Forsíða
Velkomin á Wikipedíu
Alfræðiritið sem allir geta unnið að í sameininguÁ hinni íslensku Wikipedíu eru nú 49.214 greinar.
Grein mánaðarins
Íslensk matargerð er sú hefð sem einkennir hráefnisnotkun, aðferðir og venjur í matreiðslu á Íslandi. Íslensk matarhefð einkennist af fábreyttu hráefni, mikilli áherslu á dýraafurðir og fisk ásamt því bragði sem fylgir varðveisluaðferðum matvæla. Framreiðsla er yfirleitt fremur einföld. Innflutt hráefni og hefðir taka helst mið af samskiptum við Danmörku. Meðal helsta hráefnis íslenskrar matargerðar er lambakjöt, mjólkurafurðir og fiskur. Vegna einangrunar og skorts á fersku hráefni á veturna hefur sögulega verið þörf á að geyma matvæli með því að leggja þau í mysu eða lögur, salta, þurrka eða reykja. Til vinsæls íslensks fæðis má telja skyr, hangikjöt, kleinur, laufabrauð og bollur. Þorramatur samstendur af hlaðborði með kjöti, fiski, rúgbrauði og brennivíni og er helst borðaður á Þorrablóti.
Við aukinn innflutning matvæla hefur íslensk matargerð færst nær evrópskum venjum. Matreiðslunám var lengst af við Hótel- og veitingaskólann sem er nú hluti af Menntaskólanum í Kópavogi. Áherslur í kennslu þar hafa tekið mið af franskri matseld. Neysla grænmetis og ávaxta hefur aukist meðal almennings á síðustu áratugum en dregið hefur úr neyslu fisks. Samt borða Íslendingar ennþá meiri fisk en aðrar vestrænar þjóðir.
Síðustu árin hefur enn meiri áhersla verið lögð á gæði og rekjanleika hráefnis. Nýíslensk matargerð sækir innblástur í nýnorrænni matargerð, þar sem tengingu við staðhætti og árstíðir er gert hátt undir höfði. Helstu hráefnin eru sjávarfang, sjófuglar og egg þeirra, lax og urriði, krækiber, bláber, rabarbari, mosi, villisveppir, blóðberg, skessujurt, ætihvönn og þang.
Í fréttum
- 11. mars: Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin lýsir yfir heimsfaraldri vegna COVID-19.
- 29. febrúar: Bandaríkjamenn undirrita samning við Talíbana í von um að binda enda á stríðið í Afganistan.
- 19. febrúar: Ellefu manns láta lífið í skotárás í Hanau í Þýskalandi.
- 9. febrúar: Óskarsverðlaunin eru veitt í Bandaríkjunum. Hildur Guðnadóttir (sjá mynd) vinnur verðlaun, fyrst Íslendinga, fyrir tónlist sína í kvikmyndinni Joker
- 8. febrúar: Þingkosningar fara fram á Írlandi. Lýðveldisflokkurinn Sinn Féin vinnur í fyrsta sinn flest atkvæði af öllum flokkum.
Yfirstandandi: Borgarastyrjöldin í Jemen • Kórónaveirufaraldur 2019-2020 • Mótmælin í Hong Kong • Sýrlenska borgarastyrjöldin
Atburðir 21. mars
- 2007 - Eldur kom upp í klipparanum Cutty Sark og skemmdist skipið nokkuð.
- 2007 - Stjórn Marshalleyja lýsti yfir neyðarástandi vegna vatnsskorts.
- 2010 - Bæir í Fljótshlíð og undir Eyjafjöllum voru rýmdir vegna þess að eldgos var hafið í Fimmvörðuhálsi við Eyjafjallajökul.
- 2011 - Atli Gíslason og Lilja Mósesdóttir sögðu sig úr þingflokki Vinstri grænna.
- 2014 - Krímskagi var formlega innlimaður í Rússland.
- 2015 - Forseti Jemen, Abd Rabu Mansur Hadi, lýsti Aden höfuðborg ríkisins.
- 2016 - Alþjóðlegi sakamáladómstóllinn dæmdi kongóska varaforsetann Jean-Pierre Bemba sekan um stríðsglæpi og glæpi gegn mannkyni.
- 2016 - Barack Obama heimsótti Kúbu, fyrstur Bandaríkjaforseta frá 1928.
Vissir þú...
- … að fáni Haítí er einn af sex þjóðfánum þar sem mynd af fánanum birtist inni á fánanum sjálfum?
- … að hringirnir fimm í merki Ólympíuleikanna tákna heimsálfurnar fimm?
- … að rúmlega 300 innfæddum dýrategundum var útrýmt í Viktoríuvatni eftir að nílarborra var dreift þangað?
- … að Charles M. Schulz (sjá mynd) teiknaði á 50 árum 17.897 myndasögur um Smáfólkið?
- … að Khaleda Zia, fyrrum forsætisráðherra Bangladess, var önnur konan sem var kjörin ríkisstjórnarleiðtogi í landi þar sem múslimar eru í meirihluta?
- … að sólarkaffi er viðburður sem haldinn er árlega á Ísafirði þegar aftur sést til sólar eftir að hún hefur horfið bak við fjöllin um hávetur?
Fjarskiptatækni • Iðnaður • Internetið • Landbúnaður • Lyfjafræði • Rafeindafræði • Rafmagn • Samgöngur • Stjórnun • Upplýsingatækni • Verkfræði • Vélfræði • Þjarkafræði
Afþreying • Bókmenntir • Byggingarlist • Dulspeki • Ferðamennska • Garðyrkja • Goðafræði • Heilsa • Íþróttir • Kvikmyndir • Kynlíf • Leikir • List • Matur og drykkir • Myndlist • Tónlist • Trúarbrögð
Atvinna • Borgarsamfélög • Félagasamtök • Fjölmiðlar • Fjölskylda • Fyrirtæki • Hernaður • Lögfræði • Mannréttindi • Umhverfið • Verslun
Náttúruvísindi og stærðfræði
Dýrafræði • Eðlisfræði • Efnafræði • Grasafræði • Jarðfræði • Landafræði • Líffræði • Náttúran • Stjörnufræði • Stærðfræði • Vistfræði • Vísindaleg flokkun • Vísindi
Félagsfræði • Fornfræði • Fornleifafræði • Hagfræði • Heimspeki • Mannfræði • Málfræði • Málvísindi • Menntun • Saga • Sálfræði • Tungumál • Tónfræði • Uppeldisfræði • Viðskiptafræði • Vitsmunavísindi
Ýmislegt
Listar • Gæðagreinar • Úrvalsgreinar • Efnisflokkatré • Flýtivísir • Handahófsvalin síða • Nýjustu greinar • Nýlegar breytingar • Eftirsóttar síður
Systurverkefni
Wikiorðabók Orðabók og samheitaorðabók |
Wikibækur Frjálsar kennslu- og handbækur |
Wikivitnun Safn tilvitnana | |||
Wikiheimild Frjálsar grunnheimildir |
Wikilífverur Safn tegunda lífvera |
Wikifréttir Frjálst fréttaefni | |||
Commons Samnýtt margmiðlunarsafn |
Meta-Wiki Samvinna milli allra verkefna |
Wikiháskóli Frjálst kennsluefni og verkefni | |||
Wikidata Samnýttur þekkingagrunnur |
Wikivoyage Ferðaleiðarvísar |
Mediawiki Þróun wikihugbúnaðarins |