Tuisblad

Welkom by Wikipedia, die vrye ensiklopedie wat deur enigeen verbeter en uitgebrei kan word.	Donderdag, 19 Desember 2019 Hier is tans 87 524 artikels in Afrikaans.
Help ons om ’n Afrikaanse wêreldklas-ensiklopedie te skep.

Inleiding • Hulp • Kontak

Gebruikersportaal • Voorbladartikels • Kategorieë • Stel ’n vraag

Voorbladartikel

Die taal Italiaans (italiano, [itaˈljaːno], luister (hulp·inligting) of lingua italiana, [ˈliŋɡwa itaˈljaːna]) is 'n lid van die Romaanse taalgroep. Net soos ander Romaanse tale was die gesproke Latynse taal of Vulgêrlatyn die uitgangspunt vir 'n taalkundige proses wat in die Middeleeue met die vestiging van Italiaans as selfstandige taal afgesluit is. Die oudste tekste, wat as Italiaans geklassifiseer word, dateer uit die tydperk tussen 960 en 963 en staan bekend as Placiti Cassinesi. Hulle is opgestel as juridiese dokumente vir die beslegting van 'n grondgeskil tussen drie Benediktyne-kloosters en 'n plaaslike grondeienaar in die omgewing van Capua, Kampanië. Blykbaar was ten minste een van die partye Latyn nie magtig nie sodat 'n vertaling in die volkstaal of volgare as nodig geag is.

Italiaans word deur ongeveer 65 miljoen sprekers in Italië, San Marino, die Vatikaanstad, Switserland (hoofsaaklik in die kanton Ticino), Monaco, Frankryk (département Alpes-Maritimes), Italiaanse minderhede in dele van Kroasië en Slowenië asook Italiaanse gemeenskappe in die Europese en oorsese buiteland gepraat. So is dit danksy grootskaalse immigrasie vanaf die 19de eeu die tweede mees gesproke taal in Argentinië naas Spaans. Met die groot emigrasiegolwe van die laat 19de en vroeë 20ste eeu is Italiaans as een van die mees gesproke tale naas Engels in die Verenigde State gevestig. Wêreldwyd is tussen vyftien en twintig miljoen sprekers Italiaans as tweede taal magtig.

...lees verder

In die nuus

Op 12 Desember word die vermeende leier van die Hard Livings-bende, Tauriq Solomons, en op 13 Desember die voormalige leier, Rashied Staggie, vermoor; beide in Kaapstad.
Boris Johnson se Konserwatiewe Party behaal 'n algehele meerderheid in die Britse algemene verkiesing - die grootste sedert Margaret Thatcher se oorwinning in 1979.
Lewis Hamilton palm sy sesde wêreldkampioenskapstitel in die 19de rondte van die Formule Een-seisoen in en oortref Juan Manuel Fangio se vorige rekord van vyf titels. Net Michael Schumacher het met sewe titels een meer.
Die Amerikaanse tegnologiereus Apple Inc. stel $2,5 miljard beskikbaar om Kalifornië se behuisingskrisis te verlig.
Die Amerikaanse graderingsagentskap Moody's verander Suid-Afrika se uitsig van "stabiel" na "negatief", maar gradeer dié land nie af nie.

Het u geweet...

...dat Elisha Gray sy patent vir die telefoon 'n uur vóór Alexander Graham Bell geregistreer het? Na jare van regsgeding het Bell die patent verkry.

...dat water nie altyd by 100° Celsius kook nie? Hoe hoër bo seevlak 'n persoon is, hoe laer die kookpunt.

Vandag in die geskiedenis

19 Desember:

401 – Oorlede: Anastasius I, die 39ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk; hy word deur Innocentius I opgevolg.
1792 – Gebore: Andries Hendrik Potgieter, leier van die tweede groot trekgeselskap wat die Kaapkolonie verlaat het.
1961 – Die Indiese weermag val die Portugese kolonie Goa in.
1984 – Die Volksrepubliek China en die Verenigde Koninkryk teken die Sino-Brits Gesamentlike Verklaring, waarin ooreengekom word om soewereiniteit van Hongkong na China oor te dra op 1 Julie 1997.
1998 – Die Amerikaanse Huis van Verteenwoordigers keur beskuldigingsartikels teen president Bill Clinton as gevolg van die Monica Lewinsky-skandaal.