Baçik
Baçik, sîgara berhemeke titûnê ye ku tê kişandin (pêçandin, raxwarin). Ji titûna ku bi kaxezê pêçandiye têk tê. Berê bi destan dihatin li pelên titûnê dipêçandin lê niha bi alavên nûjen an di fabrîkan de tên çêkirin.
Dîroka sîgarayê[biguherîne]
Li Kurdistanê ji ber ku di wextê Osmaniyan de bêje bi herfên latînî wekî cigare dihate nivîsîn, bi navê cigare hat binavkirin û hêj jî pirranî cîgare, cigare yan cixare dibêjin. Lê rastiya peyvê û koka peyvê divê neyê xirabkirin.
Kişandina titûnê kengî destpê kiriye baş nayê zanîn. Lê ji parzemîna Amerîkayê, di sedsala 16emîn de ji çermesorên kevnexwediyê Amerîkayê ne, derbasê Ewropayê bûye. Ji wan jî hatiye Kurdistanê.
Heya salên 1960'î ziyanên sîgarayê baş nedihatin zanîn û li seranser cîhanê firotin û bikaranîna wê bipêş diket. Lê îro li gelek welatan bo ji aliyê dewletan ve astengî lê tê derxistin, lewra jiyan û tenduristiya mirovan dixe xetereyê. Sîgara sedemê gelek nexweşiyan e. Şêrpence, mirina masûlkeyên dil û gelek nexweşiyan ditetikîne.