 27 września – odbyła się premiera filmu Lotna.
- 7 października – w warszawskim Kościele św. Augustyna doszło do tak zwanego Cudu na Nowolipkach.
- 14 października – Rybnik: spłonęła północna wieża bazyliki św. Antoniego.
- 3 listopada – premiera filmu Awantura o Basię.
- 6 listopada – Zbigniew Skolicki został prezydentem Krakowa.
- 16 listopada – premiera filmu Kamienne niebo.
- 27 listopada – założono Towarzystwo Przyjaciół Łodzi.
- 10 grudnia – Sejm przyjął ustawę o Służbie Więziennej.
- 19 grudnia – otwarto Autostradę Poznańską w Szczecinie.
- 23 grudnia – premiera filmu Cafe pod Minogą.
- 28 grudnia – decyzją ministerstwa przemysłu ciężkiego powołano przedsiębiorstwo państwowe Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi w Lubinie.
- 31 grudnia – Karczew, Karpacz i Szklarska Poręba otrzymały prawa miejskie.
- Połączono miasto Nowy Bytom i miasto Ruda w miasto Ruda Śląska.
Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia:
- rewolucja kubańska: na Kubie Fidel Castro obalił dyktatora Fulgencia Batistę.
- Francja objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- 2 stycznia:
- rewolucja kubańska: Fidel Castro na przedmieściach Hawany.
- z kosmodromu Bajkonur Rosjanie wystrzelili bezzałogową sondę księżycową „Łuna 1” („Łunnik 1”, „Mieczta”), która ominęła Księżyc z odległość 6000 km i weszła na orbitę heliocentryczną.
- 3 stycznia:
- Alaska została 49 stanem USA.
- mieszkańcy południowych atoli Malediwów ogłosili niezależność od rządów brytyjskich i powołali Zjednoczoną Republikę Suwadiwów.
- 4 stycznia:
- rewolucja kubańska: powstańcy pod wodzą Che Guevara i Camilo Cienfuegos wkroczyli do Hawany.
- radziecka sonda kosmiczna Łuna 1 minęła powierzchnię Księżyca w odległości 6 tys. km.
- 7 stycznia – USA jako pierwszy kraj na świecie uznały kubański rząd Fidela Castro.
- 8 stycznia
- generał Charles de Gaulle po raz pierwszy objął urząd Prezydenta Republiki Francuskiej.
- rewolucja kubańska: oddziały Fidela Castro wkroczyły do Hawany.
- 12 stycznia – w Detroit powstała jedna z najważniejszych wytwórni płytowych w historii muzyki rozrywkowej, Motown Records. Pod jej skrzydłami pierwsze kroki stawiał Michael Jackson, Diana Ross, Stevie Wonder, czy Lionel Richie.
- 16 stycznia – rozpoczęto produkcję radzieckiej limuzyny GAZ-13 Czajka.
- 20 stycznia – dokonano oblotu brytyjskiego samolotu pasażerskiego Vickers Vanguard.
- 21 stycznia – ZSRR przekazał Polsce stację polarną Oazis w Antarktyce. Otrzymała nazwę Stacja im. A.B. Dobrowolskiego.
- 27 stycznia – dokonano oblotu amerykańskiego samolotu pasażerskiego Convair 880.
- 29 stycznia – premiera filmu animowanego Śpiąca królewna.
- 30 stycznia – 40 członków załogi i 55 pasażerów zginęło w wyniku zatonięcia po zderzeniu z górą lodową duńskiego statku MS Hans Hedtoft, płynącego z Grenlandii do Kopenhagi.
- 31 stycznia – w Brazylii założono miasto Campo Bom.
- 2 lutego – tragedia na Przełęczy Diatłowa na Uralu (Rosja): w niewyjaśnionych okolicznościach zginęło dziewięcioro uczestników studenckiej ekspedycji.
- 3 lutego:
- samolot, którym lecieli na koncert Buddy Holly, Ritchie Valens i Jiles Perry Richardson „The Big Bopper” rozbił się kilka minut po starcie w stanie Iowa zabijając wszystkich, dzień ten został nazwany dniem, w którym umarła muzyka (ang. The Day the Music Died).
- 65 osób zginęło, 8 zostało rannych w katastrofie amerykańskiego samolotu Lockheed Electra w Nowym Jorku.
- 6 lutego:
- Jack Kilby z firmy Texas Instruments opatentował pierwszy układ scalony.
- na przylądku Canaveral odbyło się pierwsze udane wystrzelenie rakiety Tytan 1.
- 7 lutego – Amerykanie Robert Timm i John Cook ustanowili na samolocie Cessna 172 rekord w najdłuższym locie z tankowaniem w powietrzu (64 dni 22 godziny 19 minut i 5 sekund).
- 11 lutego – w Zurychu strony konfliktu cypryjskiego zawarły porozumienie pokojowe.
- 15 lutego:
- Antonio Segni został po raz drugi premierem Włoch.
- w Danii powstała Socjalistyczna Partia Ludowa (SF).
- 16 lutego – rewolucja kubańska: Fidel Castro został premierem Kuby.
- 17 lutego:
- został wystrzelony amerykański satelita Vanguard 2.
- samolot Vickers Viscount 793 z turecką delegacją rządową rozbił się podczas pochodzenia do lądowania na lotnisku Gatwick pod Londynem. Zginęło 14 z 24 osób na pokładzie, wśród ocalonych był premier Adnan Menderes.
