Շաբաթվա հոդված
|
< «Շաբաթվա հոդված» նախագիծ
Էրվին Շրյոդինգեր (գերմ.՝ Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger, օգոստոսի 12, 1887, Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա - հունվարի 4, 1961, Վիեննա, Ավստրիա), ավստրիացի ֆիզիկոս, քվանտային մեխանիկայի ստեղծողներից։ Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր (1933)։
Շրյոդինգերին են պատկանում քվանտային տեսության ոլորտում մի շարք հիմնարար արդյունքներ, որոնք հիմք հանդիսացան ալիքային մեխանիկայի համար: Նա ձևակերպեց ալիքային հավասարումները (ստացիոնար և ժամանակից կախված Շրյոդինգերի հավասարում), ցույց տվեց իր մշակած ֆորմալիզմի նույնականությունը, մշակեց ալիքամեխանիկական խոտորումների տեսությունը, լուծեց մի շարք կոնկրետ խնդիրներ: Շրյոդինգերն առաջարկեց ալիքային ֆունկցիայի ֆիզիկական իմաստի յուրօրինակ մեկնաբանություն՝ հետագա տարիներին բազմիցս քննադատելով քվանտային մեխանիկայի կոպենհագենյան մեկնաբանությունը ( «Շրյոդինգերի կատվի» պարադոքս և այլն): Բացի այդ, նա ֆիզիկայի տարբեր ոլորտների աշխատությունների հեղինակ է. վիճակագրական մեխանիկա և ջերմադինամիկա, դիէլեկտրիկներ, գույնի, էլեկտրադինամիկայի, հարաբերականության ընդհանուր տեսության, տիեզերագիտության տեսություններ, փորձել է ստեղծել դաշտի միասնական տեսություն: «Ի՞նչ է կյանքը» գրքում Շրյոդինգերն անդրադարձել է գենետիկայի խնդիրներին՝ կյանքի ֆենոմենը դիտարկելով ֆիզիկայի տեսանկյունից: Նա մեծ ուշադրություն էր դարձնում գիտության փիլիսոփայական ասպեկտին, դասական և հին արևելյան փիլիսոփայական հայեցակարգերին, կրոնի... Ավելին⇒
|
Գիտե՞ք, որ․․․
|
- ...այս եգիպտական աստվածուհին խորհրդանշում էր այն բարոյական և էթիկական սկզբունքները, որ ամեն եգիպտացի պետք է հետևի։
- ...չինական օպերայում կանացի մի դեր գոյություն ունի, որը սովորաբար կատարում է տղամարդ։
- ...այս թանգարանն առաջին համալսարանական թանգարանն է աշխարհում։
- ...հին եգիպտական իմաստության, գիտությունների, Լուսնի, գրադարանների, գիտնականների, պաշտոնյաների աստվածը մեկնն է։
- ...Փարիզի ամենաբարձր կետը այս բնակավայրն է։
- ...աշխարհի ամենամեծ թագավորական նստավայրը այս պալատն է։
|
Մասնակցիր
|
Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։
Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ:
Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։
|
|
Դեկտեմբերի 24-ը պատմության մեջ
|
- 1777 թ. – Ջեյմս Կուկը հայտնաբերեց ամենամեծ ատոլային կղզին` Կիրաբատի կղզեխմբի Սուրբ Ծննդյան կղզին:
- 1868 թ. – ծնվել է Էմանուել Լասկերը, գերմանացի նշանավոր շախմատիստ, շախմատի աշխարհի 3-րդ չեմպիոն (մահ. 1941 թ.):
- 1895 թ. – ծնվել է Գուրգեն Յանիկյանը, հայ գրող և ճարտարագետ, հայկական նորագույն զինյալ ազատագրական պայքարի հերոս, Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակի հիմնադիրներից (մահ. 1984 թ.):
- 1906 թ. – ծնվել է Ջեյմս Հադլեյ Չեյզը, անգլիացի դետեկտիվ գրող (մահ. 1985 թ.):
- 1914 թ. – Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ սկսվեց Սուրբ Ծննդյան հրադադարը:
- 1951 թ. – Լիբիան անկախացավ Միացյալ Թագավորությունից և Ֆրանսիայից:
- 1974 թ. – մահացել է Իդա Քարը (Քարամյան), հայ լուսանկարիչ (ծն. 1908 թ.):
- 1981 թ. – ծնվել է Դիմա Բիլանը, ռուս ճանաչված երգիչ, Եվրատեսիլի հաղթող:
- 1997 թ. – մահացել է Տոսիրո Միֆունեն, ճապոնացի դերասան, հայտնի է Ակիրա Կուրոսավայի ֆիլմերից (ծն. 1920 թ.):
|
Նորություններ
|
|
Օրվա պատկերը Վիքիպահեստից
|
|
Ցուցափեղկ
|
«Ցուցափեղկում» ընդգրկված են Հայերեն Վիքիպեդիայի լավագույն՝ ընտրյալ, լավ և տարվա հոդվածները, ինչպես նաև ընտրյալ ցանկերը:
Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիան ունի 50 ընտրյալ, 36 լավ, 25 տարվա հոդված և 6 ընտրյալ ցանկ։
Վերջին ընտրյալ հոդվածներն են՝
|
Վերջին լավ հոդվածներն են՝
|
|
|
Նոր թեկնածուներ՝
|
Նոր թեկնածուներ՝
|
Վերջին ընտրյալ ցանկերն են՝
Նոր թեկնածուներ՝
|
|