Anasayfa

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Herkesin katkıda bulunabildiği Özgür Ansiklopedi
Haftanın seçkin maddesi
Posta Romana - 1959 - Laika 120 B.jpg
Layka (Rusça: Лайка, kelime anlamıyla "havlayan", c. 1954 - 3 Kasım 1957), Dünya yörüngesine çıkan; aynı zamanda orada ölen ilk canlı olma özelliğini taşıyan Sovyet uzay köpeği.

Bazı bilim insanları, insanların uzayda hayatta kalamayacağı öngörüsünde bulunarak uzaya bir hayvan göndermenin, insanlı uçuşların yapılmasına ön ayak olacağını düşünüyordu. Asıl adı Kudryavka (Rusça: Кудрявка, kelime anlamıyla "küçük kıvırcık") olan Layka, iki köpekle beraber eğitimden geçmesinin ardından; 3 Kasım 1957 tarihinde fırlatılan Sputnik 2 uzay aracının yolcusu olarak seçildi. Dönem itibariyle uzay uçuşunun canlılar üzerinde etkileri hakkındaki bilgilerin azlığı ve yörüngeden çıkarma teknolojisinin henüz var olmaması sebebiyle Layka'nın hayatta kalmasına ilişkin bir beklenti yoktu. Layka; muhtemelen R-7 roketiyle köpeğin bulunduğu bölmenin ayrılması sırasında meydana gelen bir arızadan kaynaklanmış olduğu düşünülen aşırı ısınmadan dolayı, fırlatmadan sonraki birkaç saat içinde hayatını kaybetti. (Devamı...)

Günün maddeleri
Soyuz TMA-2 launch.jpg
Soyuz programı (Rusça: Союз, birlik) 1960'lı yılların başında Sovyetlerin Ay projesi kapsamında başlatılan insanlı uzay uçuşu projesi. Bu proje kapsamında Soyuz uzayaracı ve Soyuz roketi geliştirildi.

ABD'nin Ay'a daha önce ayak basması üzerine Sovyetlerin Ay projesi iptal edildi. Ancak bu görev için özel olarak geliştirilen Soyuz, kendisine başka uygulama alanları buldu. Özellikle uzay istasyonlarına mürettebat ve malzeme taşımakta kullanıldı. Soyuz tasarımı, bir kısmı asla gerçekleşmeyen pek çok projeye temel oluşturdu. Başlangıçta Soyuz Sovyetler'in insanlı ay programı kapsamında Ay'a insan götürmek için tasarlanmıştı. Bunu ABD'nin Saturn V veya Sovyetler'in N1 roketleri gibi dev bir roket kullanmadan, dünya yörüngesine gönderilen modüllerin kenetlenerek bir uzayaracı oluşturması yoluyla yapacaktı. Bu ilk tasarımlar baş tasarımcı Sergey Korolyov ve onun tasarım bürosu tarafından yapıldı. Korolyov, Soyuz'un uçtuğunu göremeden vefat etti. Çeşitli askeri modeller tasarım sürecinde ön plana çıktı ancak asla gerçekleşmedi. Zond uzayaracı, Dünya ve Ay çevresinde sekiz şekli çizecek şekilde bir yörünge için geliştirilen bir diğer insanlı Soyuz türeviydi ancak asla bu görev için yeterli güvenilirlik seviyesine ulaşamadı, siyasi ihtiyaçlar da bunu zorlamadı. Son olarak Salyut ve Mir istasyonlarının ikmâli için geliştirilen Progress serisi insansız yük gemileri, otomatik seyir ve kenetlenme mekanizmaları içeriyordu, dünyaya dönüş için gerekli donanımları yoktu. Devamı...


Mathew Brady 1875 cropped.jpg
Mathew Brady (d. 18 Mayıs 1822 - ö. 15 Ocak 1896) Amerikan İç Savaşı'nda önemli kişilerin fotoğraflarını çekerek 19.yüzyılın en ünlü fotoğrafçısı oldu. Amerikan İç Savaşı'nı çektiği fotoğraflarla önemli derecede belgelendirdi. Brady, fotoğrafçılığın kurucusu olarak kabul edilir.

Brady, New York'un, Warren şehrinde İrlanda asıllı çift olan Andrew ve Julia Brady'nin oğlu olarak dünyaya geldi. 16 yaşına geldiğinde New York şehirne taşındı. 1844 yılında yetenekleri sayesinde kendini New York fotoğraf stüdyosunda buldu. 1845 yılında ise ilk çektiği ünlülerin fotoğraflarını sergiledi. Amerikan İç Savaşı yıllarında önemli fotoğraflar çekti. Başkan Abraham Lincoln'ün fotoğrafçısı olarak bilinen Alexander Gardner ile birlikte çalıştı. Brady'nin yakaladığı en ünlü fotoğrafı Abraham Lincoln'ün 5 doların üzerinde bulunan portresidir. Fotoğrafcılığın kurusucusu olarak kabul edilen Brady girdiği alkol koması sonucu hayatını kaybetmiştir. Devamı...

Günün seçkin resmi
Edward Teller
Edward Teller, Lawrence Livermore National Laboratory'nin müdürüyken, 1958. Doğduğu ülke Macaristan'daki antisemitizm yüzünden 1926 yılında Almanya'ya sığınan, buradaki antisemitizm nedeniyle ise 1934 yılında ABD'ye göç eden "Hidrojen bombasının babası"nın, Wernher von Braun, John von Neumann ile birlikte Stanley Kubrick'in yönettiği Dr. Garipaşk adlı filmin baş kahramanı Strangelove (Merkwürdigliebe) karakterinin esin kaynağı olduğu düşünülmektedir.

Üreten: Greg L

Tarihte bugün

Olaylar

Doğumlar

Cengiz Aytmatov

Ölümler

Daha fazlası...