- 19 lutego – podczas rozmów pomiędzy Wielką Brytanią, Grecją i Turcją ustalono przyznanie niepodległości Cyprowi.
- 22 lutego – amerykański kierowca Lee Petty wygrał pierwszy wyścig samochodowy Daytona 500 na torze w Daytona Beach na Florydzie.
- 28 lutego – NASA wystrzeliła pierwszego w historii satelitę orbity polarnej Discoverer 1.
- 3 marca:
- w ZSRR rozpoczęto niszczenie 21 857 teczek personalnych ofiar zbrodni katyńskiej (Notatka Szelepina).
- została wystrzelona amerykańska sonda księżycowa Pioneer 4.
- 4 marca – amerykańska sonda Pioneer 4 przeleciała w odległości 60 tys. km nad powierzchnią Księżyca.
- 7 marca – Amerykanin Melvin C. Garlow został pierwszym pilotem, który pokonał w powietrzu dystans miliona mil.
- 8 marca – George Lincoln Rockwell założył American Nazi Party (ANP).
- 9 marca – w Nowym Jorku zaprezentowano lalkę Barbie.
- 10 marca:
- w Tybecie wybuchło antychińskie powstanie, w którym zginęło ok. 86 tys. Tybetańczyków.
- dokonano oblotu amerykańskiego samolotu szkolno-treningowego Northrop T-38 Talon.
- 11 marca – w Cannes odbył się 4. Konkurs Piosenki Eurowizji; zwyciężyła holenderska piosenka Een Beetje w wykonaniu Teddy Scholten.
- 17 marca – Dalajlama XIV uciekł z Norbulingki, tymczasowej jego rezydencji, wraz z 80 innymi osobami. Rozpoczęła się ucieczka Dalajlamy XIV z Tybetu.
- 18 marca – premiery filmów Pamiętnik Anny Frank w reżyserii George’a Stevensa i westernu Rio Bravo w reżyserii Howarda Hawksa.
- 24 marca – powstał Kubański Instytut Przemysłu i Sztuki Filmowej (ICAIC).
- 28 marca – premier Chin Zhou Enlai wydał dekret rozwiązujący rząd Tybetu.
- 29 marca:
- w katastrofie lotniczej pod stolicą kraju Bangi zginęło 9 osób, w tym prezydent Republiki Środkowoafrykańskiej Barthélemy Boganda.
- premiera filmu Pół żartem, pół serio.
- we francuskim dzienniku Sud-Ouest Dimnache ukazała się pierwsza historyjka o przygodach Mikołajka René Goscinny’ego i Jean-Jacques’a Sempé.
- 31 marca – XIV Dalajlama Tenzin Gjaco, zmuszony do ucieczki z Tybetu przekroczył granicę Indii, gdzie otrzymał azyl polityczny.
- 1 kwietnia:
- powstała Czechosłowacka Żegluga Morska.
- przyjęto flagę Mauretanii.
- 4 kwietnia – utworzono Federację Mali.
- 6 kwietnia – odbyła się 31. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 7 kwietnia – w Czechach spadł meteoryt Pribram – pierwszy, którego upadek został sfotografowany.
- 8 kwietnia – założono Międzyamerykański Bank Rozwoju z siedzibą w Waszyngtonie.
- 9 kwietnia – Program Mercury: dokonano wyboru 7 przyszłych astronautów.
- 10 kwietnia – przyszły cesarz Japonii Akihito poślubił Michiko.
- 12 kwietnia – Joachima De Vedruna i Karol z Sezze zostali kanonizowani przez papieża Jan XXIII.
- 15 kwietnia – przywódca Kuby Fidel Castro rozpoczął nieoficjalną, dwunastodniową wizytę w USA.
- 18 kwietnia – założono ukraiński klub piłkarski Krywbas Krzywy Róg.
- 19 kwietnia – otwarto Stadion Bazaly w czeskiej Ostrawie.
- 1 maja – Philibert Tsiranana został pierwszym prezydentem Madagaskaru.
- 3 maja – reprezentant ZSRR Oleg Fiedosiejew ustanowił w Nalczyku rekord świata w trójskoku (16,70 m).
- 4 maja:
- odbyła się 1. ceremonia wręczenia amerykańskich nagród muzycznych Grammy (za rok 1958).
- dokonano oblotu szwajcarskiego wielozadaniowego samolotu transportowego Pilatus PC-6.
- 16 maja – Gold Coast w australijskim stanie Queensland uzyskało prawa miejskie.
- 19 maja – Jan de Quay został premierem Holandii.
- 1 czerwca – 60 osób zginęło w katastrofie samolotu Curtiss C-46 Commando w Nikaragui.
- 3 czerwca – Singapur uzyskał autonomię.
- 5 czerwca – Lee Kuan Yew został pierwszym premierem Singapuru.
- 9 czerwca – zwodowano podwodny okręt atomowy USS George Washington, pierwszy przenoszący pociski balistyczne.
- 10 czerwca – premiera filmu Hiroszima, moja miłość w reżyserii Alaina Resnais'go.
- 17 czerwca – dokonano oblotu francuskiego naddźwiękowego bombowca Dassault Mirage IV.
- 22 czerwca – otwarto Port lotniczy Kijów-Boryspol.
- 23 czerwca:
- Seán Lemass został premierem Irlandii.
