Yaoi

Τόμοι yaoi manga σε βιβλιοπωλείο του Σαν Φρανσίσκο. Μερικοί τόμοι είναι σφραγισμένοι με πλαστική ταινία, πράγμα που υποδηλώνει ότι περιέχουν γραφικές σκηνές σεξ.

Το Yaoi (ιαπωνικά: やおい, μεταγραφή στα ελληνικά: γιαόι) είναι όρος-ομπρέλα που χρησιμοποιείται στη Δύση για να περιγράψει τα προϊόντα της ιαπωνικής υποκουλτούρας των manga, anime και βιντεοπαιχνιδιών που έχουν ως κεντρικό θεματικό τους άξονα τον ομοερωτισμό μεταξύ ανδρών. Οι τίτλοι yaoi στις πλείστες των περιπτώσεων απευθύνονται στο γυναικείο κοινό. Άλλωστε οι συντριπτική πλειοψηφία των δημιουργών yaoi είναι γυναίκες. Στην Ιαπωνία ο όρος yaoi είναι σχεδόν παρωχημένος, αφού τα έργα αυτά προωθούνται κάτω από τον αγγλικό όρο Boys Love (μεταγραφή στα Ιαπωνικά: ボーイズラブ) ή, για συντομία, BL (ビーエル). Γνωστοί τίτλοι yaoi είναι: Junjō Romantica, Ai no Kusabi, Gravitation, Loveless, Enzai, Togainu no Chi.

Καταγωγή του όρου

Ο ορός δημιουργήθηκε από τις Γιάσουκο Σάκατα και Άκικο Χάτσου στα τέλη της δεκαετίας του '70 και αποτελεί ακρωνύμιο της φράσης ヤマなし、オチなし、意味なし (yama nashi, ochi nashi, imi nashi, Μετάφραση: Χωρίς κορύφωση, χωρίς σκοπό, χωρίς νόημα), αρχικά για να περιγράψει τις ερασιτεχνικές παρωδίες manga οι οποίες παρουσίαζαν ομοερωτικές σχέσεις χαρακτήρων άλλων έργων, ανεξάρτητα αν τέτοιες σχέσεις απουσίαζαν εντελώς από το πρωτότυπο, ωστόσο στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ευρύτερα για να περιγράψει τα έργα αντρικού ομοερωτισμού που στόχευαν στο γυναικείο κοινό.
Όπως διαφαίνεται από την ετυμολογία του ακρωνυμίου, ο όρος είχε σκοπό να διαχωρίσει τα έργα αυτής της κατηγορίας από τα shōnen-ai (少年愛, σόνεν-άι) τα οποία, παρόλο που επίσης είχαν έντονο το ομοερωτικό στοιχείο, ακολουθούσαν τις παραδοσιακές τεχνικές σεναριακής ανάπτυξης και δεν έδιναν υπερβολική έμφαση στις ερωτικές σκηνές.
Αυτός ο διαχωρισμός στην ορολογία δεν υφίσταται πλέον στην Ιαπωνική αγορά, παρόλο που οι φαν στη Δύση εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τους δυο αυτούς όρους με ελαφρώς διαφορετική σημασία.

Χαρακτηριστικά γνωρίσματα

Επειδή τα έργα yaoi παράγονται στη συντριπτική πλειοψηφία τους από γυναίκες και έχουν ως κοινό τους επίσης γυναίκες, οι συμπεριφορές που παρουσιάζουν σπάνια είναι ρεαλιστικές.
Στα έργα yaoi οι χαρακτήρες αποτελούν εξιδανικευμένα πρότυπα ανδρών, συχνά με θηλυπρεπή χαρακτηριστικά (美少年, bishōnen) ενώ οι ερωτικές σχέσεις έχουν απόλυτη διάκριση ρόλων στα πρότυπα εξουσιαστή-εξουσιαζόμενου (βλ. Λεξιλόγιο), ώστε η αναγνώστρια να μπορεί να ταυτιστεί με τον δεύτερο. Δεν είναι σπάνιο να παρατηρηθούν και ανατομικά λάθη στα manga, anime ή παιχνίδια που περιέχουν σκηνές σεξ. Γενικά το είδος δεν χαίρει της εκτίμησης των ομοφυλόφιλων ανδρών, οι οποίοι προτιμούν τα gay comic (ゲイコミ, geikomi) των οποίων οι δημιουργοί είναι άντρες και διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό από τα yaoi. Ωστόσο υπάρχει αριθμός ομοφυλόφιλων αλλά και ετεροφυλόφιλων ανδρών που απολαμβάνουν το είδος.

Λεξιλόγιο

Όπως και όλες οι άλλες κατηγορίες της Ιαπωνικής υποκουλτούρας, η κατηγορία του yaoi περιέχει μεγάλο όγκο ορολογιών, η γνώση των οποίων βοηθά στην κατανόηση πολλών χαρακτηριστικών του. Ακολουθούν μερικοί από αυτούς.

Δυτική γραφή	Ιαπωνική γραφή	Σημασία
Boys Love	ボーイズラブ	Ο σύγχρονος όρος ομπρέλα για τα έργα yaoi. Στην Ιαπωνία έχει σχεδόν εκτοπίσει τους άλλους συνώνυμους όρους
Yaoi	やおい	Δημοφιλής όρος στη Δύση για τα manga, anime, βιντοπαιχνίδια Boys Love. Στην Ιαπωνία ο όρος είναι σχεδόν παρωχημένος. Περιέγραφε τα ερασιτεχνικά manga με ομοερωτικό περιεχόμενο.
Shōnen ai	少年愛	Στη Δύση περιγράφει τα έργα yaoi χωρίς ερωτικές σκηνές και συνήθως περισσότερη προσήλωση στο σενάριο. Στην Ιαπωνία ο όρος είναι παρωχημένος. Περιέγραφε τα πρωτότυπα ομοερωτικά έργα (όπως αυτά που εμφανίστηκαν στο περιοδικό Juné).
Seme (προφέρεται σέμε)	攻め	Από τον αθλητικό όρο για τον επιθετικό παίχτη, περιγράφει τον κυρίαρχο άντρα μιας ομοφυλοφιλικής σχέσης.
Uke (προφέρεται ούκε)	受け	Από τον αθλητικό όρο για τον αμυντικό παίχτη, περιγράφει τον υποτασσόμενο άντρα μιας ομοφυλοφιλικής σχέσης.
Fujoshi	腐女子	Η φανατική των έργων yaoi. Όρος με αρνητική σημασία που αργότερα υιοθετήθηκε από τις ίδιες. Κυριολεκτικά σημαίνει "σάπια γυναικά"
Fudanshi	腐男子	Δημιουργημένο αναλογικά με το Fujoshi, περιγράφει υποτιμητικά τους άντρες οπαδούς του yaoi.
Juné (το e προφέρεται)	ジュネ	Από το πρώτο περιοδικό manga που φιλοξένησε ιστορίες shōnen ai, ο όρος χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για να περιγράψει ιστορίες yaoi με πρωτότυπους χαρακτήρες. Το περιοδικό Juné εκδίδεται ακόμα.
Shota	ショタ	Το αρσενικό ανάλογο της λολίτας. Περιγράφει την υποκατηγορία των manga που πραγματεύεται τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ ανήλικου αγοριού και ενήλικα (άντρα ή γυναίκας) ή μεταξύ ανηλίκων (αγόρι/αγόρι ή αγόρι/κορίτσι).