- radziecki szpieg atomowy Klaus Fuchs został zwolniony z brytyjskiego więzienia.
- 25 czerwca – Éamon de Valera został prezydentem Irlandii.
- 26 czerwca:
- otwarto Drogę Wodną Świętego Wawrzyńca w Kanadzie i USA.
- 68 osób zginęło w katastrofie samolotu Lockheed 1649A pod Mediolanem.
- 27 czerwca – mieszkańcy Hawajów opowiedzieli się w referendum za dołączeniem jako 50. stan do USA.
- 1 lipca – Włochy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- 2 lipca – w Brukseli odbył się ślub Alberta Koburga i Paoli, obecnej belgijskiej pary królewskiej.
- 7 lipca – w Zurychu, Niemiec Martin Lauer ustanowił rekord świata w biegu na 110 m ppł. wynikiem 13,2 s.
- 14 lipca – zwodowano pierwszy nawodny okręt o napędzie atomowym USS Long Beach.
- 17 lipca – w Tanzanii w wąwozie Oldoway odkryto szczątki praczłowieka tzw. zinjantropa (znanego obecnie pod nazwą Paranthropus boisei, Leakey 1959), szacowane na ok. 1 700 000 lat.
- 18 lipca – Osvaldo Dorticós Torrado został prezydentem Kuby.
- 24 lipca – na otwarciu amerykańskiej wystawy w Moskwie Richard Nixon i Nikita Chruszczow przeprowadzili ostrą publiczną dyskusję na temat kapitalizmu i komunizmu.
- 31 lipca – została założona ETA.
- 7 sierpnia – został wystrzelony amerykański satelita naukowy Explorer 6.
- 21 sierpnia – USA: Hawaje jako 50 stan dołączyły do Unii.
- 25 sierpnia – w USA ustanowiono Narodowy Medal Nauki.
- 12 września:
- 13 września – sonda Łuna 2 jako pierwszy ziemski obiekt dotarła na Księżyc, rozbijając się o jego powierzchnię.
- 15 września – Nikita Chruszczow jako pierwszy przywódca ZSRR odwiedził Stany Zjednoczone.
- 17 września:
- pierwszy satelita szpiegowski Transit 1A.
- odbył się pierwszy lot amerykańskiego samolotu rakietowego X-15.
- 18 września – USA wystrzeliły w kosmos satelitę Vanguard 3.
- 22 września – otwarto połączenie telefoniczne między Europą a USA.
- 24 września – w katastrofie samolotu Douglas DC-7 w Bordeaux zginęły 53 osoby.
- 25 września – w Kolombo został postrzelony przez buddyjskiego mnicha premier Cejlonu Solomon Bandaranaike; zmarł następnego dnia.
- 4 października – wystrzelono sondę księżycową Łuna 3.
- 7 października – radziecka sonda kosmiczna Łuna 3 wykonała pierwsze zdjęcia niewidocznej strony Księżyca.
- 13 października – wystrzelono amerykańskiego satelitę naukowego Explorer 7.
- 15 października:
- katastrofa lotnicza w Hardinsbergu: transponujący dwie bomby atomowe amerykański bombowiec B-52 zderzył się z samolotem-cysterną. Zginęło 8 osób.
- ukraiński nacjonalista Stepan Bandera został zamordowany w Monachium przez agenta KGB Bohdana Staszynskiego.
- 21 października – otwarto Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku.
- 29 października:
- 18 listopada – premiera monumentalnego filmu kostiumowego Ben-Hur, z Charlstonem Hestonem w roli tytułowej; był to pierwszy, który otrzymał 11 Oscarów, a w stulecie narodzin kina został umieszczony na watykańskiej liście 45 filmów fabularnych za propagowanie szczególnych wartości religijnych.
- 19 listopada – zbankrutowała należąca do Ford Motor Company luksusowa marka Edsel.
- 20 listopada – Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Deklarację Praw Dziecka.
- 21 listopada – 24 osoby zginęły, a 3 zostały ranne w katastrofie należącego do Ariana Afghan Airlines samolotu Douglas DC-4, który rozbił się krótko po starcie z Bejrutu.
- 23 listopada – została przyjęta flaga Nigru.
- 1 grudnia – w Waszyngtonie podpisano traktat antarktyczny, na mocy którego Antarktyka stała się obszarem międzynarodowych badań i pierwszą w świecie strefą wolną od broni jądrowej; porozumienie obowiązywało przez 30 lat; w 1991 roku zostało odnowione i przedłużone na kolejnych 50 lat, traktat ma być renegocjowany w roku 2041.
- 2 grudnia – 423 osoby zginęły w wyniku runięcia Zapory Malpasset we Francji.
- 4 grudnia – Program Mercury: wystrzelono statek kosmiczny Mercury-Little Joe 2 z rezusem o imieniu Sam na pokladzie.
- 7 grudnia – premiera filmu Tak niewielu.
- 8 grudnia – zatonęła Mona – statek ratunkowy zwodowany w 1935 r.
- 13 grudnia – arcybiskup Makarios III zwyciężył w pierwszych wyborach prezydenckich na Cyprze.
- 17 grudnia – utworzono Strategiczne Wojska Rakietowe ZSRR.
- 26 grudnia – rozpoczęła nadawanie Byłgarska nacionałna telewizija (BNT).
- 29 grudnia – otwarto metro w Lizbonie.
- Powstała francuska firma kosmetyczna Yves Rocher.
Urodzili się[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia – Azali Assoumani, komoryjski polityk, prezydent Komorów
- 2 stycznia – Prudencio Andaya, filipiński duchowny katolicki, biskup, wikariusz apostolski Tabuk
- 4 stycznia
- Andrzej Adamczyk, polski polityk
- Ximo Puig, hiszpański polityk, prezydent Walencji
- 5 stycznia
- Tomasz Brach, polski polityk, poseł na Sejm RP I kadencji
- Clancy Brown, amerykański aktor
- 8 stycznia:
- José María Baliña, argentyński duchowny katolicki, biskup pomocniczy Buenos Aires
- Piotr Zander, polski gitarzysta rockowy
- 10 stycznia:
- Jan Plata-Przechlewski, polski polonista i twórca komiksów
- Chris Van Hollen, amerykański polityk, senator ze stanu Maryland
- Jan Zaborowski, polski polityk, działacz związkowy, poseł na Sejm II kadencji
- 12 stycznia – Per Gessle, szwedzki piosenkarz, kompozytor, członek szwedzkiego duetu Roxette
- 13 stycznia:
- Scott Kendall, nowozelandzki narciarz alpejski, olimpijczyk
- Carsten Sieling, niemiecki polityk, burmistrz Bremy
- 14 stycznia – Waldemar Wróblewski, polski kompozytor i aranżer
- 16 stycznia – Jolanta Konopka, polska prezenterka telewizyjna
- 17 stycznia – Andrés Arteaga Manieu, chilijski duchowny katolicki, biskup pomocniczy Santiago de Chile
- 20 stycznia:
- Alfred Agyenta, ghański duchowny katolicki, biskup Navrongo–Bolgatanga
- Jacek Taraszkiewicz, polski pedagog i historyk
- 25 stycznia – Maciej Klima, polski polityk
- 26 stycznia
- Bob Lazar, postać amerykańskiej popkultury
- Wanda Panfil-González, polska lekkoatletka, maratonka
- 31 stycznia
- Sebastião Bandeira Coêlho, brazylijski duchowny katolicki, biskup Coroatá
- Danuta Bułkowska, polska lekkoatletka, skoczkini wzwyż
- 3 lutego – Rob Wittman, amerykański polityk, kongresman
- 5 lutego – Mirosław Pilśniak, polski dominikanin
- 7 lutego – Tadeusz Guz, polski duchowny katolicki, filozof i teolog
- 8 lutego – Mauricio Macri, argentyński polityk, prezydent Argentyny
- 9 lutego
- Ali Bongo Ondimba, gaboński polityk, prezydent Gabonu
- Małgorzata Nowak, polska lekkoatletka, wieloboistka
- 10 lutego – Bogdan Bojko, polski polityk
- 12 lutego – Józef Tomala, polski polityk
- 13 lutego – Jacek Bogucki, polski polityk
- 15 lutego – Zdzisław Czucha, polski polityk
- 16 lutego – Ken Buck, amerykański polityk, kongresman ze stanu Kolorado
- 19 lutego – Juan María Agurto Muñoz, chilijski duchowny katolicki, biskup Ancud
- 20 lutego – Aleksandra Natalli-Świat, polska polityk, ekonomistka, posłanka na Sejm RP V i VI kadencji (zm. 2010)
- 21 lutego – Tadeusz Tomaszewski, polski polityk, poseł na Sejm RP
- 22 lutego
- Jiří Čunek, czeski samorządowiec, polityk, marszałek kraju zlińskiego
- Krzysztof Żegański, polski samorządowiec, burmistrz miasta Bardo
- 26 lutego – Rolando Blackman, amerykański koszykarz panamskiego pochodzenia
- 27 lutego – Miłosz Martynowicz, przewodnik tatrzański, taternik, bibliofil i wydawca literatury górskiej
- 28 lutego - Ewa Wojtaszek, polska kajakarka
- 1 marca – Bernadette Kraakman, holenderska piosenkarka, reprezentantka Holandii podczas 28. Konkursu Piosenki Eurowizji
- 2 marca – Krzysztof Stelmaszyk, polski aktor
- 3 marca
- Pedro Costa[1], portugalski reżyser filmowy i telewizyjny
- Kazimierz Janiak, polski polityk, agronom, nauczyciel akademicki i związkowiec, poseł na Sejm III kadencji
- 5 marca – Józef Górzyński, polski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita warmiński
- 8 marca
- Adam Cebula, polski pisarz science fiction (w spółce autorskiej Kareta Wrocławski) i publicysta
- Aidan Quinn, amerykański aktor
- 9 marca – Takaaki Kajita, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki z 2015 roku
- 10 marca - Stefania Kozik, polska lekkoatletka, biegaczka długodystansowa
- 11 marca – Elisabeth Schroedter, niemiecka polityk
- 12 marca
- Tadeusz Lachowicz, polski dziennikarz, publicysta, poeta
- Michael Walter, niemiecki saneczkarz (zm. 2016)
- 14 marca - Małgorzata Balbuza-Szumińska, polska lekkoatletka, biegaczka długodystansowa
- 15 marca
- Marek Górski, polski piosenkarz (zm. 2016)
- Fabio Lanzoni, włoski model, aktor
- Ben Okri, nigeryjski piłkarz
- Ryszard Zając, polski polityk, dziennikarz, poseł na Sejm RP II kadencji
- 17 marca – Danny Ainge, amerykański koszykarz, baseballista, działacz koszykarski
- 18 marca
- Luc Besson, francuski reżyser, scenarzysta i producent filmowy
- Irene Cara, amerykańska piosenkarka, aktorka
- Marek Dziubek, polski polityk, poseł na Sejm X i I kadencji
- 19 marca – Piotr Warczyński, polski lekarz, polityk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia
- 21 marca
- Nobuo Uematsu, japoński kompozytor, muzyk, producent muzyczny
- Zygmunt Wrzodak, polski związkowiec, polityk, poseł na Sejm RP
- 22 marca – Marek Czarnecki, polski polityk
- 23 marca – Hanna Zdanowska, polska polityk, prezydent Łodzi
- 24 marca - Elżbieta Woźniak, polska lekkoatletka, sprinterka
- 25 marca
- Jan Bronś, polski samorządowiec, burmistrz Oleśnicy
- Jacek Rybicki, polski nauczyciel, związkowiec, polityk, poseł na Sejm RP
- Zbigniew Sprycha, polski malarz, pedagog
- Cecilia Stegö Chilò, szwedzka dziennikarka, menedżer, polityk
- Joanna Stempińska, polska historyk sztuki, tłumaczka, dyplomatka
- Przemysław Sytek, polski polityk, przedsiębiorca, poseł na Sejm I kadencji
- 27 marca
- Miguel Ángel D’Annibale, argentyński duchowny katolicki, biskup San Martín
- Andrew Farriss, australijski muzyk, klawiszowiec, autor tekstów, gitarzysta, członek zespołu INXS
- Siarhiej Hocmanau, białoruski piłkarz
- Maria Pasło-Wiśniewska, polska ekonomistka, bankowiec, polityk, poseł na Sejm RP
- Zdzisław Stefanoff, polski szachista, trener i sędzia szachowy
- Mariusz Strzałka, polsko-niemiecki szpadzista
- Brian Tarantina, amerykański aktor (zm. 2019)
- 2 kwietnia – Alberto Fernández, argentyński prawnik, prezydent Argentyny
- 11 kwietnia – Hanna Śleszyńska, polska aktorka i piosenkarka
- 12 kwietnia – Romuald Zawodnik, polski samorządowiec, burmistrz Pionek
- 15 kwietnia
- Emma Thompson, brytyjska aktorka
- Ivo Vondrák, czeski nauczyciel, polityk, marszałek kraju morawsko-śląskiego
- 16 kwietnia – Jacek Borkowski, polski aktor
- 17 kwietnia – Sean Bean, brytyjski aktor
- 21 kwietnia – Jan Warzecha, polski polityk
- 22 kwietnia - Mariusz Marasek, polski polityk, historyk, poseł na Sejm I kadencji
- 25 kwietnia
- Andrzej Ferenc, polski aktor
- Jerzy Widzyk, polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm RP, minister transportu i gospodarki morskiej
- 26 kwietnia – Stanisław Sojka, polski wokalista jazzowy i popowy, pianista, gitarzysta, skrzypek, kompozytor, aranżer
- 28 kwietnia
- Marek Biernacki, polski polityk, poseł na Sejm RP
- Jacek Piechota, polski polityk, poseł na Sejm RP, minister gospodarki i pracy
- 30 kwietnia – Iwona Rulewicz, polska aktorka
- 1 maja – Yasmina Reza, francuska aktorka i dramatopisarka
- 4 maja – Valdemaras Chomičius, litewski koszykarz, trener
- 5 maja – Jolanta Nowak, polska aktorka telewizyjna, filmowa i teatralna
- 6 maja
- Renaud Muselier, francuski polityk, prezydent regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże
- Leszek Ruszczyk, polski ekonomista, samorządowiec, wicemarszałek województwa mazowieckiego
- 8 maja – Grzegorz Drukarczyk, polski pisarz science fiction
- 9 maja – János Áder, węgierski polityk, prezydent Węgier
- 10 maja - Cindy Hyde-Smith, amerykańska polityk, senator ze stanu Missisipi
- 12 maja – Ving Rhames, amerykański aktor
- 13 maja – Arkadiusz Bratkowski, polski polityk, poseł na Sejm RP, marszałek województwa lubelskiego
- 15 maja – Andrew Eldritch, wokalista zespołu The Sisters of Mercy
- 16 maja – Krzysztof Ryszard Sikora, polski polityk
- 18 maja – Roman Ochyński, polski weterynarz, samorządowiec, starosta lipski (zm. 2018)
- 20 maja
- Israel Kamakawiwoʻole, hawajski muzyk
- Izabela Mrzygłocka, polska polityk
- 21 maja – Abdullah Jamin, malediwski polityk, prezydent Malediwów
- 23 maja - Elżbieta Szulc, polska lekkoatletka, płotkarka
- 24 maja – Grażyna Torbicka, polska dziennikarka, prezenterka telewizyjna i konferansjerka, osobowość telewizyjna
- 30 maja – Randy Ferbey, kanadyjski curler
- 31 maja
- Renata Butryn, polska polityk
- Leszek Malinowski, polski artysta kabaretowy, aktor i scenarzysta
- 1 czerwca – Alan Wilder, angielski muzyk (Depeche Mode, Recoil)
- 3 czerwca – Jan Serkies, polski samorządowiec, burmistrz Chojnowa
- 5 czerwca – Mirosław Graf, polski skoczek narciarski, trener, działacz, burmistrz Szklarskiej Poręby
- 11 czerwca
- Hugh Laurie, angielski aktor
- Daniel Thomas, amerykański duchowny katolicki
- 12 czerwca – Juan Antonio San Epifanio, hiszpański koszykarz
- 13 czerwca
- Bojko Borisow, bułgarski oficer policji, karateka, polityk, premier Bułgarii
- Klaus Iohannis, rumuński polityk, prezydent Rumunii
- 14 czerwca
- Tomasz Kulesza, polski polityk
- Władysław Pasikowski, polski reżyser, scenarzysta i pisarz fantastyki naukowej
- Marcus Miller, amerykański muzyk
- 15 czerwca
- Baselios Cleemis Thottunkal, indyjski kardynał, zwierzchnik Kościoła syromalankarskiego
- Zuzana Hofmannová, czeska taterniczka i alpinistka (zm. 2012)
- 18 czerwca – Jan Rokita, polityk polski
- 19 czerwca – Anne Hidalgo, francuska polityk, mer Paryża
- 21 czerwca – Marek Raduli, polski gitarzysta, aranżer, kompozytor, uznany muzyk sesyjny
- 25 czerwca – Barbara Rosiek, polska pisarka i poetka (zm.2020)
- 29 czerwca – Elżbieta Lanc, polska nauczycielka, polityk, wicewojewoda mazowiecki
- 30 czerwca – Barbara Comstock, amerykańska polityk, kongreswoman ze stanu Wirginia
- 3 lipca – Janusz Józefowicz, polski inscenizator, choreograf, reżyser, aktor, tancerz, piosenkarz i dyrektor artystyczny Studia Buffo
- 4 lipca – Daniel Sturla, urugwajski duchowny katolicki, arcybiskup Montevideo, kardynał
- 6 lipca – Rafał Dutkiewicz, polski przedsiębiorca i samorządowiec, prezydent Wrocławia
- 7 lipca – Ryszard Zarudzki, polski zootechnik, polityk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
- 8 lipca – Isabelo Abarquez, filipiński duchowny katolicki, biskup Calbayog
- 9 lipca
- Jurij Iwanow, radziecki skoczek narciarski
- Scott Garrett, amerykański polityk
- Antoni Konopka, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa opolskiego
- Kevin Nash, amerykański wrestler
- 10 lipca – Władysław Dajczak, polski polityk
- 11 lipca
- Jan Maćkowiak, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa świętokrzyskiego
- Richie Sambora, amerykański muzyk (gitarzysta Bon Jovi, projekty solowe)
- 14 lipca – Susana Martinez, amerykańska prawnik, polityk pochodzenia meksykańskiego, gubernator stanu Nowy Meksyk
- 19 lipca – Vigdis Hjorth, norweska pisarka
- 23 lipca
- Waldy Dzikowski, polski polityk
- Michele Emiliano, włoski polityk, prezydent Apulii
- Wojciech Skibiński, polski aktor
- Krzysztof Smela, polski samorządowiec, starosta częstochowski
- 24 lipca – Krystyna Kozanecka, polska aktorka (zm. 2013)
- 26 lipca – Kevin Spacey, aktor amerykański
- 27 lipca – Marek Sierocki, polski dziennikarz, konferansjer
- 30 lipca – Tengku Abdullah, malezyjski sułtan, król Malezji
- 4 sierpnia – Małgorzata Zielińska, polska urzędniczka państwowa, podsekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju
- 9 sierpnia – Tadeusz Skorupa, polski polityk
- 10 sierpnia – Rosanna Arquette, amerykańska aktorka
- 11 sierpnia – Zbigniew Borek, polski aktor
- 12 sierpnia – Lynette Woodard, amerykańska koszykarka, trenerka
- 13 sierpnia – Maciej Grabowski, polski ekonomista, polityk, minister środowiska
- 14 sierpnia
- Marcia Gay Harden, amerykańska aktorka
- Marek Matuszewski, polski polityk
- 17 sierpnia - Ryszard Tomczyk, polski polityk, profesor nadzwyczajny, poseł na Sejm RP
- 20 sierpnia - Eugenia Więcek, polska lekkoatletka, wieloboistka
- 22 sierpnia – Denise Curry, amerykańska koszykarka, trenerka
- 26 sierpnia
- Kathryn Hire, amerykańska astronautka
- Adam Pęzioł, polski polityk, wojewoda opolski
- Stanisław Tomczyszyn, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa lubuskiego
- 27 sierpnia
- Gerhard Berger, austriacki kierowca wyścigowy Formuły 1
- Frank Duffy, szkocki curler (zm. 2010)
- Zdzisław Hoffmann, polski lekkoatleta, trójskoczek, mistrz świata
- Jeanette Winterson, brytyjska pisarka
- 28 sierpnia – Václav Burian, czeski poeta, krytyk literacki, publicysta i tłumacz (zm. 2014)
- 3 września - Jadwiga Kołdras-Gajos, polska hokeistka na trawie
- 30 sierpnia – Janusz Stalmierski, polski kompozytor
- 1 września - Barbara Baran, polska lekkoatletka, skoczkini w dal
- 5 września – Waldemar Pawlak, premier Polski
- 6 września – Elżbieta Polak, polska działaczka samorządowa, polityk, marszałek województwa lubuskiego
- 11 września – Mirosław Guzowski, polski aktor
- 12 września - Scott P. Brown, amerykański polityk, senator ze stanu Massachusetts
- 13 września – Pavol Barabáš, słowacki filmowiec, autor filmów górskich i podróżniczych
- 14 września – Anna Archibald, nowozelandzka narciarka alpejska, olimpijka
- 15 września
- Andreas Eschbach, niemiecki pisarz science fiction
- Mark Kirk, amerykański polityk, senator ze stanu Illinois
- 16 września – Marek Górnisiewicz, polski rysownik komiksowy
- 19 września – Diego Ormaechea, urugwajski rugbysta i trener
- 21 września
- Andrzej Buncol, polski piłkarz
- Andrzej Chmielewski, polski samorządowiec, wicewojewoda zachodniopomorski, burmistrz Drawna
- 22 września:
- Mohamed Dionne, senegalski polityk, premier Senegalu
- Witold Namyślak, polski polityk
- 23 września – Hortência Marcari, brazylijska koszykarka
- 28 września:
- Sylwester Dąbrowski, polski leśniczy, polityk, wicewojewoda mazowiecki
- Mitchell Wiggins, amerykański koszykarz
- 1 października – Mirosław Kukliński, polski polityk i samorządowiec, poseł na Sejm RP, starosta tomaszowski
- 9 października – Bill Lee, amerykański polityk, gubernator stanu Tennessee
- 11 października – Krzysztof Lipiec, polski polityk
- 12 października – Witold Pleskacz, polski elektronik
- 13 października – Rudolf Pierskała, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy opolski
- 16 października – Jerzy Kwieciński, polski polityk, minister finansów
- 21 października – Sérgio da Rocha, brazylijski duchowny katolicki, arcybiskup metropolita Brasilii, kardynał
- 22 października - Grażyna Oliszewska, polska lekkoatletka, sprinterka
- 26 października
- François Chau, aktor pochodzący z Kambodży
- Dariusz Jakubowski, polski aktor
- Evo Morales, boliwijski polityk, prezydent Boliwii
- 27 października
- Michał Janocha, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy warszawski
- Brian Pockar, kanadyjski łyżwiarz figurowy (zm. 1992)
- Zdzisław Sipiera, polski polityk, nauczyciel i samorządowiec, wojewoda mazowiecki
- 29 października - John Magufuli, tanzański polityk, prezydent Tanzanii
- 1 listopada – Stanisław Gogacz, polski polityk, wicemarszałek województwa lubelskiego
- 3 listopada – Tadeusz Bronakowski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy łomżyński
- 5 listopada – Bryan Adams, czołowy rockman lat ’80; wokalista, gitarzysta, autor tekstów
- 9 listopada – Halina Szymańska, polska urzędniczka państwowa i samorządowa, szef Kancelarii Prezydenta RP
- 13 listopada
- José Carlos Somoza, hiszpański pisarz, pochodzenia kubańskiego
- Stanisław Wziątek, polski pedagog, samorządowiec, polityk, wojewoda zachodniopomorski, poseł na Sejm RP
- 16 listopada – Julia Przyłębska, polska prawniczka, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, prezes TK
- 19 listopada – Elżbieta Kruk, polska polityk
- 20 listopada – Sean Young, amerykańska aktorka
- 21 listopada – Wiesław Szlachetka, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy gdański
- 26 listopada – Witold Wróblewski, polski inżynier i samorządowiec, wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego, prezydent Elbląga
- 29 listopada – Rahm Emanuel, amerykański polityk, kongresman ze stanu Illinois, burmistrz Chicago
- 2 grudnia – Wisława Świątek, polska aktorka
- 3 grudnia – Barbara Magiera, polska działaczka samorządowa, burmistrz Radlina
- 4 grudnia – Marcel Pavel, rumuński piosenkarz, reprezentant Rumunii podczas 47. Konkursu Piosenki Eurowizji
- 16 grudnia:
- Colleen Jones, kanadyjska curlerka
- Nikołaj Tanasejczuk, rosyjsko-polski koszykarz, trener
- 17 grudnia - Henryk Wejman, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy szczecińsko-kamieński
- 19 grudnia
- Marija Matios (ukr. Марія Василівна Матіос), ukraińska pisarka i poetka
- Jolanta Rusiniak, polska prawniczka, urzędnik państwowy, sekretarz stanu Rady Ministrów
- 20 grudnia – Kazimierz Marcinkiewicz, polski premier
- 22 grudnia – Zenon Wiśniewski, polski polityk
- 25 grudnia – Michael P. Anderson, amerykański astronauta (zm. 2003)
- 27 grudnia – Jarosław Szlagowski, polski perkusista
- 29 grudnia - Patricia Clarkson, amerykańska aktorka
- 31 grudnia
- Val Kilmer, amerykański aktor
- Baron Waqa, nauruański polityk i prezydent Nauru
Zmarli[edytuj | edytuj kod]
- 21 stycznia – Stanisław Młodożeniec, polski poeta, współtwórca futuryzmu (ur. 1895)
- 22 stycznia – Mike Hawthorn, brytyjski kierowca wyścigowy (ur. 1929), mistrz Formuły 1 z sezonu 1958
- 24 stycznia – Jean Lhermitte, francuski lekarz neurolog i psychiatra (ur. 1877)
- 26 stycznia – Bruno Gröning, niemiecki uzdrowiciel duchowy (ur. 1906)
- 3 lutego:
- Ritchie Valens, amerykański muzyk (ur. 1941)
- Buddy Holly, amerykański muzyk (ur. 1936)
- The Big Bopper, amerykański muzyk (ur. 1930)
- 12 lutego – George Antheil, amerykański kompozytor (ur. 1900)
- 15 lutego – Owen Willans Richardson, angielski fizyk (ur. 1879)
- 18 lutego – Alfred Alessandrescu, kompozytor rumuński (ur. 1893)
- 19 lutego – Antoni Kenar, polski rzeźbiarz, pedagog, dyrektor Państwowego Liceum Technik Plastycznych w Zakopanem (ur. 1906)
- 26 marca:
- Raymond Chandler, amerykański autor powieści i opowiadań kryminalnych (ur. 1888)
- Montserrat Grases, hiszpańska kandydatka do beatyfikacji (ur. 1941)
- 2 kwietnia – Mikołaj Czarnecki, egzarcha Wołynia, Podlasia i Polesia Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, błogosławiony katolicki (ur. 1884)
- 6 kwietnia – Peter Schlütter, duński żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1893)
- 9 kwietnia – Frank Lloyd Wright, architekt amerykański (ur. 1867)
- 11 kwietnia – gen. bryg. Jerzy Kirchmayer (ur. 1895)
- 13 kwietnia – Eduard van Beinum, holenderski dyrygent (ur. 1900)
- 16 kwietnia – Antoni Fertner, polski aktor (ur. 1874)
- 28 kwietnia – María Guggiari Echeverría, paragwajska karmelitanka, błogosławiona katolicka (ur. 1925)
- 6 maja – Maria Dulęba, polska aktorka (ur. 1881)
- 12 maja – Dedë Malaj, albański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1917)
- 24 maja:
- Henri Grappin, francuski pisarz (ur. 1881)
- Antonín Veverka, czeski taternik, alpinista i działacz turystyczny (ur. 1908)
- 31 maja – Jack Patrick, amerykański sportowiec, medalista olimpijski (ur. 1898)
- 5 czerwca – Ragnar Svensson, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1882)
- 9 czerwca – Adolf Windaus, niemiecki chemik, noblista (ur. 1876)
- 7 lipca – Marthe Jordán, francuska alpinistka i taterniczka (ur. 1881)
- 9 lipca – Jerzy Leszczyński, polski aktor teatralny i filmowy, reżyser (ur. 1884)
- 15 lipca – Ernest Bloch, amerykański kompozytor (ur. 1880)
- 30 lipca – Maria Venegas de la Torre, meksykańska zakonnica, święta katolicka (ur. 1868)
- 8 sierpnia – Luigi Sturzo, włoski ksiądz katolicki, polityk, inicjator włoskiej chadecji (ur. 1871)
- 16 sierpnia – Wanda Landowska, polska klawesynistka, pianistka, kompozytorka (ur. 1879)
- 5 września – Kazimierz Zarankiewicz, polski matematyk (ur. 1902)
- 28 września – Rudolf Caracciola, niemiecki kierowca rajdowy (ur. 1901)
- 4 października – Mieczysław Orłowicz, polski doktor prawa, z zamiłowania krajoznawca i popularyzator turystyki (ur. 1881)
- 9 października – Shirō Ishii, japoński zbrodniarz wojenny, dowódca jednostki 731 (ur. 1892)
- 10 października – Frédéric Bruynseels, belgijski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1888)
- 16 października – George Marshall, amerykański generał i polityk (ur. 1880)
- 19 października – Thorleif Holbye, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1883)
- 31 października – Juliusz Ulrych, polski polityk, minister (ur. 1888)
- 15 listopada – Charles Thomson Rees Wilson, szkocki fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1869)
- 10 grudnia – Andrzej Sołtan, polski fizyk jądrowy (ur. 1897)
- 24 grudnia – Károly Jordán, węgierski taternik i matematyk (ur. 1871)
- 31 grudnia – Henryk Alszer, polski piłkarz (ur. 1918)
data dzienna nieznana:
- Edward Walery Janczewski, polski geolog i geofizyk, taternik i alpinista (ur. 1887)
- Tibold Kregczy, węgierski taternik (ur. 1889)
Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]
- 8 kwietnia – obrączkowe zaćmienie Słońca
- 7 lipca – Wenus zakryła Regulusa, najjaśniejszą gwiazdę w gwiazdozbiorze Lwa. Zjawisko powtórzy się 1 października 2044 roku
- 2 października – całkowite zaćmienie Słońca
- 17 września – Pierwszy satelita szpiegowski Transit 1A
Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]
- z fizyki – Emilio Segrè, Owen Chamberlain
- z chemii – Jaroslav Heyrovský
- z medycyny – Severo Ochoa de Albornoz, Arthur Kornberg
- z literatury – Salvatore Quasimodo
- nagroda pokojowa – Philip Noel-Baker
Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]
- Tłusty czwartek: 5 lutego
- Ostatki: 10 lutego
- Popielec: 11 lutego
- Niedziela Palmowa: 22 marca
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 23 marca
- Wielki Czwartek: 26 marca
- Wielki Piątek: 27 marca
- Wielka Sobota: 28 marca
- Wielkanoc: 29 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 30 marca
- Wniebowstąpienie Pańskie: 7 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 17 maja
- Boże Ciało: 28 maja
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pedro Costa w bazie CinePT-Cinema Portugues (port.)
